Tanlov nima? Tanlov savdolari shakllari,turlari?

SAVOLLAR

1. 
   Tanlov nima?
   
2. 
   Tanlov savdolari shakllari,turlari?
   
3. 
   Talabgorga qo’yiladigan malaka talablari?
   
4. 
   Tanlov hujjatlarining tarkibi?
   
5. 
   Oferta qaysi tildan olingan bo’lib qanday ma’noni anglatadi?
   
6. 
   Ofertalarni taqdim etish tartibi qanday?
   
7. 
   Tanlov savdolarini o’tkazish va ularni yakunlash tartibi?
   
8. 
   Narxlarga tuzatishlar kiritish mumkinmi?
   
9. 
   Tanlov savdolarini tashkil etish va o’tkazish xarajatlari?
   

10.Tanlov savdolarini qatnashchilarining javobgarligi qanday?
11.Tanlov savdolarini yakunlovchi qoida qaysi?
12. Tender xaqida tushuncha. Tender nima?
13. Birja nima?
14. Investorlar kim?
15. Investorlar tanlov savdolarida ishtrok eta oladimi?
16. Investor so’zining ma’nosi?
17. Tender va tanlov savdolarining predmeti?
18. Boshlang’ich narx xaqida ma’lumot
19. Tanlov savdolarini o’tkazishga tayyorgarlik?
20. Ausion o’tkazish tartibi?

JAVOBLAR

1. Tanlov — bu koʻplab alternativalar oldida inson faoliyatidagi noaniqlikni hal qilishdir^[1].
Amaliy muammoni hal qilish jarayonida har doim bir nechta variant mavjud. Bu qaror qabul qilish jarayonining noaniqligi va noaniqligi tufayli tasodifan ham, maqsadli ravishda eng yaxshi natijani topish uchun asos sifatida sodir boʻladi. Ammo vazifa, ayniqsa texnik, yakuniy, yagona variantni tanlashda hal qilingan hisoblanadi. Faqatgina bunday faoliyat samarali hisoblanadi^[2].
Tavsiya etilgan yechimlar quyidagilar boʻlishi kerak:

• 
  oqilona,
  
• 
  oʻz vaqtida
  
• 
  direktiv (majburiy)
  
• 
  loyiq,
  
• 
  izchil (boshqalar bilan, shu jumladan, ilgari qabul qilinganlar bilan muvofiqlashtirilgan).
  

Tanlangan qaror har doim maʼlum bir shaxs (individual qaror) yoki bir guruh odamlar (kollektiv qaror) bilan oʻzaro bogʻliqdir. Odam:

• 
  yakuniy qarorni tanlash huquqiga ega;
  
• 
  uchun javobgardir
  
• 
  muammolarni hal qilishga qiziqadigan
  

qaror qabul qiluvchi deb ataladi. Qaror qabul qilish asosan ijtimoiy xarakterga ega, chunki u ijtimoiy ehtiyojlarni qondirishga qaratilgan.
Tanlov quyidagi usullardan birida mumkin:

• 
  tasodifiy (tushuntirib boʻlmaydigan tarzda va topshiriq shartlaridan mustaqil ravishda),
  
• 
  ixtiyoriy (tanlov asosli emas va individualdir, qaror qabul qiluvchining xarakter xususiyatlari bilan belgilanadi, ixtiyoriy),
  
• 
  mezon usuli (tanlov boshqa odamlar uchun tushunarli boʻlgan mantiqiy asosga ega).
  

2. Танлов савдолари қуйидагиларга бўлинади: очиқ танлов савдолари – оферентлар сони чекланмайди;ёпиқ танлов савдолари – оферентлар сони чекланади.Ёпиқ танлов савдолари ўтказиш тўғрисидаги қарор Вазирлар Маҳкамаси томонидан қабул қилинади. Очиқ ёки ёпиқ танлов савдолари талабгорнинг малакаси олдиндан аниқланган ҳолда ёки аниқланмасдан, ёхуд икки босқичли бўлиши мумкин.Талабгорнинг малакасини олдиндан аниқлаш танлов савдоларининг биринчи тури, танлов савдоларининг ғолибини аниқлаш – унинг иккинчи тури ҳисобланади.

3. Танлов савдоларида қатнашиш учун талабгорга қуйидаги малака талаблари қўйилади:
Олдинги таҳрирга қаранг.
танлов савдолари предмети қийматининг камида 20 фоизи миқдоридаги айланма маблағларнинг ёки кўрсатиб ўтилган маблағларни беришга банк кафолатномаси, ишлар (хизматлар)ни бажариш учун зарур бўлган меҳнат ресурслари ва мутахассисларнинг мавжудлиги;
(35-банднинг иккинчи хатбоши Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2008 йил 28 ноябрдаги 261-сонли қарори таҳририда — ЎР ҚҲТ, 2008 й., 49-сон, 480-модда)
шартномалар тузиш юзасидан фуқаролик-муомала ҳуқуқий лаёқат ва ваколатлар;
устав сармоясининг миқдори;
танлов объектига ўхшаш объектларда ишлаш тажрибасининг мавжудлиги;
ўз кучлари билан илгари бажарилган иш ҳажмлари тўғрисидаги маълумотлар;
танлов объектида ўз кучлари билан бажариладиган ишларнинг мўлжалланаётган ҳажми (фоизларда).
Танлов савдоларида қатнашиш талабгорига буюртмачи томонидан белгиланадиган бошқа талаблар ҳам қўйилиши мумкин.
4. Танлов ҳужжатлари, қоидага кўра, уч қисмдан: умумий, техник ва тижорат қисмидан иборат бўлади.
Умумий қисмга қуйидагилар киради:
танлов савдоларида қатнашишга таклифнома;
товарлар, ишлар ва хизматларни харид қилиш юзасидан шартноманинг умумий шартлари;
талабгорларнинг танлов савдоларида қатнашишга буюртманомалари шакли;
талабгорнинг малакасини ҳамда унинг техник ва молиявий аҳволини баҳолаш талаблари ва мезонларини, таклифларни молиявий баҳолаш ва танлов савдолари ғолибини аниқлаш мезонлари, танлов савдолари тартиботига тааллуқли бошқа ҳужжатлардан иборат бўлган йўриқнома.
Техник қисм Қуриш, реконструкция қилиш, техника билан қайта жиҳозлаш, лойиҳалаш, қурилиш объектлари учун материаллар, конструкциялар ва жиҳозлар харид қилишга доир танлов ҳужжатларини экспертизадан ўтказиш тартиби тўғрисидаги низом талабларига мувофиқ ишлаб чиқилади.
5.