Sug‘urta tashkilotlarining faoliyati boshqa turdagi xo‘jalik subyektlari faoliyatidan keskin farq qiladi

1.Sug`urta bozorida risklarni baholashning zarurligi.
Sugʻurta bozorida risklarni baholashning zaruri boʻlishi sababli, sugʻurta tashkilotlari oʻz xizmatlarini taklif qiladiganlar uchun rivojlanish imkoniyatini oshiradi. Risk baholash markazlari va sugʻurta shirkatlari riskni baholashda foydalangan boʻlishi mumkin boʻlgan mijozlarning soni koʻp boʻlishi sababli, sugʻurta sohasida ishlab chiqaruvchi boʻlimlarning deyarli hammasi xizmatlarini taklif qilish uchun risk baholash usullaridan foydalanadi. Risk baholash bajarilgan holda, sugʻurta qabul qilish yoki qabul qilmayishga qara qarshi qabul qilishni oʻngayishni ham osonlashtiradi. Sugʻurta bozorida risklarni baholashning zaruri boʻlishining asosiy sababi, sugʻurta tashkilotlarining, sugʻurta shirkatlarining va mijozlarining maqsadli va samarali risk boshqaruvini taʼminlashdir. Risk, sugʻurta sohasidagi barcha operatsiyalarda jamlanadi va shu sababli sugʻurta tashkilotlari uchun bu, rivojlanish uchun uzoq vaqt darajasida zaruri holatdir.
Sugʻurta sohasidagi risklar miqdori, turi va koʻpligi kabi koʻrsatkichlar oftob koʻrsatiladi. Sugʻurta tashkilotlari risk baholashni amalga oshirib, mijozlariga mos sugʻurtani taqdim etish orqali riskni minimalga tushirishga harakat qiladi. Sugʻurta shartnomalarida, sugʻurta tashkilotlari va mijozlar oʻrtasida yana biroz zaruriyo oldiriladi. Risk baholash jarayoni, shartnomalarning toʻliq tushunilishini taʼminlaydi va xavfsiz va samarali taʼminotning oʻrnatilishiga olib keladi.
Bundan tashqari, risk baholashning zaruri boʻlishi, sugʻurta bozori iqtisodiyotining rivojlanishiga ham taʼsir koʻrsatadi. Kommersiya risklarini baholash va bosqichli yondashuvlarni oʻrgatish, sugʻurta tashkilotlari va mijozlar orasida ishlarni samarali bajarish va xavfsizlikni taʼminlash maqsadida sugʻurta bozorining samarali rivojlanishiga imkon yaratadi. Sugʻurta bozorida risklarni baholash, sugʻurta tashkilotlarining va mijozlarining barcha operatsiyalarda jamlanadigan risklarni tushunish va boshqarish imkonini beradi. Risklar sugʻurta tashkilotlari, mijozlar va odamlar uchun zararli boʻlishi mumkin, shuning uchun rivojlanayotgan sugʻurta bozorida risklarni tushunish va ularni minimalga tushirish tavsiya etiladi. Sugʻurta shartnomalarida, sugʻurta tashkiloti mijozning sugʻurta shartnomasining barcha qismida joriy etilayotgan risklar haqida maʼlumot beradi. Joriy etilayotgan risklar, sugʻurta shartnomasida koʻrsatilgan shartlar bilan taʼminlangan sugʻurtani tanlash uchun birinchi qadamdir.
Risklarni baholash jarayoni, sugʻurta tashkilotlari va mijozlar orasida ishlarni samarali bajarish va xavfsizlikni taʼminlash maqsadida juda muhimdir. Mijozlar sugʻurta tashkilotlaridan xavfsizlik va kafolat talab qilishadi va risk baholash tizimining mavjudligi, mijozlar uchun maqsadli, samarali va xavfsiz sugʻurtachi tanlashda muhim ahamiyatga ega boʻladi. Sugʻurta bozorining rivojlanishiga olib keladi, rivojlanayotgan iqtisodiyotni tushunish va boshqarishga oid taxminan hamma tashkilotlar uchun zaruri boʻlgan risk baholash jarayoni, rivojlanishga yordam beradi. Jamiyatimizning sugʻurta bozori oʻzining hususiyatlari va yuritilish usullariga ega boʻlganligi sababli, risk baholashning bu sohada katta ahamiyati mavjud.
