Talabni qondirishi tadbiq etish va prognoz qilish

Talabni qondirishi tadbiq etish va prognoz qilish

Reja:

• 1.talab tushunchasi , uning turlari talabga ta’sir etuvchi omillar
• 2.Bozozr kon’yukturasi haqida tushuncha .
• 3.kon’yukturani bashorat qilish.

• Talab – bu xarid quvvatiga ega bo‘lgan ehtiyojdir. Aniq to‘lov qobiliyatiga ega bo‘lgan ehtiyojning tovar ta’minotini real holatiga asosan, talab qondirilgan va qondirilmagan talabga bo‘linadi.
• Qondirilgan talab – bu bozorda vujudga kelgan haqiqiy talabning qondirilgan qismi bo‘lib, u tovarlarni va xizmatlarni sotib olish natijasida haqiqiy qondiriladi.
• Qondirilmagan talab – bu bozorda vujudga kelgan haqiqiy talabning qondirilmagan qismi bo‘lib, u bozorda iste’molchilar uchun zarur bo‘lgan tovarlarni yo‘qligi va sifati pastligi natijasida yuzaga keladi.

• Talab hajmini narx darajasiga bog‘liqligi, talab va taklif qonuniga asosan aniqlanadi.
• Uning asosida uchta sabab yotadi:
• 1.Narxning pasayishi xaridorlar sonining oshishiga olib keladi;
• 2.Narxning pasayishi iste’molchilarni to‘lov qobiliyatini kengayishiga olib keladi;
• 3.Bozorning to‘ldirilishi esa, qo‘shimcha birlikdagi mahsulotlarni foydaliligini pasayishiga sabab bo‘ladi.

Talabni o‘lchashni asosiy tushunchalari

Talab	Bozor talabi	Korxona tovarlariga bo‘lgan talab
Potensial	Bozor sig‘imi	Korxonaning potensial hajmi
Prognoz	Bozor prognozi	Korxonaning sotuv prognozi

• Bozor sig‘imi yuzaga kelgan narx darajasida ma’lum davr mobaynida bozorda sotilishi mumkin bo‘lgan tovar va xizmatlarning umumiy hajmini ifodalaydi hamda u quyidagicha aniqlanadi:
•  
• Bs = T + I – E
• Bunda,
• Bs - bozor sig‘imi;
• T – bozorga taklif qilingan tovarlar yoki xizmatlarning umumiy hajmi; I – import hajmi;
• E – eksport hajmi.
•