T. Qudratov N. Fayziyeva
O’rtacha navlik koeffisiyeti
Download 1.95 Mb. Pdf ko'rish
|
iqtisodiy tahlil nazariyasi
O’rtacha navlik koeffisiyeti
qanday aniqlanadi? Sotilgan mahsulotning har bir navi bo’yicha hisoblangan qiymatlarining jami summasini jami mahsulotning birinchi nav bo’yicha hisoblangan qiymatining jami summasiga bo’lish orqali aniqlanadi: Bunda, - sotilgan jami mahsulot miqdori; - har bir navning salmog’i (hissasi), koeffisiyent yoki 74 foiz hisobida; i р1 - mahsulot tarkibidagi birinchi navning bahosi; i р -sotilgan har bir navga tegishli baho; Agar ushbu koeffisiyent joriy yil bo’yicha tahlil qilinsa, sotilgan mahsulotning barcha navlari bo’yicha qiymati joriy baholarda, agar dinamika bo’yicha tahlil qilinsa, barcha navlar bo’yicha qiymati bazis yilining baholarida hisoblab olinishi kerak. Endi, mahsulot sifatining tahlilini paxta misolida ko’rib chiqamiz. Hisobot yilidagi o’rtacha navlik koeffisiyentini rejadagi yoki bazis yilidagi o’rtacha navlik koeffisiyentiga solishtirib, paxta sifatining oshgan yoki pasayganligi aniqlanadi. Hisobot yilidagi koeffisiyent oshgan bo’lsa, paxta sifatining o’tgan yiliga nisbatan yoki rejalashtirilgan sifatiga nisbatan oshganligini bildiradi: Sotilgan mahsulot sifatining o’zgarishi pul tushumi hajmining o’zgarishiga hamda o’rtacha sotish bahosining o’zgarishiga sababchi bo’ladi. Pul tushumi hajmining o’zgarishiga mahsulot sifati o’zgarishining ta’sirini aniqlash uchun «Hisobot yilida shu yil navlik darajasi va bazis yilidagi baho bo’yicha hisoblangan pul tushumi» hajmidan «Hisobot yilida bazis yilidagi navlik darajasi va bazis yilidagi baho bo’yicha hisoblangan pul tushumi» hajmini chegirib tashlash kerak: Paxta sifati o’zgarishining o’rtacha sotish bahosining o’zgarishiga ta’sirini aniqlash uchun sifat o’zgarishi hisobiga olingan pul tushumi hajmini hisobot yilida sotilgan mahsulotning jami miqdoriga bo’lishi kerak 1 s. paxtaning o’rtacha sotish bahosining hisobot yilida bazis yiliga nisbatan o’zgarishini aniqlash : Shu jumladan paxta sifati o’zgarishi hisobiga o’rtacha sotish bahosining o’zgarishi: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling