Tarmoq kabel tizimining strukturasi Reja

O‘ralgan juftlik asosidagi kabellar. O‘ralgan juft simlar hozirgi kunda eng arzon va eng 
ko‘p tarqalgan kabellarda ishlatiladi. O‘ralgan juftlik asosidagi kabel tuzilishi ikkita mis sim 
dielektrik material bilan har biri alohida qoplanib, ular o‘zaro bir-biriga o‘ralgan, bunday 
juftliklarning bir nechtasi umumiy dielektrik (plastikli) g‘ilofga olingan bo‘ladi. U ancha 
egiluvchan va uni aloqa kanaliga yotqizish qulaydir. 
Odatda, o‘ralgan juftlik kabel tarkibida 2 ta yoki 4 ta juftlikdan iborat bo‘ladi (3.1-rasm). 
3.1-rasm. O‘ralgan juftlik kabeli. 
Himoyalanmagan o‘ralgan juftliklar tashqi elektromagnit xalaldan (помеха) sust 
himoyalangan va shuningdek, sanoat ayg‘oqchiligi maqsadida axborotlarni eshitishdan ham 
himoyalanmagan. Axborot o‘g‘irlashning ikki turi ma’lum: ulanish (контактный) va 
ulanmasdan masofadan turib (бесконтактный). Ulanish orqali axborotni o‘g‘irlash ikkita ignani 
kabelga sanchish orqali amalga oshirilsa, ulanmasdan axborotni o‘g‘irlash esa, kabel 
tarqatadigan elektromagnit maydonni radio orqali egallash usulidan foydalanib amalga 
oshiriladi. Bu kamchiliklarni bartaraf etish uchun kabel himoyalanadi (ekranlanadi). To‘qilgan 
juftlikni (STP) ekranlashtirish vaqtida har bir juftlikni ochiq to‘qilgan metall simli qobiq 
(ekran)ning ichiga joylashtiriladi. Bunday konstruksiya kabelni nurlanishini kamaytiradi, tashqi 
elektromagnit maydon xalaqitlardan va juft simlarning bir-biriga ta’sirini ham kamaytiradi 
(crosstalk, перекрестные новодки, chorraha yo‘nalishlar). Tabiiyki, ekranlashtirilgan o‘ralgan 
juftlik, ekranlashtirilmagan juftlikka nisbatan narxi ancha qimmat bo‘ladi, ulardan 
foydalanilganda maxsus ekranlashtirilgan ulovchi moslamalardan (razyom) foydalanish zarur. 
Shuning uchun ekranlashtirilmagan o‘ralgan juftlikka nisbatan ekranlashtirilgan o‘ralgan juftlik 
kam uchraydi. 
Ekranlashtirilmagan o‘ralgan juftlikning asosiy afzalligi kabel uchlariga razyomlami 
ulashning osonligi va shuningdek, har qanday shikastlanishlarni ta’mirlashning boshqa turdagi 
kabelga qaraganda qulayligidir. Qolgan hamma texnik ko‘rsatgichlari boshqa turdagi kabellarga 
nisbatan yomon. Masalan, signalni uzatishda berilgan so‘nish tezligi (kabeldan signal o‘tgan sari 
uning amplitudasini kamayishi) bu kabellarda koaksial kabel ko‘rsatgichiga nisbatan katta. 
Agarda, kam himoyalanganligini ham hisobga olsak, nima uchun o‘ralgan juftlik kabellarining 
uzunligi kam bo‘lishi (100 metr atrofida) tushunarlidir. Hozirgi vaqtda o‘ralgan juftliklardan 100 
Mbit/s tezlikda axborot uzatish uchun ishlatilmoqda va uzatish tezligini 1000 Mbit/s.ga yetkazish 
ustida ish olib borilmoqda. 
Ekranlashtirilmagan o‘ralgan juftli kabellaming (UPT) EIA/TIA 568 standartiga ko‘ra 
yetti toifasi mavjud: 

1-toifadagi kabel — bu oddiy telefon kabeli (o‘ralmagan juft sim) bo‘lib, u orqali faqat 
tovushni uzatish mumkin, axborotni emas. Bu turdagi kabel texnik ko‘rsatgichlari katta 
chekinishlaridan iborat (to‘liq qarshiligi, o‘tkazish yo‘lagi, chorraha yo‘nalishi); 

2-toifadagi kabel — bu o‘ralgan juftlikdan iborat kabel bo‘lib, axborotni 1 MGs.gacha 
chastota oralig‘ida uzatish uchun mo‘ljallangan. Kabel chorraha yo‘nalishlar darajasiga 
testlanmaydi. Hozirgi vaqtda juda kam ishlatiladi. EШA/T1A 568 standarti 1 va 2-
toifadagi kabellarni ajratmagan; 

3-toifadagi kabel — bu kabel axborotlarni 16 MGs.gacha chastota oraliqda uzatishga 
mo‘ljallangan, o‘ralgan juftlikdan tashkil topgan bo‘lib, 1 metr uzunlikda ikki sim bir-
biriga 9 marotaba o‘ralgan, kabel hamma ko‘rsatgichlar bo‘yicha testlanadi va 100 Om 

---

to‘lqin qarshilikka egadir. Mahalliy tarmoqlarga standart tomonidan tavsiya qilingan eng 
oddiy kabel turi bo‘lib, hozirgi vaqtda ko‘p tarqalgan; 