Ushbu, qisqa axborotda, sugʻurta tashkilotlari va mijozlar uchun katta imkoniyatlar yaratadi va sugʻurta bozorining samarali rivojlanishida oʻz vaqt-da xisobga olingan holatlarni ostiga qoʻyilishi muhimdir. Sugʻurta bozorida risklarni baholashning zarurligi, shundan iboratki sugʻurta tashkilotlari va mijozlar uchun xavfsiz va samarali sugʻurtachi tanlashda muhim ahamiyatga ega boʻlishi, zoomdagi risklarni aniqlash va hularni boshqarish uchun vositalarni va usullarni taʼminlashi zarur boʻlishi sababli yuzaga keladi. Risklar, sugʻurta tashkilotlari va mijozlar uchun katta zarar ogʻzaki holatga olib kelishi mumkin, shuning uchun risk baholash jarayonining mavjudligi, sugʻurta tashkilotlari va mijozlar orasida ishlarining xavfsiz va samarali muvofiqligi uchun muhimdir.Sugʻurta tashkilotlari, mijozlar va sugʻurta bozoridagi boshqa tashkilotlar oʻrtasida muvofiqligi taʼminlash uchun chiroyli tadqiqot va tahlil jarayonlari bajariladi, bu jarayonlar orqali sugʻurta bozoridagi risklar baholangan va ularni minimalga tushirishga xarakat qilindi. Shu tufayli, risklar tushirilgan va sugʻurta shartnomalaridagi risk qoplamasi taʼminlangan milddor advokatura, sugʻurtachilik xizmat koʻrsatish korxonasi va sugʻurta tashkiloti majburiy boʻlmasdan tabiiy ravishda hayotimizning turli halokatlari kelib chiqishidan hissalarimizni xavfsizligini taʼminlash yordam beradi. Jamiyatimizdagi sugʻurta bozorining rivojlanishiga olib keladi, rivojlanayotgan iqtisodiyotni boshqarishning yuqori sifatida muhim aspektdir. Risklar tushiriladi uchun tashqi hamkorlar bilan muvofiqligi taʼminlash va sugʻurta tashkilotlarini xalqaro koʻrsatmalardan foydalanish yordam beradi.
Shu sababli, sugʻurta bozoridagi risklarni baholashni zarur deb hisoblash, sugʻurta bozori rivojlanishiga yordam beradi. Risk baholash jarayoni, sugʻurta tashkilotlari va mijozlar orasida ishlar muvofiqligi va xavfsizlikni taʼminlaydi va sugʻurta tashkilotlari va xavfsizlik tashkilotlariga kompaniya qamrab olish va zamonaviy sugʻurta usullariga oʻgʻit cheklangan qoʻllanmalar yaratishga yordam beradi.
Umuman olganda, risklarni baholash sug'urta sanoatining asosiy jihati hisoblanadi. Busiz sug'urta provayderlari ham, mijozlar ham yuqori xavf va potentsial moliyaviy yo'qotishlarga duchor bo'lishadi.
Potensial xavflarni sinchkovlik bilan tahlil qilish va baholash orqali sug'urta provayderlari samarali va ishonchli sug'urta qoplamasini taklif qilishlari mumkin va mijozlar o'zlarining sug'urta ehtiyojlari bo'yicha ongli qarorlar qabul qilishlari mumkin. Sug'urta bozorida risklarni baholash zarurati juda muhimdir.
Bu sug‘urta kompaniyalari va mijozlariga sug‘urta xizmatlari xavfsizligi va samaradorligi to‘g‘risida ongli qarorlar qabul qilish uchun yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan xavflarni aniqlash va tahlil qilish imkonini beradi. Sug'urta bozorida risklarni baholash zarurati juda muhimdir. Bu sug‘urta kompaniyalari va mijozlariga sug‘urta xizmatlari xavfsizligi va samaradorligi to‘g‘risida ongli qarorlar qabul qilish uchun yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan xavflarni aniqlash va tahlil qilish imkonini beradi. Xatarlarni baholash sug'urta kompaniyalariga ma'lum bir shaxs, biznes yoki aktivni sug'urta qilish bilan bog'liq xavf darajasini aniqlashga yordam beradi. Turli xil xavflarning ehtimoli va potentsial jiddiyligini tahlil qilib, kompaniyalar o'z mijozlarining noyob ehtiyojlariga mos keladigan siyosatni o'rnatishlari mumkin.
