- TERMIZ DAVLAT UNVERSITETI
- TABIIY FANLAR FAKULTETI
- BIOLOGIYA TA’LIM YO’NALISHI
- SIRTQI 2-KURS 221- GURUH TALABSI
- FAYSULLAYEVA MARJONANING ZOOLOGITYA FANIDAN TAYYORLAGA SLAYTI
Suvda va quruqlikda yashovchilar Reja: - Suvda va quruqlikda yashovchilar sinfiga umumiy tavsif.
- Suvda va quruqlikda Tashqi va ichki tuzilishi.
- Suvda va quruqlikda xilma-xilligi.
- Suvda va quruqlikda kelib chiqishi.
Baqasimonlar (Ranidae) - Baqalar, baqasimonlar (Ranidae) — dumsiz, suvda hamda quruqlikda yashovchilar oilasi. Tanasining uz. 3 sm dan 20 sm, ba`zan 32 sm gacha. Tishlari yuqori jag`larida joy-lashgan. Tanasi ixcham, orqa oyoqlari nisbatan uzun (sakrovchi).
Baqasimonlar (Ranidae) - 46 urug`i 555 turi ma`lum. Jan. Amerika, Jan. Avstraliya va Yangi Zelandiyadan tashqari yer yuzining hamma qitalarida keng tarqalgan. Evolyatsiya jarayonida sodir bo`lgan adaptiv radiatsiya tufayli bu oila bir necha filogenetik guruhlarga, 8 kenja oilaga bo`lingan. Ularning asosiysi asl B. (Rana) urug`i 200 turni, shu jumladan uz. 32 sm, og`irligi 3,5 kg keladigan goliaf baqasini (R. goliaph) va ho`kiz-baqani o`z ichiga oladi. Asl baqalar ning orqa oyoqlaridagi barmoqlari orasida pardasi, tilining orqa erkin uchida ayrisi bo`ladi. O`lja ushlayotgan baqalar tilining orqa tomonini otadi. Asl baqalar yashil (o`t) baqa (R. temporaria), hovuz baqasi (R. esculenta, ya`ni R. lessonae), o`tkir tumshuq baqa (R. arvalis, ya`ni R. terrestris) Yevropaning sharqiy qismida uchraydi.
O`rta Osiyo, jumladan O`zbekistonda asl baqalar ning faqat bir turi — ko`l baqasi (R. ridibunda) tarqalgan. Bu tur Kavkaz, Qozog`iston va Yevropa mamlakatlarida ham uchraydi. Ko`l baqasining suvda yashaydigan shakli yashil, quruqlikda yashaydigan shakllari esa qo`ng`ir tusda bo`ladi. baqalar ning bir qancha turlari (o`tkir tumshuq baqa, yashil baqa), suv havzalari yaqinidagi nam joylarda yashab, faqat ko`payish davrida suvga tushadi, boshqalari (mas, ko`l baqasi) asosan suvda yashaydi va o`rmon hamda dasht mintaqalaridagi suv havzalarida tarqalgan. B. odatda juda harakatchan bulib, faol hayot kechiradi. - O`rta Osiyo, jumladan O`zbekistonda asl baqalar ning faqat bir turi — ko`l baqasi (R. ridibunda) tarqalgan. Bu tur Kavkaz, Qozog`iston va Yevropa mamlakatlarida ham uchraydi. Ko`l baqasining suvda yashaydigan shakli yashil, quruqlikda yashaydigan shakllari esa qo`ng`ir tusda bo`ladi. baqalar ning bir qancha turlari (o`tkir tumshuq baqa, yashil baqa), suv havzalari yaqinidagi nam joylarda yashab, faqat ko`payish davrida suvga tushadi, boshqalari (mas, ko`l baqasi) asosan suvda yashaydi va o`rmon hamda dasht mintaqalaridagi suv havzalarida tarqalgan. B. odatda juda harakatchan bulib, faol hayot kechiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |