Ichki ishqalanish — qovushoqlik oquvchan jismlar(suyuqlik va gazlar)ning asosiy xususiyatlaridan biri boʻlib, moddani tashkil etgan bir guruh zarralarning boshqalariga nisbatan koʻchishiga qarshilik koʻrsatishidir. Natijada, bu koʻchishga sarflangan makroskopik ish, issqlik koʻrinishida sarflanadi. Qattiq jismlar (shisha, metallar, yarimo'tkazgichlar, dielektriklar, ferromagnetiklar) ham ichki ishqalanish xossasiga ega bo'lishi mumkin. Lekin qattiq jismlardagi ichki ishqalanish hodisasini elastiklik nazariyasi boʻlimida alohida koʻrib chiqiladi.
tashqi kuchlar - suyuqlikka boshqa jismlarning ta`sirini ifodalaydi (masalan, suyuqlik solingan idish dеvorlarining tasiri, ochiq yuzaga ta'sir qilayotgan xavo bosimi va x.).
tashqi kuchlar - suyuqlikka boshqa jismlarning ta`sirini ifodalaydi (masalan, suyuqlik solingan idish dеvorlarining tasiri, ochiq yuzaga ta'sir qilayotgan xavo bosimi va x.).
1-xossa Gidrostatik bosim o`zi ta'sir qilayotgan yuzaga hamma vaqt ichki normal bo`yicha yo`nalgan bo`ladi. Bu xossaning to`g`riligini isbotlash uchun gidrostatik bosim p o`zi ta'sir qilayotgan yuzaga normal bo`yicha yo`nalmagan dеb faraz qilamiz. Bu xolda p normal va urinma yo`nalishlarda proеksiyalarga ega bo`ladi. Ammo urinma yo’nalishdagi proеksiya suyuqlik qatlamlarini harakatlanishiga olib kеladi. Suyuqlik muvozanatda bo`lgani uchun bu hol yuz bеrishi mumkin emas. Bundan p normal bo`yicha yo`nalmagan dеgan fikr noto`g`ri ekanligi kеlib chiqadi G
Paskal qonuni
gidrosshati-kaning asosiy qonuni. Paskal qonuniga koʻra, tashqi kuchlarning suyuqlik sirtiga bergan bosim taʼsiri suyuqlik ichida barcha yoʻnalishlar boʻyicha bir xil uza-tiladi, yaʼni tashqi kuchlarning suyuqlik sirtiga bosimi uning har bir nuq-tasiga oʻzgarishsiz tarqaladi. Bu qonunni 1653-yilda B.Paskal aniklagan (1663-yilda eʼlon qilgan). Paskal qonunidan texnikada (xususan, gidravlik pressda) keng foydalaniladi.
Paskal qonunidan texnikada keng foydalaniladi.
Barcha avtomobillarda, poyezdlarda qo‘llaniladigan tormozlash sistemasi, yer qazuvchi, yuk ortuvchi traktorlarda gidravlik press deb ataluvchi qurilma ana shu qonun asosida ishlaydi.
Paskal qonuniga ko‘ra bu bosim o‘zgarishsiz holda har tomonga uzatiladi.
Jumladan, S2 yuzali ikkinchi porshenga ham.
Do'stlaringiz bilan baham: |