Xatarlarni tushunish va baholash sug'urta kompaniyalariga o'z xizmatlarini adolatli va oqilona narxda sug'urta qilishni ta'minlash uchun narxlarni belgilashga yordam beradi. Bundan tashqari, potentsial xavflarni aniqlash sug'urta kompaniyalariga mumkin bo'lgan yo'qotishlarni minimallashtirishga yordam beradi. Potentsial xavflarni aniqlash orqali sug'urta kompaniyalari ularni kamaytirish yoki minimallashtirish uchun zarur choralarni ko'rishlari mumkin. Bu xavfsizlik tartib-qoidalarini amalga oshirish, sug'urta polisi egalarini o'qitish yoki mumkin bo'lgan yo'qotishlar uchun zaxiralarni yaratishni o'z ichiga olishi mumkin.
Mijozlar uchun xavfni baholash potentsial yo'qotishlardan etarli darajada himoya qilish uchun juda muhimdir. Mijozlar o'zlarining xavf-xatarlarini aniqlash va ushbu xavflarni qoplaydigan siyosatni tanlash orqali o'zlarini, oilalarini va bizneslarini yo'qotish holatlarida moliyaviy qiyinchiliklardan himoya qilishlari mumkin.
Umuman olganda, risklarni baholash sug'urta sanoatining asosiy jihati hisoblanadi. Busiz, sug'urta kompaniyalari va mijozlar hali ham ortib borayotgan xavf va potentsial moliyaviy yo'qotishlarga duchor bo'lishadi. Potensial risklarni sinchkovlik bilan tahlil qilish va baholash orqali sug'urta kompaniyalari samarali va ishonchli sug'urta qoplamasini taklif qilishlari mumkin va mijozlar o'zlarining sug'urta ehtiyojlari haqida ongli qarorlar qabul qilishlari mumkin. Sug'urta bozorida risklarni baholovchi tashkilotlar zarurdir, chunki ular sug'urta moddiyoti darajasini va sug'urta tashkilotining sug'urta ishonchliligini aniqlashga yordam beradi. Bu mutaxassislar turli turlarda sug'urta tizimlarida riskni baholashga xizmat qiladilar va moliyaviy ko'rsatkichlarni baholash imkoniyatlarini aniqlash uchun tahlil va bahola qilish tizimlaridan foydalangan holda biznes tadbirkorlari va sug'urta ijtimoiy tashkilotlari uchun muhimdir.
Iqtisodiyot hamda zamonaviy iqtisodiyot nazariyasi nuqtayi nazaridan su g urta bozorini xaridorlar - sug'urtalanuvchilaming sug'urta xizm atlariga bo'lgan talablari va sotuvchilar - sug'urta tashkilotlarining sug`urta himoyasi bo'yicha takliflari nisbati bilan boshqariladigan iqtisodiy makon yoki tizim sifatida tasavvur etish mumkin. Sug'urta him oyasiga talab ikki bosh omil bilan: xo'jalik yurituvchi sub^ektning va alohida fuqaroning risk-menejmentining elementi sifatidagi sug'urtaga nisbatan boigan talabi va shuningdek, sug'urtalanuvchilaming sug'urta xizmatini sotib olish orqali o'z talabini qondirishga imkon yaratadigan sotib olish layoqati bilan belgilanadi. Ijtimoiy qayta ishlab chiqarishga xos bo'lgan ehtimoldagi xavf sifatida xatar iqtisodiy munosabatlar yuksalishi bilan sug'urta xizmatlariga bo'lgan talabning kuchayishiga olib keladi. Ayni vaqtda davlat ijtimoiy sug'urta va ta minot tizimi orqali taqdim etiladigan sug'urta himoyasining qisqarishi ham, shuningdek, sug'urta xizmatlariga talabning oshishiga sabab bo'ladi. Sug'urta bozori - ma’lum bir pul munosabatlari sohasi bo'lib, unda savdo-sotiq obyekti sifatida sug'urta himoyasi qatnashadi hamda unga talab va taklif shakllanadigan maxsus ijtimoiy-iqtisodiy tarmoq hisoblanadi.
Sug'urta bozori keng ma’noda sug'urta xizmatlarining oldi-sotdisi yuzasidan vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlar yig indisini aks ettiradi. Sug'urta bozorining obyektiv asosini kutilmagan baxtsiz hodisalar oqibatida yetkazilgan zarami bartaraf etish yo'li bilan ishlab chiqarish jarayonlarining uzluksizligini ta’minlash tashkil etadi. Qolaversa, sug'urta bozori iqtisodiyotni qo'shimcha moliyalashtirishda ham muhim o'rin tutadi. Sug'urta bozori faoliyat yuritishining asosiy sharti bo'lib sug'urta xizmatlariga jamiyat ehtiyojining mavjudligi va ushbu ehtiyojni qondira oladigan sug'urtalovchilaming mavjud bo lishi tushuniladi Faoliyat ko'rsatayotgan sug'urta bozori turli tarmoq bo'limlarlni biriktirgan murakkab, integratsiyalashgan tizimni o'zida aks ettiradi. Sug'urta bozori ishtirokchilar sifatida sotuvchilar, xaridorlar va vositachilar hamda ulaming uvushmalari qatnashadilar. Bugungi kunda sug'urta kompaniyalari tomonidan nafaqat mamlakatimizdagi, balki xorijiy mijozlarni ham ishonchini qozona oladigan sug'urta xizmatlarining keng turlarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish, mintaqaviy sug'urta xizmatlarini kengaytirish, sug'urta kompaniyalari moliyaviy resurslarini samarali boshqarish milliy sug'urta bozorini rivojlantirishdagi asosiy muammolardan biridir. Bu holat mazkur mavzuning dolzarbligini ifodalaydi. Sug'urta insoniyat tarixining tadrijiy rivojlanishi bosqichlarida moliyaviy munosabatlarning ajralmas tarkibiy qismi sifatida iqtisodiyotga ta'sir etuvchi muhim omil bo'lib kelgan.
Zamonaviy davrdagi globallashuv jarayonida sug'urta bozorining innovatsion rivojlanishi jadal o'zgarishlar qamrovida kechayotganligi mazkur institut faoliyatini nazariy-amaliy tadqiq etish dolzarb ekanligini anglatadi. Sug'urta bozori har qanday mamlakat iqtisodiyotining asosiy segmenti hisoblanadi, ayni vaqtda, bevosita uning ravnaqiga ham xizmat qiladi. Shu bilan birgalikda qayd etish lozimki, sug'urta faoliyati o'ziga xos tarzda shakllangan va keng qo'llanilayotgan ijtimoiy hodisa bo'lib, barqarorlik omili sanaladi.
Mamalakat sug'urta bozori rivojini prognozlash o'z navbatida, biznes sub'ektlari va aholi manfaatlari himoyasini kafolatli darajada ta'minlash instituti sifatida sug'urta faoliyatini rivojlantirish yo'nalishlarini tadqiq etish zaruratini keltirib chiqardi. Sugʻurta bozorida risklar quyidagilar bo'lishi mumkin:
1. Zakon va huquqiy muammolar risklari: Sug'urta sozlash jarayonida shartnoma bo'yicha yuzaga keladigan huquqiy komplikatsiyalar va zakonniy munosabatlar.
2. Qimmatbaxo kerakli narsalar va izohlar riski: Sug'urta to'lovchi kerakli ma'lumotlarni to'g'ridan-to'g'ri bermasa, odatda summani qaytarib berish zarur bo'ladi.
3. Tijoratning kamchiligi va investitsiya risklari: Sug'urta kompaniyalari investitsiyalarini kengaytirish uchun yosh investitsiyalarni amalga oshirishi mumkin va bu risklarni oshirishi mumkin
4. Klassifikatsiyaga kirish tartibi va klassifikatsiyalar riski: Sug'urta kompaniyalarida foydalanuvchilar uchun amalga oshirilgan sug'urtalash usullari, turlari va shartnomalar to'rtinchi tomonlarga nisbatan mos kelishi zarur.
5. Tadanoki sifatida agro-ekologik urug'lar riski: Sug'urta kompaniyalari, sizning yer bo'shlig'ingizga qarshi tayyor bo'lgan tarim mahsulotlarida yoki yerlik to'lqinlarda yuzaga keladigan maxsus risklarga sug'urtalashlarni taklif qilishadi. Bu, sodir bo'lishi mumkin bo'lgan qimmatbaxo agro-ekologik urug'lar, kuzatilgan sinov va abirotib yovvoyi tahmin etkazayotgan qattiq kuchlar uchun o'zi bilan bo'g'liq risklarni o'z ichiga oladi.
