Tabiatda moddalarning katta geologik va kichik biologik aylanishi

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Tabiatda moddalarning katta geologik va kichik biologik aylanishi

Tabiatda moddalarning katta geologik va kichik biologik aylanishi.

muallif: Salumot.

Tabiatda moddalarning aylanishi

Biosfera haqida umumiy maz boBio-hayot,sfera-sharnoni anglatadi.Biosfera- yerning tirik organizmlar tarqalgan qobiq.Biosferaning tarkibi va energetikasi undagi tirik organizmlarning faoliyati bilan boghayot qobig, torisidagi dastlabki fikrni Lamark bildirgan. terminini esa fanga avstriyalik geolog Zyuss kiritgan.Biosfera torisidagi tolumotni rus olimi Vernadskiy ishlab chiqqan.

Biosfera

Biosfera atmosferaning ozon ekranigacha balandlikda boliq oladigan biologik muhim elementlarning bir boindan ikkinchisiga otib,hujayradagi metabolizmda ishtirok etishi, keyin tashqi muhitga qaytib,yana tirik organizmlar tomonidan foydalanilishi moddalar va energiyaning biotik davriy aylanishi deyiladi.

Yerda moddalarning davriy aylanishi.

• Yerda moddalarning davriy aylanishini ta bir manba quyosh energiyasidir. Tirik organizmlar hayot faoliyati uchun zarur elementlar biogen elementlar deyiladi: C,H,O,N,S,P,Ca,K,Cl,Fe, Mg,Cu,Mn,Zn,Mo,Br,B,I.Bular orasida C,H,O,N,S,P eng muhim elementlardir.Bir yil davomida Yer sirtiga tushadigan quyosh energiyaning 42 foizi Yerdan koinotga qaytariladi,58 foizi esa atmosferaga va tuproqqa yutiladi.

Yerda moddalarning davriy aylanishi.

• Yerga yutilganquyosh energiyasining 10 foizi suv va tuproqdan suvni buglanadi. Suvning havzalar va quruqlik osimlik va hayvonlarning jonsiz tabiat bilan munosabatini tasimliklar fotosintez jarayonida foygalaniladi.
• Biologik va geologik davriy aylanishlar bir-biri bilan chambarchas boglgani uchun bu jarayonlarda bir butun, yaxlit,yatiboringiz uchun rahmat!

http://azkurs.org