Sqlning tarixi ddl haqida dml haqida dcl haqida

eb texnologiyalari
Mavzu: Ma’lumotlar bazasiga Sql so’rovlari
Guruh: 210-21
Bajardi: Bozorov Odilbek
REJA
SQL nima ?
01
02
03
04
SQLning tarixi
DDL haqida
DML haqida
DCL haqida
05
SQL nima?
SQL — Relational Database System uchun standart til. MySQL, MS Access, Oracle, Sybase, Informix, Postgres va SQL Server kabi barcha ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (RDMS) standart ma'lumotlar bazasi tili sifatida SQL-dan foydalanadilar.
SQL — bu tuzilmaviy so'rovlar tili bo'lib, u relatsion ma'lumotlar bazasida saqlanadigan ma'lumotlarni saqlash, boshqarish va olish uchun kompyuter tili hisoblanadi.
SQLning tarixi
■ 1970 yil— Doktor Edgar F. «Ted» Codd IBMning nisbiy ma'lumotlar bazalarining otasi sifatida tanilgan. U ma'lumotlar bazalari uchun relyatsion modelni tasvirlab berdi.
■ 1974 yil— Strukturali so'rovlar tili paydo bo'ldi.
■ 1978 yil— IBM Codd g'oyalarini ishlab chiqish uchun ishladi va System / R nomli mahsulotni chiqardi.
■ 1986 yil— IBM birinchi ma'lumotlar bazasining prototipini yaratdi va ANSI tomonidan standartlashtirildi. Birinchi relyatsion ma'lumotlar bazasi Relational Software tomonidan chiqarildi va keyinchalik Oracle nomi bilan tanildi.
DDL, DML, DCL
DDL(Data Definition Language- ma’lumotlarni aniqlash tili) , ANSI bu guruh SDL(Schema Definition Language) deb ataladi. Bu guruhga ma'lumotlar bazasida ob'ektlar(jadvallar, indekslar)ni hosil qiluvchi operatorlar kiradi.
DML(Data Manipulation Language- ma’lumotlarni manupilatsiya tili) – ma'lumotlarni manipulyatsiya qiluvchi operatorlar yig'indisi guruhi. Istalgan vaqtda jadval ichida qanday ma'lumotlar saqlanayotganini aniqlovchi operatorlar.
DCL(Data Control Language- ma’lumotlarni aniqlash tili) – ma'lumotlarni boshqaruvchi operatorlar.
A
C
B
DDL
CREATE TABLE - yangi jadval yaratad
ALTER TABLE - jadvalni o'zgartiradi
DROP TABLE - jadvalni o'chiradi
DML
SELECT - ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlarni chiqarib oladi
UPDATE - ma'lumotlar bazasidagi ma'lumotlarni o'zgartiradi
DELETE - ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlarni o'chiradi
INSERT INTO - ma'lumotlar bazasiga yangi ma'lumotlarni kiritish
DSL
GRANT - Foydalanuvchi uchun imtiyoz beradi.
REVOKE — Foydalanuvchiga berilgan imtiyozlarni qaytarib oladi.

• Kompaniya ma’lumotlarini saqlovchi company nomli jadval yaratamiz. Bunda CREATE buyrug’ini ishlatamiz. Jadval yaratilgach, uni ‘show tables’ orqali tekshirib ko’ramiz.

Company jadvaliga ma’lumot kiritib ko’ramiz
Company jadvalidagi date_of_foundation atrributining nomini foundation_date qilib o’zgartiramiz

• Jadvaldan ma’lumot o’chirib ko’ramiz. Company jadvalidagi ID raqami 1 ga teng bo’lgan qatorni to’liqligicha o’chiramiz

E’tiboringgiz Uchun
Rahmat…!