Табиий толаларнинг олиниши

М атериалшунослик Трикотаж ўрилишлари

Трикотаж ўрилишлари





Мақсад



Ушбу ўқув элементидан асосий мақсад – ўқувчиларга трикотаж ўрилишлари ҳақида умумий тушунча бериш, жумладан, асосий ва гулли ўрилишлар гуруҳларига атрофлича тушунча бериш. Ўқувчиларни мустақил фикр юритишга йўллаб, уларнинг ўзлаштирган билимлари асосида трикотаж ўрилишларини бир-биридан ажратиш юзасидан амалий кўникмалар ҳосил қилиш ҳамда уларни тикувчилик маҳсулотлари ишлаб чиқаришда эътиборга олиш.







Умумий маълумотлар



Профессор Далидович А. С. томонидан трикотаж ўрилишларининг умумий таснифи ишлаб чиқилган бўлиб, унинг асосини ўрилишларнинг тузилиши ташкил қилган. Бу таснифга асосан ҳамма трикотаж асосий ва ҳосилавий ўрилишлари гуруҳларига бўлинади. Бу гуруҳларнинг ҳар бир синфи асосида гулли ўрилишларни ҳосил қилиш мумкин.







Асосий ўрилишлар гуруҳига бир хил ҳалқалардан тўқиладиган оддий ўрилишлар киради, уларнинг маълум тарзда бирикишидан трикотажнинг бошқа хиллари ҳосил бўлади.

Асосий ўрилишлар





Асосий ўрилишларни ҳалқа устунлари орасига худди шундай ўрилишларнинг ҳалқа устунлари жойлаштирилган ўрилишларига айтилади.

Хосилавий ўрилишлар

Гулли ўрилишлар гуруҳига асосий ўрилишлар базасида ҳосил бўладиган ўрилишлар киради. Улар ёрдамида трикотаж сиртида гулли эффект ҳосил бўлади ёки трикотажнинг физик-механик хоссалари ўзгартирилади.

Гулли ўрилишлар

Аралаш ўрилишлар деб, асосий, хосилавий ва гулли ўрилишлар базасида тўқилган, лекин хоссалари бўйича ҳеч бирига ўхшамаган ўрилишларга айтилади.

Аралаш ўрилишлар

Тескари томони икки қаватли трикотаж

Ластик

Глад

Ластик занжирли

Занжир

Трико

Ластик трико

Ластик атлас

Атлас

ўнг

тескари

Гулли ўрилишли трикотаж ҳалқа қилиб боғлаш жараёнидаги бирор операцияни ўзгартириш ёки қўшимча операция киритиш натижасида ҳосил бўлади.

Глад, занжир, трико, атлас, филей, ажур, жаккард, кипер, футер, духобали, прессли



1. Асосий ўрилишлар гуруҳига қуйидагилар киради

1. 
   глад, занжир, ластик, атлас, ажур, филей
   
2. 
   глад, занжир, атлас, трико, ластик, трико
   
3. 
   ажур, филей, ананас, арқоқли, футерли, киперли
   
4. 
   ажур, филей, арқоқли, трико, киперли, ананас
   

2. Гулли ўрилишлар гуруҳига қуйидагилар киради

1. 
   глад, занжир, ластик, атлас, ажур, филей
   
2. 
   глад, занжир, атлас, трико, ластик, трико
   
3. 
   ажур, филей, ананас, арқоқли, футерли, киперли
   
4. 
   ажур, филей, арқоқли, трико, киперли, ананас
   

3. Гулли ўрилишдаги трикотаж қандай ҳосил қилинади?

4. 
   Ҳосилавий ўрилишдаги трикотажга тушунча беринг
   
5. 
   Аралаш ўрилишдаги трикотаж деганда нима тушунасиз?
   

1. 
   Мальцева Е.П. Материаловедение текстильных и кожевенно-меховых материалов.- М.: «Легкая индустрия», 1989, 210-122 бетлар.
   
2. 
   Жўраев З.Б. Тўқимачилик технологияси асослари.- Андижон, «Андижон нашриёти», 1996, 42-47 бетлар.
   
3. 
   Гензер М.С. Профессия – трикотажник. – М.: «Легпромбытиздат», 1994, 5-44 бетлар.
   
4. 
   Кукин Г.Н., Соловьев А.Н. и др. Текстильное материаловедение. - М.: «Легпромбытиздат», 1989, 150-166 бетлар.
   
5. 
   Мальцева Е.П. Тикувчилик материалшунослиги. – Тошкент, «Ўқитувчи», 1986, 82-95 бетлар.
   

Эслаб қолинг!