Sug‘urta bozoridagi sug‘urta kompaniyalarining o‘z mijozlarini ko‘paytirib borishi ularga katta miqdorda foyda keltirishi bilan birga, milliy sug‘urta bozorining rivojlanishiga olib keladi va natijada sug‘urta kompaniyalari xalqaro sug‘urta bozorlariga kirib borish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Xuddi shunday imkoniyatga ega bo‘lgan Angliya, AQSh, Germaniya, Shvetsariya, Fransiya, Yaponiya kabi ko‘pgina mamlakatlarning sug‘urta kompaniyalari transmilliy kompaniyalarga aylanib, jahon sug‘urta bozorida yetakchilik qilish bilan birga, dunyodagi yetakchi banklar bilan bir qatorda kredit beruvchi moliyaviy tashkilotlarga aylanib bormoqdalar. Sug‘urta kompaniyalari o‘zlarining ixtiyoridagi pul mablag‘larini ssuda kapitali sifatida, pulga ehtiyoj sezgan talabgorlarga ma’lum foiz to‘lash sharti bilan, kelishilgan muddatga kreditga bermoqdalar.
Ssuda operatsiyalari bo‘yicha ko‘p mamlakatlarda sug‘urta tashkilotlari banklardan keyingi o‘rinni egallab kelmoqdalar va yirik moliyaviy tashkilotlarga aylanib, iqtisodiyotda yetakchi o‘rinni egallashga da’vo qilmoqdalar. Sug‘urta tashkilotlaridan kredit olish banklarga qaraganda ancha qulay bo‘lib, sug‘urta kompaniyalari kreditni mijozlarga uzoq muddatga mo‘ljallab berishyapti, banklarda esa bunday imkoniyat deyarli yo‘q. Sug‘urta kompaniyalarining berayotgan uzoq muddatli kreditlari qimmatli qogozlar bilan bog‘langan bo‘lib, bu aksiya, obligatsiya, depozit sertifikatlari, veksel va hokazolarni o‘zida mujassamlashtiradi. Sug‘urta kompaniyalariga kelib tushadigan badallar va aktivlar hisobidan hosil bo‘lgan mablag‘larni turli ko‘rinishdagi investitsiyalarga yo‘naltirish, homiylik ko‘rsatish va depozitlashtirishdan keladigan pullar, hamda boshqa daromadlar sug‘urta kompaniyalarining investitsiyaga yo‘naltirayotgan mablag‘lari hajmini yanada oshirish imkonini bermoqda va kredit bozorida sug‘urta kompaniyalarining mablag‘lariga talab oshib bormoqda.Sug`urta bozorida risklar mohiyati, sug`urta kompaniyalarining karz va zararlarni baholash va sug`urtaga yo`naltirishda qayd etiladigan taqiqlangan imkoniyatlardir. Bozor xavf va kutilmagan holatlarda sug`urta kompaniyalari zarar izlaydi, shuningdek, sug`urta qiluvchilar tomonidan xavfli holatlarda sug`urta sotilishi odatda past narxlarda amalga oshiriladi. Risklar mohiyati sug`urta turlari va sug`urta shartnomalari boyicha o`zgaradi. Masalan, hayvon sug`urta turi kasallik va o`likni qamrab olgan mewalar imkoniyatini yaxshilashdan iborat bo`lib, avtomobil sug`urta turi esa tuhmatli kontragentlarga to`g`ridan-to`g`ri asoslangan risklarga yo`naltiriladi. Sug`urtada risklarni baholovchilar sug`urta kompaniyalari va sug`urta agentliklaridir. Bu tashkilotlar sug`urta mahsulotlarini ishlab chiqarish, sotish va sug`urta shartnomalarini tuzish bilan shug`ullanuvchilar. Risk baholash ishni amalga oshirishning boshqa bir qismi bilan birga keladi - risklarni sifatli yoki miqdori personaga bo`yicha baholash. Misol uchun, sug`urtani olayga chop etilgan joy, hayvonning turi, zaxiralik va hokazolar vaqtida to`lovni o`tkazish mumkinmi yoki yo`qmi, sug`urta shartnomasining qanchalik xavf ko`zlanganligi va boshqa ko`rsatkichlar muhim hisoblanadi.
