Sulaymon Yudakov (1916-1990)

S.Yudakovning asarlari
Kompozitor turli janrda ko‘plab asarlar yaratdi. Uning skripka, violonchel va
fortepiano uchun:
•
“Syuita”si (1946),
• Simfonik orkestr uchun “Tantanavor uverturasi” (1949), 
• To’rt kvartet uchun “syuita”si (1949),
•
Simfonik orkestr uchun “Xorazmcha bayram marshi”(1951), 
• “Mirzacho‘l” vokalsimfonik syuitasi (1951),
•
“Tinchlik kabutari” syuitasi (1954),
• “Mening Vatanim” kantatasi (1955),
• “Muborakbod” kantatasi (1972),
• “O‘zbekiston” yakkaxon, xor va simfonik orkestr uchun poema-
kantatasi(1973),
• “G‘alaba” oratoriyasi(1975) hamda bir qancha qo‘shiqlari o‘lkamizni
zamonaviy musiqa san’atiga yana bir iste’dodli kompozitor kirib kelganidan
darak bergan edi. 

---

Kompozitor Sulaymon Yudakovga eng katta shuhrat keltirgan
asari “Maysaraning ishi” nomli birinchi o‘zbek komik operasi
bo‘ldi. 1958-yilda Alisher Navoiy nomidagi (o‘zbekiston davlat
katta akademik opera va balet teatrida sahna yuzini ko‘rgan
mazkur asar teatrning asosiy repertuatlaridan biri bo‘lib, hozirga
qadar ijro qilimnoqda.
Kompozitor 1997-yilda “Nasriddin afandining yoshligi”
nomli birinchi komik baletni yaratdi, U R.Hamroyev va
M.Melkumov bilan hamkorlikda “Oq yo” musiqali dramasini
yozdi. “Furqat”, “Gullar ochilganda”, “Temirchi bayrog‘i” 
kabi kinofilmlarga ham musiqa bastalagan. U kamer-cholg‘u
ansambl va orkestrlariga ham asarlar yaratgan. 
Kompozitor Sulaymon Yudakovning buyuk xizmatlari ordenlari, 
bir necha medallar bilan, “o‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan
san’at arbobi”, “o‘zbekiston xalq artisti” faxriy unvonlari bilan
taqdirlangan.

---

“Maysaraning Ishi”. Alisher Navoiy nomidagi
akademik katta opera va balet teatr jamoasi
kompozitor Sulaymon Yudakov, shoir -
dramaturg Sobir Abdulla va M.Muhamedovlar
hamkorlikda“Maysaraning ishi” nomli hajviy
operani 1959-yilning 6 –yanvarida
tomoshabinlarga havola qildi. Opera premyerasi
juda katta muvaffaqiyatlar bilan o‘tdi. 
Respublikamizning madaniy - ma’naviy hayotida
ulkan voqeaga aylandi. Mazkur opera, bir necha
avlodlar ko‘rish imkoniyatiga ega bo’lmoqdalar. 
“Maysaraning ishi” operasining musiqiy tili
yorqin milliy ohangdorligi, jo‘shqin -
jozibadorligi va musiqiy dramaturgiyasining
badiiy baquvvatligi bilan alohida ajralib turadi.
Musiqa muallifi S.Yudakov atoqli shoir va bastakor
Hamzaning shu nomli pyesasi asosida yozilgan
librettoga musiqa bastalashda operada ishtirok
etuvchi asosiy personajlarni xatti -harakat va
munosabat, niyatlaridan kelib chiqqan holda
yondashib, ijobiy va salbiy obrazlarni har biriga, 
alohida o`zbek xalq qo'shiq, lapar va yallalarga
juda yaqin turadigan, original, yorqin “Musiqiy
portref’lar yaratgan. Ya’ni hajviy opera janrning
barcha tipik xususiyatlariga yondashib, kompozitor
tez harakat rivojlanuvchi hajviy epizodlar, sahna
voqealarini uzviy ravishda o'zgarishlari va
bog'lanishlari, burro - burroli rechitativ dialoglarni
mantiqligi, yorqin - milliy xushchaqchaq musiqiy
sadolarni ta’sirchanliklari bilan tomoshabin -
tinglovchilarni maftun qildi.

---

2016-yil 13-may kuni O`zbekiston
Milliy kutubxonasi “Ijod“ zalida
bastakor, O`zbekiston xalq artisti
Sulaymon Aleksandrovich
Yudakov tavalludining 100 
yilligiga bag`ishlangan
bibliografik obzor bo`lib o`tdi. 
Bibliografik obzor
S.Qobulovaning S.Yudakov
kuyiga bastalangan
“Dugonalar bormisiz, 
omonmisiz” qo`shig`ini
tinglashdan boshlandi. 
Qo`shiqni tinglar ekan, 
kutubxona foydalanuvchilari
S.Yudakov yaratgan yengil, 
beg`ubor va sokin muhitga
cho`mish imkoniyatiga ega
bo`ldilar

---

O`zbekiston yozuvchilar
uyushmasi a`zosi, shoir Shukur
Qurbon ishtirokchilarni bastakor
S.Yudakov bilan tanishtirdi. 
Bibliografik sharh ishtirokchilari
S.Yudakov hayoti va ijodiga doir
ko`plab qiziqarli ma`lumotlarga
ega bo`ldilar va uning qalamiga
mansub qo`shiqlar va
operalardan ariyalar tinglash
imkoniyatiga ega bo`ldilar.

---

E`tiboringiz uchun
rahmat!