Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov


Download 6.86 Mb.
Pdf ko'rish
bet75/148
Sana19.10.2023
Hajmi6.86 Mb.
#1710147
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   148
Bog'liq
9-sinf Ozbekiston tarixi 2014-yil [uzsmart.uz]

O ‘zingizni sinang!
I
Amudai*yo b o‘limi — ... 
1873-yilda ... 
Ural kazaklari — ...
C him boy R ossiya im periyasini X iva xonligining 
asosiy iqtisodiy m arkazlari bilan bogMardi. B u yerda 
k o ‘plab d o ‘konlar b o ‘lib, katta bozor yaqinida yirik 
karvonsaroy joylashgan edi. D astlabki kasalxona v a m aktablar paydo b o ‘ldi, 
am m o ular yetarli emasdi. Jum ladan, 1914-yilda qoraqalpoqlar yashaydigan 
joy lard a atigi to ‘rtta um um ta’lim m aktabida 200 nafar o ‘quvchi o ‘qir, ikkita 
kasalxona v a feldsherlik punktida uch shifokor ishlar edi.
D ehqonlar v a chorvadorlar orasida m ulkiy tabaqalanish kuchaydi. A y- 
rim biylar, yuzboshilar, m ulla va eshonlam ing y er m ulklari 15 m ing tanob- 
gacha (1 tanob — 2500 kv. m yer) b o ‘lsa, oddiy xalq tom orqalari 1—2 tanob- 
dan oshm as edi.
A holining tabaqalanishi qoraqalpoqlarda chorva mollari soniga qarab 
ham belgilangan. 1871—1872-yillar m a ’lum otlariga qaraganda, u ru g ‘ning 
aksariyat oddiy a ’zolari chorvaga ega b o ‘lishm agan, ayrim boylar m ing 
boshgacha qoram ol v a 1,5 m ing boshgacha q o ‘y -q o ‘ziga ega edi.
Q ashshoqlashib qolgan v a kasodga uchragan dehqonlar katta y er egalari 
v a boylarga qaram b o ‘lib qolishdi. Jam oaning boy-badavlat a ’zolari yordam
sifatida o ‘z qarindoshlariga yerni hosilning teng yarm i — «jarm shi» sharti 
bilan berishardi. Y ersiz va chorvasiz qolgan dehqonlar esa har qanday o g ‘ir 
ishlarni bajarib, badavlat chorvadorlar v a zam indorlam ing mollari v a yer- 
laridan foydalanganliklari uchun ham ishlab berishga m ajbur edilar.

0 ‘zingizni sinang!
M ash g‘ulotlari — ... 
«Jarm shi» — ... 
C him boy — ...
Ij tim o iy -iq tiso d iy  
o ‘zg a rish la r
Savol va topshiriqlar
1. R o ssiy a im p eriy asi b o sib o lg an id a n s o ‘n g q o raq a lp o q la r h a y o ti v a tu rm u - 
sh id a q an d ay o ‘z g a rish la r b o ‘ldi?
2. Q o raq alp o q lard a u ru g ‘chiHk v a q ab ilav iy m u n o sab atlar, b o sh q a ru v tiz im i 
q an d ay edi?
3. Q o raq alp o q larn in g to var-pu l m u n o sa b a tla ri h a q id a g a p irib b ering.

Download 6.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling