"тасдиқланди" «Ўзбекистон Республикаси Ташқи иқтисодий фаолият Миллий банки» аж бошқаруви

2.8.2. Тақдим этилган молиявий ҳужжатлар асосида қарз олувчининг молиявий ҳолатини таҳлил қилиш (корхонанинг ҳисобот даври учун солиқ идораси томонидан қабул қилинганлигини тасдиқланган тўлиқ бухгалтерия ҳисоботи). Корхонанинг молиявий таҳлили қуйидаги йўналишларда амалга оширилади:
2.8.2.1. Қарз олувчининг молиявий ва хўжалик фаолиятини таҳлил қилиш қонун ҳужжатларида ва/ёки Кредит шартномасида назарда тутилган муддатларда банкка тақдим этилган молиявий ва бошқа ҳисоботларни кўриб чиқиш асосида амалга оширилади. Таҳлил давомида асосий фаолиятдан зарарларнинг мавжудлиги/йўқлиги, ликвид баланснинг мавжудлиги/йўқлиги, дебиторлик қарзларининг кўпайиши ёки камайиши сабаблари, 190 «Келгуси давр харажатлари» ва 200 «Кечиктирилган харажатлар» баланс сатрларида суммалар пайдо бўлишининг сабаблари таҳлил қилинади, сабаблар ва қарз олувчи томонидан вазиятни яхшилаш бўйича кўрилган чоралар аниқланади. Зарар ва ликвидсиз балансга йўл қўйган ва уларни бартараф этиш учун етарли чоралар кўрмайдиган қарз олувчиларга банк кредит шартномаси шартларига мувофиқ Банк мавжуд кредит қарзларини муддатидан олдин ундириш чораларини кўради.
2.8.2.2. Қарз олувчининг кредитга лаёқатлилик синфи аниқланади (юридик шахс ташкил этган ҳолда қарз олувчиларнинг кредитга лаёқатлилигини баҳолаш методологияси, юридик шахслар ва юридик шахс мақомини олмаган ҳолдаги тадбиркорларни кредитлаш тўғрисидаги 2021 йил 23 февралдаги 546/29-сонли Низомга 5-илова);
2.8.2.3. Корхона устав фондининг миқдорини тақдим этилган бухгалтерия ҳисоботига, қарз олувчининг таъсис ҳужжатларига, шунингдек корхонанинг ўз ҳиссаси миқдорига, лойиҳанинг техник-иқтисодий асосига ТИА, амалдаги маълумотларга (шу жумладан корхонанинг ҳисобварақ бўйича айланмаси асосида) мувофиқ таққослаш керак. Агар оғишлар аниқланса, оғишларнинг сабаби ва уларнинг қарз олувчининг тўлов қобилиятига ва лойиҳани амалга ошириш жараёнига таъсирини ўрганиш керак.
2.8.2.4 Шунингдек, компания даромадлари тўғрисидаги маълумотлар молиявий ҳисоботнинг 2-шакли бўйича ҳам, компаниянинг банкдаги ҳисобварақлари бўйича айланмалари ва компаниянинг операцион маълумотлари бўйича таққосланади. Оғишлар аниқланганда, оғишларнинг моҳиятини ўрганиш ва банкдан ташқари айланма ёки корхонанинг бошқа банклардаги ҳисобварақлари мавжудлиги ёки етказиб бериладиган хом ашёсида ишлаши ва шунга мос равишда корхона фойдасини банкдан яширишини аниқлаш керак. Агар корхонанинг бошқа банклардаги ҳисобварақлари бўлса, улар бўйича айланмаларни талаб қилиш керак.
2.8.2.5. Қарз олувчининг 1-шаклдаги мажбуриятининг II бўлимида (бухгалтерия баланси) акс эттирилган кредитлар бўйича қарздорлиги тўғрисидаги маълумотларни қарз олувчининг банкдаги кредитлари тўғрисидаги мавжуд маълумотлар билан таққослаш керак. Шу билан бирга, чет эл валютасида кредитлар мавжуд бўлганда, валюта курси фарқи молиявий ҳисоботнинг 2-шакли (молиявий натижалар)да акс эттирилади.
Агар молиявий ҳисобот ва банк тизимининг маълумотлари (тегишли санада олинган) ўртасида сезиларли фарқ бўлса, бошқа банкларнинг кредитлари мавжудлиги тўғрисида хулоса чиқариш мумкин, бу эса Банк билан Кредит шартномаси шартларини бузиши мумкин.