Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov

Turkistonda xalq 
teatri
“T u ro n ” tru p p asi a ’zolari

---

0 ‘zingizni sinang!
Zokir eshon — ... 
T o‘la masxara — ... 
Xorazm an’anaviy teatri — ...
O crta Osiyo Rossiya imperiyasi tomonidan zabt etil- 
gach, mustamlakachi hukum at siyosiy m aqsadlam i 
nazarda tutib, oTkaga rus madaniyatini jadal yo- 
yishga kirisha boshladi. Bunda nafaqat ta ’lim tizimi, 
balki teatr sohasi ham muhim o ‘rin tutgan.
1870-yil Turkiston general-gubernatori tomonidan tak lif qilingan Sa­
m ara teatri oTkada bir necha kunlik dasturlarini namoyish etgan edi. 1910- 
yilda Samarqand va Toshkentga rus aktrisasi V. F. Komissarjevskaya trup- 
pasining gastrollari uyushtirildi.
Turkistonda nam oyish etilgan bunday tom oshalar oTka mahalli} 
san’atkorlari ijodiga ijobiy ta ’sir k o ‘rsatdi. Ilg‘or m a’rifatparvarlar va ja ­
didlar yangicha g ‘oyalarini targ‘ib etish uchun dramatik teatm ing ulkan im- 
koniyatlarini tushunib yetdilar.
Tatar va ozarbayjon truppalarming 1910—1912-yillarda Turkistonda 
boTib o ‘tgan gastrollari ham katta madaniy voqeaga aylandi. U. Gajibe- 
kovning «G o‘ro ‘gTi», «Layli va Majnun» va « Arshin mol olon» musiqali 
pyesalari o ‘zbek jam oatchiligi orasida iliq kutib olindi. B u o ‘z navbatida 
mahalliy teatr rivojlanishiga ham katta ta ’sir ko‘rsatdi.
T urkistonga 
Y evropa v a rus 
teatrlarining 
kirib kelishi
Kolizey teatri. Toshkent. XX asr boshi

---

T
O'zingizni sinang!
I
V. F. Komissarjevskaya — ... U. Gajibekov — ... 
1870-yilda...
O czb ek m illiy teatrining shakllanishida jad id larn in g
o ‘m i k atta edi. P rezident Islom K arim ov «Y uksak 
m a ’nav iy at — yengilm as kuch» asarida: «Q achonki 
m illiy m adaniyatim izning uzviy qism i boMgan teatr sa n ’ati xususida so ‘z 
b o rar ekan, b u y u k m a ’rifatparvar M ah m u d x o ‘j a B ehbudiyning: «T eatr — b u
ibratxonadir», deb aytgan fikrini eslash o ‘rinlidir», — deb yozadi.
T urkistonda 1911 -yil dastlabki y o zm a m illiy sahna asarlari yaratildi. 
M ah m u d x o ‘j a B ehbudiyning «Padarkush», A. Sam adovning «M ahram lar», 
Fitratning «B ir farangi b ilan b uxorolik b ir m udarrisning qilgan m unozara-
lari» nom li asarlari shular ju m lasidandir. U lar ichida, 
ayniqsa, o ‘zb ek m illiy teatri durdonasiga aylangan 
B ehbudiyning «Padarkush» dram asi g ‘oyatda m uhim
voqelik b o ‘ldi.
T urkistonda birinchi o 4zbek m illiy teatri