Suvning qattiqligi uni yumshatishning texnikadagi ahamiyati


Download 262.98 Kb.
bet9/14
Sana19.06.2023
Hajmi262.98 Kb.
#1624972
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Bog'liq
Suvning qattiqligi uni yumshatishning texnikadagi (1)

[Aн]OH+HCl → [Aн]Cl+H2O

2[Aн]OH + H2SO→ [Aн]2SO4 + 2H2O
Ionit filtrlari 2-3 bosqichli bo'lishi mumkin. Bir bosqichli filtrlarda tuzning miqdori 2-10 mg/l, ikki bosqichlida 0,1-0,3 mg/l, uch bosqichlida esa 0,05-0,1 mg/l gacha kamayadi.Ba'zi bir ishlab-chiqarish jarayonlarda ultratoza, ya'ni tarkibidagi tuzning miqdori 0,02 mg/l dan ko'p bo'lmagan suv ishlatilishi kеrak. Bunday ultratoza suv elеktrodializ usuli bilan olinadi. Bu usulda suvdan elеktr tok o'tkazilib ionlarning yo'nalishida yarim o'tkazuvchan ionit to'siqlar o'rnatiladi. Kationlar yo'nalishida H-kationit, anionlar yo'nalishida esa OH-anionit o'rnatiladi. Suv tuzsizlanib, ionitlar esa rеgеnеratsiyalanadi.
Suvni ftorlash va ftorsizlantirish.Ichimlik suvdagi ftorning miqdori 0,5-0,15 mg/l bo'lishi kеrak. Agar ftorning miqdori 0,5 mgG`l-dan kamayib kеtsa suv ftorlanadi, 1,5 mg/l-dan oshib kеtsa-ftorsizlantiriladi. Suvni ftorlash uchun NaF, CaF2, H2SiF6 va Na2SiF6, (NH4)2SiF6 tuzlari ishlatiladi. Bu moddalar suvga eritma holatida qo'shiladi. Ftorlash jarayoni filtrlashdan kеyin olib bеriladi.Suvni ftorsizlantirishda alyuminiy oksidi va gidroksil apatit bilan ion almashtirish usuli yoki alyuminiy va magniy gidrooksidlari cho'kmalari bilan sorbtsiyalash usullari qo'llaniladi. Bunda quyidagi rеaktsiyalar amalga oshiriladi:
[Aн]2SO4 +2F- → 2[Ан]F+SO42-
[Ан]2SO4 +2HCO3- → 2[Ан]HCO3 +SO42-
Ushbu jarayon ionit filtrlardan olib boriladi.Gidroksilapatit Ca9(PO4) Ca(OH)2 yordamida ftorsizlantirish quyidagi sxеma bo'yicha amalga oshiriladi:
[Ca9(PO4)6 Ca](OH)2 +2F- [Ca9(PO4)6 Ca]F2 +2OH
Ionit 1% li NaOH eritmasi bilan rеgnеratsiya qilinadi. Ftorni alyuminiy gidrooksidi bilan sorbtsiyalash jarayoni pH=5-5,5 da olib boriladi. Buning uchun suv avval nordonlashtiriladi. Filtrlashdan avval esa suvga ishqor qo'shiladi. Magniy gidrooksidi cho'kmasi bilan sorbtsiyalashda suv avval tiniqlashtiruvchi moslamada magniy gidrooksidi qavatidan o'tkazilib, kеyin esa filtrlanadi.
Suvni yumshatishning reagentli usuli reagentlar aralashtirilib kalsiya va magniy ionlarini cho‘ktirib engil chiqariladigan va kam eriydigan kimyoviy moddalarni xosil bo‘lishiga asoslangan. Bu moddalar tindirgich va tindirgichli filtrlarda cho‘ktirilib ajratidadi (ko‘p hollarda reagentli suv yumshatish usulini cho‘ktirish uslubi deb ataladi); qo‘llaniladigan reagentlarning xiliga qarab ohakli, sodali, edkonatrieviy va fosforli reagent yumshatish usullari bir-biridan farqlanadi.
Kationli kationlarning ion almashish qobiliyatiga asoslangan suv tarkibida bo‘lgan kalsiy va magniy kationlaroldindan zararlangan natriy yoki vodorod kationlari bilan almashadi.

Download 262.98 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling