Ta’minot, boshqaruv va h k. ham mavjudligi bilan

15.2. Moliyaviy barqarorlik ko‘rsatkichlari va ularni 
 oshirish yo‘llari 
 
Moliyaviy 
barqarorlikning 
tahlili 
absolyut 
va 
nisbiy 
ko‘rsatkichlar, ya’ni moliyaviy koeffitsiyentlar yordamida amalga 
oshirilishi mumkin. 
Moliyaviy 
koeffitsiyentlarni 
hisoblash 
uchun 
axborot 
(informatsion) bazasi sifatida buxgalteriya hisoboti xizmat qiladi. 
Bu koeffitsiyentlar balans tuzilgan sanada hisoblanadi va dinamik 
ko‘rinishda tahlil qilinishi mumkin. 
Eng umumiy ko‘rinishda XYuSning moliyaviy barqarorligini 
quyidagi ko‘rsatkichlar ifodalaydi: 
• avtonomlik koeffitsiyenti; 
• qarz kapitalining konsentratsiyalashuvi koeffitsiyenti; 
• qarz va o‘z mablag‘larining nisbati koeffitsiyenti. 
Avtonomlik koeffitsiyenti XYuSning barcha mulkiga 
joylashtirilgan o‘z mablag‘larining barcha mablag‘larning umumiy 
summasidagi hissasi (salmog‘i)ni ko‘rsatadi. Uni quyidagi formula 
yordamida hisoblash mumkin: 
K
a
 = O‘
k
 : B
b
 
 
 
Bu yerda: K
a
– avtonomlik koeffitsiyenti; 
O‘
k
– o‘z kapitali (“Kapital va rezervlar” deb
nomlanuvchi balans Sh bo‘limining jami) 
B
b
 
– balans valyutasi (o‘z va qarz kapital 
yig‘indisi, ya’ni moliyalashtirishning 
umumiy summasi). 
XYuSning moliyaviy ahvoli avtonomlik koeffitsiyentining 
darajasi 0,5dan kichik bo‘lmagan holda barqaror deb hisoblanadi. 

---

322 
Bu XYuSning yarim mulki uning o‘z mablag‘lari hisobidan 
shakllanganligini anglatadi. Avtonomlik koeffitsiyentining o‘sishi 
moliyaviy barqarorlikning oshganligidan dalolat beradi.