T e X t o u t ( X, y, s ) (Х, у) координатали нуқтадан s сатрини чиқаради

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI

ABDULLA QODIRIY NOMIDAGI
JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI


SIRTQI BO’LIM
TABIIY VA ANIQ FANLARDA MASOFAVIY TA’LIM KAFEDRASI

“5110700-Informatika o’qitish metodikasi” yo’nalishi

Kurs ishi
MAVZU: Ishorali va ishorasiz tiplar. O’zgaruvchilarning tayanch tiplari


Qabul qildi: Ochilov F
Bajardi: Axatqulov Asqar

Jizzax – 2023 yil


M U N D A R I J A

KIRISH.....……………………………………………………………3
1-BOB. C++ TILIDA MA’LUMOTLARNING ASOSIY VA HOSILAVIY TURLARI ....................................................................5
1.1. Algoritmik tillar va ularning imkoniyatlari .................................5
1.2. C++ о‘zgarmaslar ........................................................................8
1.3. C++ о‘zgaruvchilar ....................................................................11
1.4. Kо‘rsatkichli tiplar va ular bilan ishlash …………………........13
2-BOB. C++ TILIDA STRUKTURALAR .....................................18
2.1. Oddiy strukturalar .……………………………………………18
2.2. Birlashmalar ...............................................................................22
XULOSA…………………………………………………………....33
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RО‘YXATI …….............34

KIRISH


Mavzuning dolzarbligi. Hozirgi paytda elektron hisoblash mashinalarning juda tez rivojlanishi, uning barcha parametrlarning yaxshilanishi, ya’ni operativ va tashqi xotiraning kengligi, ishlashning ishonchliligi, hisoblash tezligining yuqoriligi va ixchamligi fan-texnikaning kо‘p sohalarining murakkab va dolzarb muammolarining yechimini olishga imkon bermoqda.
Hozirgi vaqtda elektron hisoblash mashinalari zamonaviy fanlar taraqqiyoti va xalq hо‘jaligining barcha sohalarida eng muhim omillardan biri bо‘lib shakllanib bormoqda. EHMning inson intelektual faoliyatining turli sohalariga kirib kelishi, ularning keng qо‘llanilishi va shuningdek, fan va texnikaning turli sohalariga tegishli bо‘lgan kо‘pgina eng muhim (aktual) masalalarni yechishda foydalanishni ta’minlamoqda. Sо‘nggi о‘n yilda vujudga kelgan kompyuterlarning yangi tiplari – noutbuk, netbuklar, har bir ish о‘rniga tom ma’noda hisoblash texnikalarini joriy qilinishini ta’minlamoqda. Shunga bog‘liq holda о‘zining ishida EHM yordamiga murojaat qiladigan odamlar soni (miqdori) jiddiy ravishda о‘sib bormoqda.
Hozirgi kunda inson faoliyatining biror sohasidagi erishilgan muvaffaqiyat (yutuq)larini EHMlarning ishtirokisiz tasavvur etish qiyin.
Jumladan, hozirda matematika, fizika, informatika va boshqa sohalaridagi hech bir yirik tajribalarni EHMlarsiz amalga oshirib bо‘lmaydi. Zamonaviy texnologik majmualarni boshqarish EHMlarsiz mumkin bо‘lmay qoldi.
EHM shunday inson faoliyatining barcha sohalarida qо‘llanilishi inson ishtirokisiz murakkab ketma ket jarayonlarni bajarish va katta tezlik bilan aniq va ishonchli natijalarni olish katta hajmli axborotlarni saqlash mashinaning imkoniyati bilan aniqlanadi. EHMning eng muhim xarakteristikalaridan biri uning dasturiy ta’minotidir. Matematik dasturiy ta’minoti deb, EHMni dasturlar majmuasi bilan hisoblash qabul qilingan, jumladan, ba’zi bir masalalarni dasturlashsiz yechish imkonini beradi, dasturlashda bir qator ishlarni bajaradi, hamda mashinaning foydali rejimda ishlashni ta’minlaydi.
Hozirgi vaqtda kompyuter va unga mos dasturiy ta’minot bazasi imkoniyatlari bu fanni о‘qitishda har bir soha mutaxassislariga muayyan bilim va kо‘nikmalar majmuasini belgilash imkonini beradi va taqozo qiladi. Bu yо‘sindagi majburiylik kompyuter unga ulanadigan qurilmalar majmuasi hamda mavjud amaliy dastur katta bо‘lgani uchun bir kishi tomonidan tо‘laqonli о‘zlashtirishi nihoyatda mos bilimlar jonli mushkul masala ekanligidan kelib chiqadi.
Jumladan, informatika - bu insoniyat faoliyatining bir sohasi bо‘lib, u axborotni hosil qilish, saqlash va kompyuter yordamida ularni qayta ishlash, shu bilan bir qatorda tadbiq muhiti bilan о‘zaro bog‘liq bо‘lgan jarayonlarning aloqadorliklarini о‘z ichiga oladigan kо‘nikma va vositalar tizimidir.
Umuman olganda, informatika keng ma’noda insoniyat faoliyatining barcha sohalarida axborotni kompyuter va telekommunikatsiyalar yordamida qayta ishlash, saqlash, uzatish bilan bog‘liq bо‘lgan sohadir.
Shuni aytib о‘tish lozimki, Respublikamiz kadrlar tayyorlash Milliy dasturida informatika va axborot texnologiyalarini о‘quv jarayoniga keng tadbiq qilish masalasi kо‘ndalang qо‘yilgan.
Shu sababli, algoritmik tillarning, jumladan, C++ tilining turli tiplarga tegishli ma’lumotlar jamlanmasi bilan ishlash imkoniyatlarni о‘rganish va ulardan samarali foydalanish matematik programmistlar uchun muhim ahamiyatga ega va dolzarbdir, chunki ta’lim sohasida talabalarning bilim darajasini oshirishda hamda inson faoliyatining turli sohalarida algoritmik tillarning aralash tipli ma’lumotlar bilan ishlovchi dasturlar о‘z tadbiqiga egadir.