Stonrespubli
Download 0.82 Mb. Pdf ko'rish
|
Mustaqil ish
ii
syonkoʻ t ar di l ar .Qoʻ zgʻ ol onl ar shaf qat si zbost i r i l gach,MuhammadRahi m ar konidavl atvar uhoni yl arfat vosi bi l an1753yi l daBuxor ot axt i niegal l adivaoʻ zi ni„ ami r “debeʼ l onqi l di .Shundan keyi n asht ar xoni yl arsul ol asibar ham t opi b mangʻ i t l arsul ol asihukmr onl i gi boshl andi . Buxor o ami r l i gi .Muhammad Rahi m vaqt i da ( 1753—58)Buxor o ami r l i gi ga qar ashl iyer l aranchaqi sqar gan.Uni ngt ar ki bi gaBuxor o,Samar qand,Mi yonqol , Kar mana,Qar shi ,Gʻ uzor ,Kar ki ,Chor j oʻ y,Shahr i sabzvi l oyat l ar iki r i b,Toshkentva Far gʻ onavi l oyat l ar ixonl i kt asar r uf i danchi qi bket gan.Doni yol bi yot al i qvaqt i da ( 1758—85) ham oʻ zar o ur ushl ar davom et i b,Kar mana,Oʻ r at epa,Nur ot a, Sher obod,Boysunvaboshqaj oyl ar damahal l i ykuchl arboshkoʻ t ar i b,poyt axt i zmi dan chi qi shga har akatqi l ganl ar .Doni yol bi yni ng kat t a oʻ gʻ l iShohmur od hukmr onl i gidavr i( 1785—1800) daDoni yol bi yj or i yet gansol i ql ar danbi rqanchasi bekorqi l i ndi ,i qt i sodi yhayotbi r munchayaxshi l andi .Ruhoni yl ar ni ngmavqeioshdi . Mangʻ i t l arsul ol asimar kazi yhoki mi yat nimust ahkaml ashgaqanchal i kur i nmasi n, vi l oyathoki ml ar i ni ngmust aqi l l i kkai nt i l i shidavom et aver di .Ayni qsaBuxor oga muxol i fboʻ l ganShahr i sabzvaKi t obbekl ar ibi l ankur ashshi ddat l iboʻ ddi .Faqat 1853yi l dagi nabubekl i kl ar niBuxor ogaboʻ ysundi r i shgamuvaf faqboʻ l i ndi .Ami r Haydardavr i( 1800—26)ham i chkivat ashkiur ushl ar danxol iboʻ l madi .Ayni qsa Oʻ r at epabi rnechamar t aqoʻ l danqoʻ l gaoʻ t i bt ur di .19- asr1chor agi daBuxor obi l an Xi va va Qoʻ qon xonl i kl ar ioʻ r t asi da Oʻ r t a Osi yoda ust unl i kka er i shi sh uchun qi r gʻ i nbar otva t al ont ar ojur ushl ar iboʻ l di .Toshkent ,Tur ki st on,Chi mkentva ul ar ni ngat r ofiQoʻ qonxonl i git asar r uf i gaoʻ t di .1825yi l daXi vaxonl i giBuxor oga qar ashl iMar vniegal l adi .Toʻ xt ovsi z ur ushl ar ,sol i ql ar mi qdor i ni ng or t i shi qoʻ zgʻ ol onl ar ga,j uml adan1821— 25yi l l ar daBuxor ovaSamar qandor al i gʻ i da i st i qomatqi l uvchixi t oyqi pchoq qabi l al ar iqoʻ zgʻ ol oni ga sabab boʻ l di( qar ang Mi yonqolkoʻ zyul oni ).Ami rHaydar ni ng vor i siNasr ul l axon ( 1827—60)ami r l i k yer l ar i nikengayt i r i shga muvaf f aq boʻ l di .U t axt ga daʼ vogarboʻ l i sh mumki n boʻ l ganbar chashaxsl ar niqi r i bt ashl adi .Nasr ul l axon1839,1841va1858yi l l ar da Qoʻ qonxonl i gi gabost i r i bkel i b,ahol i niqi r gʻ i nqi l divaboyl i kl ar i nit al adi .1842va 1843yi l l ar daBuxor obi l anXi vaxonl i kl ar ioʻ r t asi dahar bi yt oʻ qnashuvl arboʻ l di . PodshoRossi yasiOʻ r t aOsi yonimolsot i shbozor i ,xom ashyomanbaidebbi l ar edi .1866yi lr usqoʻ shi nl ar iBuxor oami r l i gichegar al ar i gabost i r i bki r divaXoʻ j and ( 24may),Oʻ r at epa( 2okt . ) ,Ji zzax( 18okt . )shahar l ar i nii shgʻ olqi l di .I st i l oet i l gan yer l ar niboshqar i shuchun1867yi lTur ki st ongener al guber nat br l i git ashki let i l di . 1868yi l2maykunigener alKauf manboshchi l i gi dagir usqoʻ shi nl ar iSamar qandni i shgʻ olqi l di .I yunoyidaBuxor oami r iMuzaf f arqoʻ shi nl ar i gaZi r abul oqyaqi ni da soʻ nggiqat ʼ i y zar ba ber i ddi .Ami rgener al guber nat or ga mur oj aatqi l i b,sul h t uzi shnisoʻ r adi .1868 yi l23 i yuni da i kkioʻ r t ada shar t noma i mzol andi .Rus qoʻ shi nl ar ibosi bol ganyer l arpodshoRossi yasii xt i yor i gaoʻ t di ;Buxor oami r l i gi must aqi lt ashqisi yosatyur gi zi shdanmahr um boʻ l di ;ami rr uspodshosi ga500 mi ng soʻ m t ovon t oʻ l adi . 1873 yi l 28 sent abr da mazkur shar t nomaga qoʻ shi mchal arki r i t i l i b,ami r l i kni ngRossi yagaqar aml i giyanadakuchaydi .Nat i j ada ami r l i kyer l ar i ni nguchdanbi rqi smipodshoRossi yasii xt i yor i gaoʻ t di ;Xoʻ j and, Oʻ r at epa, Panj i kent , Samar qand va Kat t aqoʻ r gʻ on shahar l ar i dan t or t i b Zi r abul oqqachaboʻ l ganyer l ar ,Shar qi yBuxor odaesaShugʻ non,Vohon,Roʻ shon vi l oyat l ar i ,ayni qsa Zar af shon dar yosiyuqor ihavzasi ni ng qoʻ l dan ket i shi ami r l i kdagixal ql ar niasosi yhayotmanbai —suvdanmahr um et di ,buholBuxor o ami r l i gi niRossi yagai qgi sodi yj i hat danqar aml i gi niyanadaoshi r di . Buxor oami r ihuquqi yj i hat danmust aqi lhukmdorsanal saham,haqi qat dar us podshosi gaqar am edi .Ami rvauni ng amal dor l ar i gaqar shixal q har akat l ar i podsho Rossi yasiqoʻ shi nl ar iyor dami da bost i r i l aredi .Ami rAbdul axad r us podshosi ni ng gener al adʼ yut ant ihi Download 0.82 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling