Таълим муассасасини бошқариш; замонавий бошқарув; касбий

ҳурматини қозониш, севимли раҳбарига айланиш
ҳисобланади. Бу эса раҳбардан ижтимоий психология, 
мулоқот санъати ва маҳорати тўғрисидаги билим, 
кўникма ва малакаларга ҳамда коммуникатив, 
конструктив ва ташкилотчилик қобилиятларга эга
бўлишни талаб этади. 

---

З А М О Н А В И Й П Е Д А Г О Г И К Ж А Р А ѐ Н Д А Т А Ъ Л И М М У А С С А С А С И О Л Д И Г А
М А Қ С А Д Қ Ў Й И Ш Д А М А К Т А Б Р А Ҳ Б А Р И
***таълим тизимида мавжуд эҳтиѐж ва муаммоларнинг таҳлили мақсад қўйишнинг бош омили бўлиб хизмат
қилиши, бунда дастлабки имкониятлар ва воситалар, заҳиралар ҳисобга олиниши кераклиги; 
*** мақсадлар муҳим муаммоларни ҳал қиладиган даражада долзарб бўлиши лозимлиги; 
*** мақсадлар мураккаб, бироқ аниқ бўлиши, мактабнинг яқин келажакдаги ривожланишини ифодалаши
шартлиги;
***мақсадлар қанчалик пухта (исталган натижанинг аниқ даражаси ва унга эришиш муддати кўрсатилган ҳолда) 
шакллантирилган бўлса, уларга эришиш шунча осон кечиши;
***мақсадлар ташхисловчи, рағбатлантирувчи, изланишга ва ташаббускорликка ундовчи ҳарактерга эга бўлиши
лозимлиги;
*** мақсадлар мактаб олдида турган вазифаларга мос келиши керакл-иги;
*** ҳамкорликдаги фаолият мақсадлари унинг барча субъектларига маълум, улар учун тушунарли ҳолда қабул 
қилинганлиги жамоавий фаолият ва мақсадлар бирлигини таъминлаши;
*** кичикроқ аниқ мақсадлар йирикроқ ва узоқ муддатли мақсад ҳамда интилишларга бўйсундирилиши мақсадга 
мувофиқлиги талабларни ҳисобга олиши лозимлигини кўрсатмоқда.

---

11
Ўқувчиларнинг ҳаѐтий эҳтиѐжларига мос ва самарали усулларни қўллаш 
орқали билимлар тақдим этилиши, кўникмалар ҳосил қилиниши, таълим 
дастурларини танлашга ягона ва табақалаштирилган ѐндашувни амалга 
оширишга педагогик ҳамда бошқарув жиҳатдан шарт-шароитлар яратиш 
муҳим аҳамиятга эга. Мазкур технологиянинг афзалликлари шундан 
иборатки, бунда:
*** ўқитувчининг кучсиз ўқувчиларга ѐрдам, кучлиларига эътибор бериши 
учун қулай педагогик шарт-шароит вужудга келади; 
*** ўқувчиларнинг таҳсил олиш суръати ва билимларни ўзлаштириш сифати 
ортади;
*** ўқувчиларнинг таҳсил олишга бўлган қизиқиши, эҳтиѐжи ва майллари 
кучаяди.

---

12
Республикамизда амал қилаѐтган таълимнинг янги модели – таълимтарбия жараѐнини тубдан янгилаш билан
бир қаторда, таълим муассасалари ўртасида рақобат муҳитини вужудга келтиради. Бу эса ўқув муассасаларини
ривожлантиришнинг асосий омилидир. Шунга кўра, мактаб раҳбарлари ташаббускорлик, тадбиркорлик, 
ишбилармонлик, ижодкорлик сифатларига эга бўлишлари керак. Улар муваффақиятларни таъминловчи
вазифаларнинг қанчалик тўғрилиги ва ўз вақтида таълим-тарбияни ташкил этишда янги ѐндашувнинг асосий
моҳияти, анъанавий таълимда кўзда тутилган натижаларни бермаѐтган мажбуран ўқитишдан воз кечиш ва
унинг ўрнига: замонавий педагогик ва ахборот технологияларидан фойдаланиш орқали таълим жараѐнини 
самарали ташкил этиш; ўқувчиларнинг мустақил ишлаши ва мустақил фаолиятига кенг йўл очиш; 
тегишли талабларни жамоа орқали қўллашни амалга ошириш муҳимдир. Янгича педагогик муносабатларнинг
вужудга келиши ўқувчи шахсига табақалашган ѐндашув, яъни таълим жараѐнини индивидуаллаштириш
тамойилини рўѐбга чиқаришни талаб этади. Мазкур тамойиллар асосида таълим жараѐнини ташкил этишда: 
ўрта савияли ўқувчига нисбатан мўлжал олишдан воз кечиш; ҳар бир ўқувчи шахсининг энг яхши
сифатларини аниқлаш ва уни ривожлантириш, уларнинг қизиқишлари, эҳтиѐжлари, қобилиятлари, 29 
танлаган йўналишлари, шахсий сифатлари, ақлий интеллектуал хусусиятларини аниқлаш; ҳар бир
ўқувчининг эҳтиѐжи, қизиқиши, иқтидори ва имкониятига яраша ўқув топшириқларини тайѐрлаш; 
таълим-тарбия жараѐнида ўқувчи шахсининг ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олиш лозим. 

---

. 
Замонавий бошқарув тизимида мақсад ва вазифаларнинг ўрни
Ташкилий фаолият мақсади ҳар кандай ташкилот учун
кутилаѐтган провард натижа, фаолият самарасидир. Алоҳида 
хусусиятлари: Ташкилий фаолият мақсадидан фойдаланиб, 
умумий ишнинг провард натижасини баҳолаш, фаолият йўналиши
ва кўламини янгилаш мумкин. Муайян омилларга етишиш ѐхуд 
уларни сақлаб қолиш ташкилий фаолиятнинг бош мақсадидир. 
Ташкилий фаолият мақсадлари хамиша истиқболли 
ривожланишни назарда тутувчи гипотезаларга асосланади. Шунинг
учун бу хил гипотезаларнинг пухталиги самарали натижага эришиш
учун мухим гаровга айланади. Истикболли ривожланиш режаси
қанчалик узоқ, вақтни қамраб олса, ташкилий фаолият
мақсадлари шунчалик эхтимолий тусга эга бўлади. 

---

14
Назорат саволлари:
1. Таълим муассасаларини илмий-методик
асосда бошқариш нима?
2. Мактабнинг умумий вазифалари
нималардан иборат?
3. Раҳбарлик фаолиятининг энг нозик
жиҳати нималардан иборат?
4. Муаммоли ходимлар билан ишлашда
нималарга эътибор қаратиш керак
? 

---

THANK 
YOU