Baholovchilar bu ma'lumotlarni yig`ib olish uchun bitta yoki undan ko`proq sug`urtachiga xabar bering, qo`shimcha ma`lumot talab qilishadi va riskni aniqroq baholashga o`xaishadi. Bu odatda sug`urta agentlari tomonidan amalga oshiriladi va xaridorga to`lovga yo`naltiriladigan sug`urta kompaniyasi bilan boshqa ma'lumot so`rash uchun foydalaniladi.
Respublikada baholash faoliyatini tartibga soluvchi mustahkam huquqiy baza shakllantirilgan, baholash xizmatlari bozorini rivojlantirish, amalga oshiriladigan baholash ishlarining natijalari va xolisligi uchun javobgarlikni oshirish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar qilingan.
Bugungi kunda baholash xizmatlari bozorida malaka sertifikatiga ega mingga yaqin baholovchilar mehnat qiluvchi ikki yuzdan ortiq baholovchi tashkilotlar faoliyat yuritmoqda. Shu bilan birga, bir qator muammo va kamchiliklar professional baholash xizmatlari bozorini yanada rivojlantirishga hamda baholovchi tashkilotlarga bo‘lgan ishonchni oshirishga to‘sqinlik qilmoqda, jumladan: birinchidan, baholash faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish funksiyasini xususiylashtirish sohasidagi davlat boshqaruvi organi zimmasiga yuklash oqibatida baholash faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish jarayonida yuzaga keladigan manfaatlar to‘qnashuvining mavjudligi; ikkinchidan, baholovchi tashkilotlar kapitalining eng kam miqdoriga bo‘lgan yuqori talablarning mavjudligi professional mutaxassislarning baholash xizmatlari bozoriga kirishini cheklamoqda, buning oqibatida baholash ishlari sifati ularga, ayniqsa, biznesni baholash hamda bank va sug‘urta faoliyatida ortib borayotgan talablarga mos kelmasligi; uchinchidan, baholovchilar malakasi va kasbiy mahoratining qoniqarsiz darajadaligi, shuningdek, turli obyektlar qiymatini baholashning alohida shartlarini hamda ularning yutuqlarini rag‘batlantirishni hisobga olmaydigan baholovchilarni tayyorlash va qayta tayyorlash tizimining samarasizligi; to‘rtinchidan, baholashga yagona yondashuvni va bozor kon’yunkturasini hisobga olishni ta’minlamaydigan, tez o‘zgarib borayotgan bozorning zamonaviy shartlariga javob bermaydigan, ularning xalqaro standartlar bilan yetarlicha uyg‘unlashmagan mulkni baholash milliy standartlarining mavjudligi; beshinchidan, jamoat birlashmalarining baholash faoliyatini yanada rivojlantirish va takomillashtirish, baholash haqidagi hisobotlar sifatini oshirish bo‘yicha takliflarni ishlab chiqishda faolligining yetarli emasligi. Riskni baholovchilar sug`urta kompaniyalari, sug`urta brokerlari va sug`urta agentliklari hisoblanadi. Bu tashkilotlar olayga chop etilgan joy, ko`rsatkichlar, sug`urtani olib qo`yishni talab qilgan shaxsning xususiyatlari va xavfiy narsalarni hisobga oladilar. Bir nechta xususiyatlarni baholash uchun foyda keltiriladi. Misol uchun, avtomobil sug`urtasi uchun baholovchilar sug`urta qiymatini barcha faktorlarini hisobga olgan holda aniqlaydilar, shu jumladan avtomobilning turi, yoshi, tarixi, uzatilgan yillik yurg`unlar soni va boshqalar. Keyingi bosqichda baholovchilar hayvon sug`urtasi, kasalliklar, o`limlar uchun va boshqalar uchun zararli ta'sirli holatlarni tushunish va talab qiluvchi tahlil va baholashni qo`llashadi. Baholovchilar tomonidan aniqlovchi baholash jarayoni va natijalari sug`urta mohiyatini ochib beradi va sug`urta mahsuloti sotishlar uchun mohiyatga moslikni hisobga olishga yordam beradi. Baholashlar belgilangan risklarni identifikatsiya qilish uchun hajmlari va turlari bo`yicha aniqroq va to`liqroq bo`lishi kerak.