Talabalarini zilziladan oldin, zilzila vaqtida va

---

1 
 
Mavzu: TA’LIM MUASSASALARI O‘QITUVCHI, O‘QUVCHI VA 
TALABALARINI ZILZILADAN OLDIN, ZILZILA VAQTIDA VA 
ZILZILADAN KEYIN TO‘G‘RI HARAKAT QILISHGA TAYYORLASH 
 
Машғулот мақсади: 
Tinglovchilarga zilzilalar, ikkilamchi omillari, ular keltirib chiqaradigan 
talofatlar to‘g‘risida ma’lumot yetkazish. Tinglovchilarni ziziladan oldin, zilzila 
vaqtida va zilziladan keyin to‘g‘ri harakat qilishga tayyorlash. Tinglovchilarning 
zilzila vaqtida qo‘rquvni yengib, xotirjamlikni saqlagan holda o‘zini va 
atrofdagilarni himoya qila olish kabi axloqiy-ruhiy fazilatlarini shakllantirish
Vaqti – 4 soat 
Mashg‘ulot uslubi – amaliy 
Mashg‘ulot o‘tish shakli – masofaviy 
 
O‘quv savollari va vaqt taqsimoti: 
 
I. 
Kirish
5 daqiqa 
II. 
Asosiy qism 
150 daqiqa 
1. 
Zilzilalarning yuzaga kelib sabablari
25 daqiqa 
2. 
Muassasalar doimiy va o‘zgaruvchi tarkibini zilziladan oldin 
harakat qilishga tayyorlash
50 daqiqa 
3. 
Muassasalar doimiy va o‘zgaruvchi tarkibini zilzila vaqtida 
harakat qilishga tayyorlash
50 daqiqa 
4. 
Muassasalar doimiy va o‘zgaruvchi tarkibini zilziladan 
keyin harakat qilishga tayyorlash 
25 daqiqa
III. Yakuniy qism 
5 daqiqa 
 
I. Kirish 
So‘nggi yillarda yuz bergan kuchli va sezilarli zilzilalarning ayanchli 
oqibatlarining tahlili shuni ko‘rsatdiki, yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan zilzilalarni 
uzoq, 
o‘rta 
va 
qisqa 
muddatli 
prognozlash, 
antiseysmik 
bino
va inshootlar qurish bilangina cheklanib qolmasdan, balki seysmik jihatdan faol 
hududda istiqomat qilayotgan fuqarolarning zilzilaga tayyorgarligini bosqichma-
bosqich oshirib borish, shahar va qishloqlarda istiqomat qiluvchi har bir fuqaroning 
seysmik xavfsizligini ta’minlash, shaxsiy javobgarligini oshirish, zilziladan oldin, 
zilzila vaqtida va zilziladan keyin to‘g‘ri harakat qilishga tayyorlash, bunday 
vaziyatlarda vahima va qo‘rquvga berilmasdan tezkor va to‘g‘ri harakat qilish 
ko‘nikmalarini shakllantirish zarur.