Tabiiy resurslarni statistik o'rganish reja: Kirish Tabiat resurslari va ularni tasniflash 1 "Tabiiy resurslar" kontseptsiyasi

Mamlakat va mintaqamiz suv resurslarini himoya qilish
Suv er yuzidagi va vatanining hayotining asosidir. Afsuski, suvning ko'pligi shunchaki ko'rinadigan suvning ko'pligi erning eng yupqa qobig'i, chunki barcha shtatlarda va barcha sohalarda sayyoradagi 0,001 massa bor. Tabiatda bitta gidrologik tsiklda suv doimiy ravishda yangilanadi va suv resurslaridan suvni himoya qilish jarayonida suvni suv aylanishi orqali suvdan foydalanish jarayonida amalga oshirilishi kerak. Suvga ehtiyoj yiliga oshadi. Suvning asosiy iste'molchilari sanoat va qishloq xo'jaligi. Suvning sanoat qiymati juda katta, chunki deyarli barcha ishlab chiqarish jarayonlari katta miqdorni talab qiladi. Suvning asosiy qismi energiya va sovutish uchun ishlatiladi. Shu maqsadda suv sifati muhim emas, shuning uchun sanoat ishlab chiqarishning suv pivo zavodining pasayishining asoslari, suv qayta-qayta ishlatilishi, suv resurslarining zaxiralarini qayta-qayta ishlatish va kamaytirish ularning ifloslanishi. Sanoat tarmoqlari orasida eng yirik "suv sarflanadigan materiallar" qora metallurgiya, kimyo, netrof-kimyo va issiqlik energiyasi muhandisligi.
Qayta suvli taklif uchun to'g'ridan-to'g'ri oqimning to'g'ridan-to'g'ri taklifidan 30-40 baravar, ba'zi kimyoviy va neftni qayta ishlash zavodlarida, 20-30 marotaba, fermeraloylar ishlab chiqarishda 10 baravar ko'p. "Sanoat" suvining aksariyati isitish moslamalarini sovutish uchun ketadi. Suvni kimyo va neft-kimyo sanoatida, mexanik muhandislik va metallga ishlov berish sohalarida, IES va yog'ochni qayta ishlash sanoatida havo iste'molini 70-80% ga kamaytiradi. Suv sarfini kamaytirish uchun katta imkoniyatlar uy-joy kommunal xizmatlarida ham mavjud.
Imkoniyatli oqava suvlari turlicha. Potsiz ifloslanish turli xil umumiy holatlarda bo'lishi mumkin. Suvdagi oqava suvdonlarni va aralashmalarni tozalash uskunalarini tozalash usullarini tanlash uchun to'rt guruhga bo'linadi.
1 guruh - qo'pol aralashmalar - sanoat korxonalari suv omborlariga, shuningdek tuproq tuproqlari natijasida suv omborlariga tushadigan tuproq, qum, loy, emulsiya zarralari. Patogen mikroorganizmlar, viruslar, radioaktiv moddalar bunday zarralar yuzasida bo'lishi mumkin.
Ushbu guruhning aralashmalarini olib tashlash uchun fizik-kimyoviy jarayonlar, ularni maxsus moddalar yordamida birlashtirishga imkon beradi, ularda yog'ingarchilik olib boriladi, masalan, inert materiallari yuzasiga zararlangan zararlanish jarayonini amalga oshiradi, shuningdek, flotatsiyaning usulidan foydalanish, masalan, kanalizatsiya tozalash inshootlarida maxsus yaratilgan ko'pikdagi aralashmalarni olib tashlash.
2 guruh - suvda bo'lgan kolloid aralashmalari ingichka shakllanish shaklida (kul yoki yuqori molekulyar og'irlik aralashmalari). Ushbu guruhning moddalari suvning rangini o'zgartiradi. Ushbu nopokliklarni olib tashlash uchun koagulantlar ishlatiladi - zarralarni yopishtirish va zarralarni birlashtirishga olib keladigan moddalar.
3 guruh - suv gazlarida va organik birikmalarda erigan. Ushbu guruhning moddalari turli xil hidni beradi, ta'mga, rasm chizadi. Tozalashning eng samarali usullari: havo bilan qoplangan suv, ularning aksariyati vayron bo'lgan va adsorbsiyalar ko'p aralashmalarni (sorbitlar) yutadigan ugleroddan foydalangan holda faollashtirilgan ugleroddan foydalangan holda aralashmalarni olib tashlash.
4 guruh - dispersiyani tarqatish darajasi. Suvga kirganda tuzlar, kislotalar, asoslar, ionlarga ajratadi. Ushbu guruhning aralashmalaridan tozalash ionlarning bog'lanishi bilan kamayadi; Boshqa usullar ham qo'llanilishi mumkin.
Ushbu tasniflash sizga davolanish vositalarini oqilona tanlash va birlashtirish imkonini beradi, suvni qayta ishlash bo'yicha kompleks vazifalarni hal qilish uchun hisoblash mashinalarini qo'llaydi.
Oqevatalar mexanik, biologik, dezinfektsiya (dezinfektsiya) va fizik-kimyoviy usullar bilan tozalanadi.
Mexanik tozalash, panjara, qumbozlar, urug ', septik tanklar ishlatiladi. To'lov qilingan moddalarni olib tashlash printsipi aralashmalar va suvning o'ziga xos og'irligi o'rtasidagi farqga asoslanadi. Sandbollar qum, nozik shag'al va boshqa mineral aralashmalarga mo'ljallangan. Sandballs oqava suvni kesishma, metikentlar va boshqa ob'ektlarda organik ifloslanishdan yana tozalashni osonlashtiradi.
Parvardigorlar oqava suvlardan ajralib chiqadigan mexanik aralashmalarni, qisman mineral va organik kelib chiqishi bilan qoplangan. Parvard-darmonlarni keyingi biologik tozalash, keyinchalik mexanik aralashmalarni sanitariya sharoitlari bilan ajratish bilan oldindan biologik tozalash, shuningdek mustaqil tuzilmalarni oldindan tozalash bilan ta'minlash uchun ishlatilishi mumkin.
Yaqinda, bu radialumbalar 18 dan 54 metrgacha bo'lgan sayoz suv omborlari olindi.

XULOSA
Respublikamiz mustaqillikka erishganidan so‘ng tabiiy boyliklardan foydalanishning iqtisodiy mexanizmlari ishlab chiqilgan bo‘lib, ularga amal qilish zarurati ekologik va iqtisodiy vaziyatdan kelib chiqmoqda. Tabiatdan foydalanish mexanizmi bozor munosabatlariga o‘tish sharoitida quyidagi elementlarni o‘z ichiga oladi: a) tabiat resurslaridan foydalanishning pulliligi; b) tabiatni muho­faza qilish faoliyatini iqtisodiy rag‘batlantirish tizimi; d) atrof-muhitni ifloslantirganlik uchun jarima to‘lovi; e) tabiiy resurslar­dan foydalanish bozorini vujudga keltirish; f) tabiatdan foydala­nish bo‘yicha narxlarni takomillashtirish va boshqalar.
Tabiat resurslaridan foydalanishning pullik tizimiga o‘tish bozor iqtisodiyoti uchun eng zaruriy tamoyil hisoblanadi. Boylik pul bilan baholanar ekan, undan foydalanish ham pullik bo‘lishi lozim. Bunda boylikning sifati, qiymati, keltiradigan foydasi va boshqa iqtisodiy xususiyatlari e’tiborga olinmog‘i lozim. Masalan, bizda suvdan sug‘orma dehqonchilikda foydalanilganlik uchun xo‘jaliklar odatda davlatga pul to‘lamaydilar, ammo ular ba’zan keragidan ko‘proq hajmda suv olib ishlatadilar, suvni ifloslantiradilar va ortiqcha toza suvni tashlama sifatida markaziy kollektorlarga oqizib yuboradilar.
Yerdan foydalanish jarayonida dehqonlar, fermerlar, bog‘bonlar, chorvadorlar ishtirok etadilar. Yer davlat, umumxalq mulki, uni sotish va hadya etish mumkin emas, faqat samarali foydala­nish uchun ma’lum muddatga berish mumkin. Bozor iqtisodiyoti sharoitida yerdan foydalanishda uni mahsuldorligiga qarab baho­lash va shu asosda soliq masalalari, yerga o‘g‘it solish, almashlab ekish kabilarni hal etish maqsadga muvofiq.
Bu borada O‘zbekistonda yerdan foydalanishda jamoa xo‘jaligi va uning tarkibida oila pudrati, paychilik, fermer xo‘jaligi va boshqa yangi usullarda qishloq xo‘jalik ishlab chiqarishini tashkil qilish tajribasi keng qo‘llanilmoqda, bu yerga bo‘lgan hurmat, uni e’zozlash, har bir qarichidan omilkorlik bilan foydalanishni ta’minlaydi.
Tabiatdan foydalanish va amaliy geografiya. Tabiat boyliklaridan foydalanishda boshqa fan yutuqlari qatori amaliy geografiya erishgan ilmiy natijalarga asoslanish nihoyatda samaralidir. Chunki geografiya fani tabiatni, aholi va xo‘jalik bilan bir butun tarzda o‘rganadi. Binobarin, bu jarayonda tabiat qonunlari to‘liq e’tibor­ga olinadi, tabiatga inson ta’sirining oqibatlari hisob-kitob qilinadi va shunga muvofiq ularning oldini olish choralari ishlab chiqiladi.