Tarjima mashqi Nutq qoidalari

Tarjima mashqi

Nutq qoidalari

Xushmuomalalik yoki qo`pollik haqida, uning nutq xulqi birinchi navbatda u qabul qilingan axloq qoidalariga, shu jumladan nutq qoidalari qoidalariga rioya qilishi baholanadi.

Nutq qoidalarining ayrimlari bilan tanishing.

1. So'zni diqqat bilan ko'rib chiqing!

2. Sizga murojaat qilgan so'zni tinglang!

3. Aytmoqchi bo`lgan nutqingizni diqqat bilan ko'rib chiqing!

4. Nutqingizning ahamiyatini baholang!

5. Nutqning mazmunini ko'rib chiqing va suhbatdoshingizni tushunishga harakat qiling!

6. Nutqda haqiqatni buzmang!

7. Suhbatdoshning niyatlari va manfaatlarini tan oling!

8. Suhbat mavzusini buzmang!

9. Suhbatdoshning qadr-qimmatini va mag'rurligini hurmat qiling!

10. Faqat bitta tomonni tinglash orqali qaror qabul qilmang!

11. Hamma narsa oldindan ma`lum ekanligini aytmang!

12. Ko`p gap bo`lmang!

13. Agar suhbatdoshingizning samimiyligiga shubha qilsangiz, uning so'zlarini turli xil kishilarning nutqiga solishtiring!

14. Bir necha marta takrorlamang!

15. Ohangingizga, yuz ifodalaringizga, imo-ishoralarngizga e`tibor bo`ling!

Mashq

1. O'z nutqingizda keng iste'molda bo'lmagan so'zlarni ko'proq ishlating.

2. Yetarli darajada so'z boyligiga ega bo'ling.

3. Gapda so'zlarni o'rinli va me'yorida ishlating, gapni grammatik jihatdan to'g'ri tuzing, tasviriy vositalardan unumli va o'rinli foydalaning.

4. To'g'ri yozish ko'nikmasini hosil qiling.

5. Matn yaratish qobiliyatini o'zingizda mujassam eting.

6. Matnni tahlil qilishga o'rganing.

7. Mushohada malakasiga ega bo'ling.

8. So'z ma'nodoshlaridan unumli foydalaning.

Topshiriq

O'z ishida sotsiolog turli xil ijtimoiy subyektlar bilan aloqada bo'lganda o'zining axloqiy javobgarligini olishga majburdir. Bu sotsiolog faoliyatining juda muhim qismidir, chunki sotsiologik faoliyat ijtimoiy munosabatlarning ko'p qirrali xususiyati bilan ajralib turadi. Sotsiolog kasbining asosiy axloqiy talablari bu - haqiqatga xizmat qilish, vijdonlilik, shaxsiy javobgarlik. Zamonaviy sotsiologiyaning jamiyatning fundamental ijtimoiy muammolarini o'rganishga jalb qilinishi tufayli sotsiologning professionalligi va fuqarolik javobgarligi talablari muhim o`rin egallamoqda.

Test

1.d

2.b

3.b

4.a

5.a

Mavzuni mustahkamlash uchun savollarga javoblar:

1.Kasbiy etika - jamiyat tomonidan odamlarning ixtisoslashishi, odamlarning kasb-hunarga oid umumiy axloqi bilan bog'liq axloq qoidalariga nisbatan qo'llaniladigan kasbiy burch, sharaf, qadr-qimmat, xatti-harakatlar majmui.

2. Kasb etikasiga rioya qilish juda muhim, chunki avvalambor o`z kasbiy etika qoidalariga rioya qilmagan inson, ishlayotgan kasbining yetuk mutaxassisi bo`lib chiqa olmaydi. Ikkinchidan, bu qoidalara rioya qilmaslik, kasbini hurmat qilmaslikka kiradi.

3. Annotatsiya yozishda uning ixchamligiga, mavzuni qisqa shaklda yoritib berishiga e`tibor berish lozim.

4. badiiy, ilmiy uslubda yozilgan kitob, maqola, qo`lyozmalarda annotatsiya beriladi.

5. Ha, qo`llaniladi

Uyga vazifa

Boris Ekimovning “Qanday Aytaman” hikoyasi

Annotatsiya

Mazkur hikoya Boris Ekimovning yorqin nomoyondalaridan biri hisoblanadi. Hikoya bizni yaxshilik qilishga va bu yaxshilik uchun evaziga hech narsa olmaslikka undaydi. Bosh qahramon, Grigoriy, bu qilayotgan ishini oila a`zolariga ham aytmagan. U qilayotgan ishidan juda mamnun va hech qachon bu bilan maqtanmaslikni o`rgatadi.