Tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti

DENOV TADBIRKORLIK VA PEDAGOGIKA INSTITUTI

TADBIRKORLIK VA BOSHQARUV FAKULTETI

MOLIYA VA MOLIYAVIY TEXNALOGIYALAR YO’NALISHI TALABASI QUDRATOV DILSHODNI

SOLIQ VA SOLIQQA TORTISH FANIDAN TAYYORLAGAN SLAYDI

MAVZU: Egri soliqlarning davlat budjetiga tutgan o`rni

MAVZU: Egri soliqlarning davlat budjetiga tutgan o`rni

REJA:

• Egri va tog’ri soliqlarning davlat byudjetida tutgan o’rni

Byudjet daromadlarining asosiy qismi soliqlar yordamida byudjetga undiriladi va bu jarayonda quyidagi prinsiplarga amal qilinadi

Byudjet daromadlarining asosiy qismi soliqlar yordamida byudjetga undiriladi va bu jarayonda quyidagi prinsiplarga amal qilinadi

• soliqlarning byudjetga undirilishi mamlakat milliy daromadi va milliy boyligi manbalarining tugab borishiga olib kelmasligi;
• soliqlarning ularni to’lovchilar o’rtasida teng (adolatli) taqsimlanishi;
• soliqlarning ishlab chiqaruvchilar aylanma fondlari hajmiga salbiy ta‘sir ko’rsatmasligi;
• soliqlarning sof daromadga nisbatan hisoblanishi;
• davlat uchun soliqlarning undirilishi arzonga tushishi;

Iqtisodiy mohiyatiga ko’ra soliqlar egri va to’g’ri soliqlarga yoki bevosita va bilvosta soliqlarga guruhlanadi. To'g’ri soliqlarni to’g’ridan to’g’ri soliq to’lovchilarning o’zi to’laydi, ya‘ni soliqning huquqiy jihatdan to’lovchisi ham, haqiqiy to’lovchisi ham bitta shaxs bo’ladi. To'g’ri soliq yukini boshqalar zimmasiga ortish holati bu yerda kuzatilmaydi. Bu soliq-larga daromaddan va mulkdan to'lanadigan barcha soliqlar kiradi. To’g’ri soliqlar bo’yicha to’g’ridan to’g'ri daromaddan soliq to’langanligi bois, soliq stavkalarining kamaytirilishi korxonalar daromadining muayyan qismini ularning ixtiyoriga qoldirib, ular investitsion faoliyatini kengaytirish imkoni-ni yaratadi.

Iqtisodiy mohiyatiga ko’ra soliqlar egri va to’g’ri soliqlarga yoki bevosita va bilvosta soliqlarga guruhlanadi. To'g’ri soliqlarni to’g’ridan to’g’ri soliq to’lovchilarning o’zi to’laydi, ya‘ni soliqning huquqiy jihatdan to’lovchisi ham, haqiqiy to’lovchisi ham bitta shaxs bo’ladi. To'g’ri soliq yukini boshqalar zimmasiga ortish holati bu yerda kuzatilmaydi. Bu soliq-larga daromaddan va mulkdan to'lanadigan barcha soliqlar kiradi. To’g’ri soliqlar bo’yicha to’g’ridan to’g'ri daromaddan soliq to’langanligi bois, soliq stavkalarining kamaytirilishi korxonalar daromadining muayyan qismini ularning ixtiyoriga qoldirib, ular investitsion faoliyatini kengaytirish imkoni-ni yaratadi.