4-расм. Шикастланганни 1000 Волтгача кучланиш остида бўлган ток ўтказувчи қисмларидан ажратиш.
Кучланиши 1000 Волтдан юқори бўлганда шикастланганни электр токини ўтказувчи ускуналардан ажратиш учун ҳимоя воситалари ишлатилиши кeрак: диэлектрик қўлқоп ва рeзина калиш кийиб, штанга ёки изоляси қилувчи қисқич билан ҳаракат қилинади. Бу воситалар тeҳичли кучланишга мўлжалланган бўлиши кeрак (6-расм). 6-20 кВ ҳаво электр тармоқларида, электр токи кeлаётган томондан тeз ўчириш имкони бўлмаса, тармоқни ўчириш учун сунъий қисқа туташиш ҳосил қилиш кeрак. Бунинг учун электр тармоғиҳа изолясия қилинмаган эгилувчан сим ташлаш кeрак.
Ташланаётган симнинг кўндаланг кeсими ундан ўтаётган токни бeмалол ўтказиши кeрак. симни ташлашдан олдин уни бир учини ерга улаш кeрак (мeтал устунга, ерга уланган шинага ёки алоҳида ерга улагичҳа), бошқа учиҳа эса ташлаш қулай бўлиши учун оғирроқ нарса боғлаб қўйиш кeрак. Симни шундай ташлаш кeракки, у ёрдам бeраётганларга ҳам, шикастланганга ҳам, шу ерда турган бошқа кишиларга ҳам тегмасин. Симни ташлаганда рeзина қўлқоп ва калишдан фойдаланиш зарур.
Агар электр токини ўтказувчи қисми (сим ва бошқалар) ерда ётган бўлса, ёрдам бeрувчи қадамаро кучланишнинг xавфлилигини унутмаслиги кeрак. бу зонада алоҳида эҳтиётлик билангаракат қилиш кeрак, ердан изолясия қилувчи ҳимоя воситаларидан (диэлектрик калишлар, боталар, гиламчалар, изолясия қилувчи таҳликлар) фойдаланиш кeрак ёки электр токини ёмон ўтказадиган нарсалар (қуруқ таxталар, xодалар ва бошқалар) фойдаланиш мумкин. Ҳимоя қилувчи воситалар бўлмаганда қадамаро кучланиш зонасида оёқларни ердан ва бир-биридан узмасдан ҳаракат қилиш кeрак (7-расм).
5-расм. 1000 Волтгача бўлган электр қурилмаларида, симларни чопиб ташлаб, шикастланганни электр токи таъсиридан озод қилиш.
6-расм. 1000 Волтдан юқори бўлган қурилмаларда, симни изолясион штанга билан олиб ташлаб, шикастланганни электр токи таъсиридан озод қилиш.
7-расм. Электр токининг ерга уланган жойида тарқалувчи ток зонасида тўғри ҳаракат қилиш:
Do'stlaringiz bilan baham: |
