Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov

A m ir O lim xon  
isloh otlari
Y osh
b u xorolik lar

---

davlat tomonidan q at’iy belgilab q o 4yilgan m aosh 
ta ’sis etildi. «S o4ngra biz tom onim izdan, — deyila- 
di farm onda, — xususan, shariat amri bilan m am ­
lakat da foydali bilim lam i rivojlantirish va rag 4- 
batlantirishga qaratilgan chora-tadbirlar k o 4riladi».
Shuningdek, amir o 4z xazinasidan tashqari alo­
hida davlat xazinasini ta ’sis etishga, davlat ehti- 
yojlaridagi kirim lar va chiqim lam i aniq hisoblab 
boravchi budjet belgilashga ham v a ’da bergandi. 
Farmonda bosm axona ochish, m ahbuslam i zindon- 
lardan ozod qilish haqida ham v a ’dalar berildi. A na 
shu m aqsadda poytaxtda istiqom at qiluvchi «tiniq 
fikrli va oqil» odam lardan «assambleya» (majlis) 
Buxoro amiri Olimxon 
tuzuvchi «millat»ni saylash ham moMjallangan edi.
Farm on katta v a ’dalar asosida tuzilgan boMsa- 
da, jadidlarda u shubha u y g 4otdi. Yosh buxoroliklar rahnam olari (farmonni 
am alga oshirish m aqsadida tuzilgan qo4m ita Yosh buxoroliklar q o ‘mitasi 
deb atalgan) o 4zlarining islohotlar borasidagi fikr-m ulohazalarda yakdillikka 
erisha olmadilar. M ahmudxo ja Behbudiy, M ullaxon o 4g 4li, M irzo G 4ulom
vazmin, bosiq harakatlar bilan farm onni q o 411 ab-quvvatlagan b o 4Isa, radikal 
harakat tarafdorlari Fayzulla X o4jayev, A bdurauf Fitrat va U sm on X o 4ja kabi- 
lar yanada chuqur islohotlar o 4tkazishni talab qilib, o 4z tarafdorlarini zudlik 
bilan nam oyish o 4tkazishga da’vat etdilar.
1917-yil 8-aprelda jadidlar Karki va Buxoroda nam oyishlar o 4tkazishdi. 
Buxoroda nam oyishga to 4plangan 150 kishiga Fayzulla X o 4jayev va A bdu­
rau f Fitrat rahnam olik qilishgan. Shiorlarda «Yashasin Am ir!» qatorida 
«Hurriyat, Adolat, M u saw at!» kabi boshqa mazm undagi da’vatlar ham bor 
edi. N am oyishga chiqqanlar A rkkacha yetib kelishganida amir sarbozlari 
ulam i to 4xtatishga buyruq oldi. 200 piyoda va 300 otliq sarbozdan iborat 
amir q o 4shini nam oyishga chiqqanlam i tarqatib, hibsga ola boshladi. Bundan 
tashqari A rk ostonasini islohotlarga qarshi chiqqan 7 mingdan ziyod ancha 
uyushgan m ullalar guruhi egallab oldi. M ullalar A rkka yaqin kelishga bo- 
tingan har qanday kishini o 4ldirish bilan tahdid qildilar. N am oyishchilarga 
toshlar yo g 4dirilib, ularni do4pposlay va haqoratlay boshlashdi. 30 dan ziyod 
namoyishchi hibsga olindi, k o 4plariga tan jarohati yetkazildi. Qutulib qolgan 
nam oyishchilar boshqa shaharlarga qochib jo n saqlashdi.
Buxorodagi voqealar jadidlam i sergaklantirdi. M a’rifatli hukm dor tariqasi- 
da nam oyon b o 4lgan Sayid Olim xonning xalq orasida hurmati qolmadi.