METALLARNING
YONISHI
HAQIDAGI
DASTLABKI
FIKRLAR
XVII asrda manufakturalar rivoji, yangi sanoat korxonalari, ayniqsa
metallurgiya uchun ko`p yoqilg`i kerak edi. Yevropada barcha o`rmonlar kesildi va
yoqib tugatildi, endi yangi yoqilg`i manbalarini qidirish va tabiiy resurslardan
oqilona foydalanish masalasi ko`ndalang bo`ldi.
1698 yilda birinchi bug` mashinasi ingliz injeneri Tomas Severi (1650-
1715 yy.) tomonidan yasaldi. Bug` mashinalaridа olovning bunday g`ayrioddiy
qo`llanilishi kimyogarlar tomonidan juda katta qiziqish uyg`otdi. Nega bir xil
jismlar yonadi, ayrimlari yonmaydi? Boshqa tomondan metallurglar metallarni
ma`danlardan qaytarish usuli bilan ajratib olish va ularning oksidlanishi
jarayonlarini izoxlab berishni kimyogarlardan talab qilishardi. Shu paytda olimlar
metallar yoqilganda o`ladi, ohak (lotincha - calx) yoki tuproqqa aylanadi deb
xisoblashardi. Shuning uchun xam metallarning kuydirilishi kaltsinatsilash
deyilardi.
