T a’m irlashga yaroqlilik ko‘rsatkichlari g o st


Download 369.84 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/13
Sana24.12.2022
Hajmi369.84 Kb.
#1064786
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
6tkmIwpPW5DDcwntmmB3mASYHkVelzwOxmf4lKlU

 
ish miqdori 
’ 

®)
so m
ish miqdori ’ 
( 1 -47)
5—Sh.U.Yo'ldoshev 
^5


bu yerda b, k
t,tl — mos ravishda ta ’mirlashdan oldin va ta ’m irlararo 
7 \ , davrda m ashinani ishlatganda unga texnik xizm at ko‘rsatish,
l( tr.OJi
biqbe ishlam ay qolishlarini b a rta ra f etish (i.q.b.e) ham da ta ’m irlash 
(6t) u c h u n jam i sarflanadigan vaqt, mehnat (kishi-soat) va mablag* 
(so ‘m ) sarfi; /V—tuzatilayotgan m ashinalar soni.
Tenglam adan ko‘rinadiki, ta ’mirlashga yaroqlilik um um an ishonch- 
lilikning eng m uhim texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichidir. T raktorlar va 
q ish lo q xo'jaligi m a sh in a la rid a n texnik foydalanish narxi uning 
ta ’m irlashga yaroqliligi bilan b o g ‘liqdir.
M ashinalarning ta ’m irlashga yaroqliligi «a» burchakning tangensi 
«tga» bilan ifodalanadi (1.2-rasm ga qaralsin).
Q uyida paxta terish m ashinasi misolida ta ’m irlashga yaroqlilik 
k o ‘rsatkichlariga ta ’sir qiluvchi om illar keltirilgan.
Paxta terish m ashinalarining ta ’mirlashga moslashganligini ifoda- 
laydigan asosiy shartlar quyidagilardan iborat:
m ashinalardan uzel va m exanizm lam i olishning ham da ulami qism- 
larga ajratm asdan o ‘rnatishn in g qulayligi;
te z y eyiladigan d e ta lla r s o n i, ularni x izm at m u d d a tla ri va 
ish la m a y qolish lar o q ib a tla rin i b a rta ra f etishda se rm e h n at qism - 
larg a a jra tish -y ig ‘ish ish la rin i bajarm asdan alm ashtirish m um k in- 
ligi;
sta n d a rt, bir xillashtirilgan (unifikatsiyalangan) yoki norm allash- 
tirilgan uzel va detallar soni ham da qo ‘llash m um kinligi (xizmat 
k o ‘rsatishning qulayligini t a ’m inlagan holda).
X V S -1 ,2 , X T -1 ,2 , 1 7 X V -1 ,8 va 14XV-2,4 pax ta terish m ashi­
n a la rin in g ko ‘pgina detai va uzellari dolzarb ish m avsum ining turli 
d a v rla rid a ishdan c h iq a d i, u larn in g ayrim lari h a r yili t a ’m irlab 
tu rila d i. Shpindel ta y a n c h i d etallarn i, terish a p p a ra ti shpin d el- 
larin i yurgizish tasm alari k o ‘p in ch a hatto b ir ish m avsum iga ham
d o sh b erm ay , o ‘sha u z e ln in g boshqa d etallaridan 1,5—2 baravar 
tez yeyiladi.
S h p in d e llar, a jra tk ic h la rn in g ch o ‘tkalari, t o ‘g ‘ri h am d a teskari 
yurish tasm alari va boshqalarning ko‘p marta sinishi oqibatida m ashi­
n a la rn in g ish unum i kam ayad i.
P a x ta terish m ash in a la ri tuzilish in i tahlil qilish ulardagi uzel- 
lar va detallarn in g tu zilish i m ukam m al emasligi tufayli foydala-


nish mobaynida ulam i ta’mirlashga ko‘p m ehnat sarflanishini ko‘rsatdi.
1.2-jadvalda tekshirilgan paxta terish m ashinalarini ta ’m irlashning 
m ehnat sarfini ularni tayyorlashdagi m e h n a t sarfi bilan taqqoslash 
m a’lum otlari keltirilgan. M ashinalarni tayyorlashning m ehnat sarfi 
tayyorlovchi zavodning ma’lum otlariga t o ‘g ‘ri keladi.
Paxta terish mashinalarini ularni ta ’m irlashning m ehnat sarfi nu q- 
tayi nazaridan nisbiy m ehnat sarfi koeffitsienti b o ‘yicha baholash 
mumkin. M a’lum ki, ta ’m irlashning m e h n a t sarfi ta ’mirlash ishlarini 
tashkil qilish saviyasiga va bu ishlami o'tkazish joyiga ta ’sir ko'rsatuvchi 
om ildir. 1.2- jadvaldagi m a’lum otlarni tah lil qilib m ashinadan foy- 
dalanilgan haqiqiy muddatdagi ta ’m irlashning m ehnat sarfi ularni 
tayyorlashning m ehnat sarfidan an cha yuqori b o ‘lishiga ishonch hosil 
qilish m um kin.

Download 369.84 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling