Статистика рынка труда

2018 йилда Ўзбекистонда меҳнат ресурслари сони

	Сони
	меҳнат ресурслари	иқтисодий фаол аҳоли	иқтисодиётда бандлар
Ўзбекистон Республикаси	18829,6	14641,7	13273,1
Қорақалпог`истон Республикаси	1064,8	779,5	705,2
вилоятлар:
Андижон	1733,3	1401,6	1266,8
Бухоро	1077,8	887,7	810,1
Жиззах	765,7	539,4	486,6
Қашқадарё	1806,8	1353,3	1222,0
Навоий	552,0	446,3	407,7
Наманган	1564,2	1162,6	1051,5
Самарқанд	2103,4	1620,6	1463,3
Сурхондарё	1442,7	1089,3	984,0
Сирдарё	480,5	390,7	354,2
Тошкент	1627,2	1349,8	1227,7
Фарг`она	2043,1	1606,6	1451,0
Хоразм	1013,4	786,0	711,8
Тошкент ш.	1554,7	1228,3	1131,2

2010-2018 йилларда бандлик даражаси%

	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018
Ўзбекистон Республикаси	66,9	66,2	66,6	67,1	67,7	68,2	68,7	69,2	67,4
Қорақалпоғистон Республикаси	57,3	57,0	57,4	57,7	57,9	58,1	58,1	58,3	62,9
вилоятлар:
Андижон	69,3	68,6	69,0	69,9	70,8	71,5	72,3	73,0	69,6
Бухоро	74,5	73,5	74,1	74,4	74,0	73,4	72,9	72,5	70,7
Жиззах	56,8	56,0	56,0	56,5	57,3	58,1	59,1	60,0	61,6
Қашқадарё	61,7	61,1	61,2	61,8	62,5	63,3	64,3	65,4	64,8
Навоий	75,3	74,6	74,7	74,1	73,6	73,2	72,8	72,4	69,2
Наманган	57,4	56,6	57,2	58,1	59,3	60,5	61,9	63,4	63,8
Самарқанд	64,7	64,0	64,7	65,4	66,5	67,6	68,7	69,7	66,3
Сурхандарё	62,5	62,2	62,3	62,7	63,4	64,3	65,4	66,6	65,2
Сирдарё	72,0	72,1	72,2	72,5	72,9	72,2	71,7	71,1	70,5
Тошкент	71,5	71,8	72,9	74,0	75,1	75,3	75,4	75,2	71,4
Фарғона	69,4	67,9	68,0	68,3	68,8	69,1	69,6	69,9	66,0
Хоразм	63,2	63,3	63,9	64,3	65,0	65,6	66,3	66,9	64,6
Тошкент ш.	81,6	80,7	80,7	80,7	80,9	81,1	81,0	80,8	77,5

Меҳнат ресурсларининг ўртача йиллик сони

Бу ерда SН.Г – йил бошига меҳнат ресурслари сони;

SК.Г – йил охирига меҳнат ресурслари сони;

t – давр оралиғи;

n – даражалар сони.

, или
Меҳнат ресурсларига демографик юклама коэфиценти
Потенциал алмашув коэффициенти
Умумий юклама коэфиценти
«нафақа» юкламаси коэффициенти

«нафақа юклама» коэфиценти

Бу ерда S>55(60) – пенсия ёшидаги аҳоли ( 55 ёшдан катта аёллар ва 60 ёшдан ошган эркаклар).

1000 нафар меҳнатга қобилиятли аҳоли ҳисобига тўғри келадиган меҳнат ёшидан катта аҳолининг тўғри келишини англатади.
меҳнат ресурсларига нафақахўрлар юклмаси даражасини акс эттиради.

Умумий юклама коэфиценти

Бу ерда S0-15+>55(60) – 15 ёшгача ва нафақа ёшидаги аҳоли сони

1000 нафар меҳнат қобилиятли ёшдаги аҳолига қанча меҳнат ёшида бўлмаган аҳоли тўғри келишини кўрсатади.
Аҳолининг ишлаб чиқаришда қатнашиши бўйича таркиби
Фаол аҳоли таркибига кирмаган ,меҳнат ёшидан кичик бўлган аҳоли
Иқтисодий нафаол аҳоли
ХМТ кўрсатмасига кўра иқтисодий фаол аҳоли (15дан 72 ёшгача)
Бандлар
Ишсизлар

Ҳалқаро тасниф бўйича иқтисолий фаол ва нафаол аҳоли таркиби

Иш кучи
+
ишсизлар
Мобил захира
+
Бошқа банд бўлмаганлар

Ҳалқаро андозаларга асосан, банд бўлганлар ишлаб чиқаришда бажараётган вазифасига қараб қуйидаги гуруҳларга ажратилади:

1.Ёлланган хизматчилар.Бу гуруҳга кирувчилар иш берувчилар билан битимга асосан мукофот оладилар. Бунда ташкилот тамонидан олинадиган даромад эътиборга олинмайди ва барча танланганлар ёки ишга тайинланганлар, шунинингдек, раҳбарлар,бошқарувчилар ҳам ёлланма хизматчилар саналади. Буларга диний ходимлар, ҳарбий хизматни ўтаётганлар,ички ишлар бўлими ва хавфсизлик органларида хизмат қилаётганлар ҳам киритилади.

2.Иш берувчилар.Бу гуруҳга хусусий (оилавий) корхона ёки фирма бошқарувчилари ишлаб чиқариш мақсадида ёлланган хизматчилар меҳнатидан фойдаланувчилар.Уларга акционерлик жамиятларида ишловчилар,бошқа юридик ва жисмоний шахслар билан битим тузиш имкониятига бўлганлар, ишчиларни ёллаш ва бўшатиш ҳуқуқига эгабўлган шахслар киради.

3.Мустақил иш билан банд бўлганлар.Буларга мустақил бир ёки бир неча шериклар билан биргаликда ишчи кучи ёлламасдан даромад келтирувчи ишлаб чиқариш жараёнида қатнашувчи кишилар киради.

3.Мустақил иш билан банд бўлганлар.Буларга мустақил бир ёки бир неча шериклар билан биргаликда ишчи кучи ёлламасдан даромад келтирувчи ишлаб чиқариш жараёнида қатнашувчи кишилар киради.

4.Ишлаб чиқарувчи кооператив аъзолари.Бу гуруҳга ўз корхонасида ишлаётган ва бошқариш жараёнида бошқа аъзолар билан тенг ҳуқуқга эга бўлган (ишлаб чиқаришни бошқариш ва даромадни тақсимлашда) кишилар киради.

5.Оилавий корхоналарда ҳақ олмасдан ишлайдиган ходимлар. Бундай кишилар оилавий корхоналарда ўзининг қариндош уруғларига ёрдам берувчи кишилар ҳисобланади.

Иқтисодий фаол аҳоли
- бу
Меҳнат бозорида иш кучининг иш кучини шакллантирадиган шахслар, яъни банд (SЗАН) ва ишсизлар йиғиндиси (SБЕЗРАБ)

	Иқтисодий фаол аҳоли сони жами, минг киши	улардан:		Аҳолининг иқтисодий фаоллик даражаси2), фоизда	Аҳолининг бандлик даражаси3), фоизда	Ишсизлик даражаси, фоизда
		иқтисодиётда бандлар	ишсизлар1)
Ўзбекистон Республикаси	14641,7	13273,1	1368,6	74,3	67,4	9,3
Қорақалпог`истон Республикаси	779,5	705,2	74,3	69,5	62,9	9,5
вилоятлар:
Андижон	1401,6	1266,8	134,8	77,0	69,6	9,6
Бухоро	887,7	810,1	77,6	77,4	70,7	8,7
Жиззах	539,4	486,6	52,8	68,3	61,6	9,8
Қашқадарё	1353,3	1222,0	131,3	71,7	64,8	9,7
Навоий	446,3	407,7	38,6	75,8	69,2	8,7
Наманган	1162,6	1051,5	111,1	70,5	63,8	9,6
Самарқанд	1620,6	1463,3	157,3	73,4	66,3	9,7
Сурхондарё	1089,3	984,0	105,3	72,2	65,2	9,7
Сирдарё	390,7	354,2	36,5	77,7	70,5	9,3
Тошкент	1349,8	1227,7	122,1	78,5	71,4	9,0
Фарг`она	1606,6	1451,0	155,6	73,1	66,0	9,7
Хоразм	786,0	711,8	74,2	71,3	64,6	9,4
Тошкент ш.	1228,3	1131,2	97,1	84,1	77,5	7,9

2018 йилда иқтисодий фаол аҳоли сони ва таркиби
Иқтисодий фаол аҳоли
Банд аҳоли (шу жумладан ёлланма ва ёлланмаган аҳоли)
Ишсизлар
Диний тошкилотлар хизматчилари
Ҳарбий хизматчилар
Тўлиқсиз иш куни давомидаги банд ходимлар сони
Энг кам даромадга эга расмий тўлиқ иш кунига эга шахслар сони

Иқтисодий нофаол аҳолига 15 ёшдан 72 ёшгача бўлган аҳолининг қуйидаги категориялари киритилади:

Меҳнат бозорини ифодалайдиган нисбий кўрсаткичлар тизими
Вакантлик коэффициенти
Меҳнат бозорида юкланиш коэффициенти
Бандлик коэффициенти
Бир иқтисодий фаол аҳолига юклама коэффициенти
Аҳолининг иқтисодий фаоллик коэффициенти
Нафақа юкламаси коэффициенти
Ишсизлик (коэффициенти) даражаси

Вакантлик коэффициенти

Бу ерда SЗАН – иқтисодиётда банд аҳоли

NВАК –вакант жойлар сони

Ҳар бир муаян даврда бир вакант жойга бандлар даражасини ифодалайди

Меҳнат бозорида юкланиш коэфциенти

Бу ерда SНЕЗАН –меҳнат фаолиятига эга бўлмаган ёки ишсиз аҳоли;

NВАК – вакант мансаб ва бўш иш ўринлари сони

Меҳнат ресурсларнинг умумий сонига нисбатан бандлик даражаси

• Меҳнатга қобилиятли аҳоли ҳисобига

• Иқтисодий фаол аҳоли ҳисобига

Бандлик коэффициенти

Бир иқтисодий фаол аҳолига юклама коэффициенти

Иқтисодий фаол аҳоли коэффициенти

Нафақа юклама коэфициенти

Бу ерда SП – қарилик ва ногиронлик бўйича нафақахўрларсони

Ишсизлик даражаси

бу ерда – ишсизларнинг ўртача йиллик сони

Банд аҳолининг ишсиз меҳнатга қобилиятли аҳоли юкламаси.
, или

Ишсизликнинг мохияти ва мазмуни

Бозор иқтисодиёти шароитида ишсизликни ўрганиш муҳим аҳамият касб этади.Ишсизлик деб,ўзига боғлиқ бўлмаган сабабларга кўра ишлаб турган жойидан, меҳнат даромадларидан айрилган, иш қидирувчи шахслар сифатида рўйхатга олинган, меҳнат қилиш.касбий тайёргарлик ўтишга тайёр ,16 ёшдан нафақа ёшига қадар бўлган фуқаролар ишсизлар сарасига киради.

Иқтисодиётда “тўла иш билан бандлик” деган тушинча мавжуд. Лекин,ҳеч қачон аҳоли 100 % иш билан банд қилиб бўлмайди.Шунинг учун маълум миқдордаги аҳолининг ишсиз бўлиши иқтисодий жиҳатдан табиий ҳол ҳисобланади.

Ишсизликнинг қуйидаги турлари мавжуд:

1)Фрикцион ишсизлик.Буларга иш қидираётганлар ёки яқин вақтлар ичида иш билан таъминлаши кутилаётган ишчи кучлари киради.

2) Таркибий ўзгариш билан боғлиқ бўлган ишсизлик.Бунда ишчи кучи дарҳол ёки қисқа муддатда иш топа олмайди.У малакасини ўзгартириши,қайта малака ошириши,маълумот олиши касб эгаллаши лозим.Ҳатто яшаш жойини ўзгартиришга ҳам тўғри келади.

3) Циклик ишсизлик.Ишлаб чиқариш ҳажмининг пасайиши ёки тўхташи натижасида ишчи кучига бўлган талабнинг пасайиши ва ишсизликнинг пайдо бўлишидир.Циклик ишсизликда ишсизлар сони ортади.Лекин,цикл ўтгач янги иш жойлари пайдо бўлиб,ишсизлар сони камаяди.