Tashkent university of information technologies named after muhammad al-kharezmi independent work

5 - LABORATORIYA ISHI
Mavzu: AND, OR, NOT mantiqiy standart so’zlardan foydalanish.
Ishdan maqsad: Talabalarda AND, OR, NOT mantiqiy stanndart so‗zlardan foydalanish va shu orqali relyatsion MB da ishlash ko‘nikmasini hosil qilish.
Masalaning qo‟yilishi: AND, OR, NOT, IN, BETWEEN, LIKE operatoridan foydalanib avvalgi mashg‘ulotlarda yaratilgan jadvallar ustida amallar bajarish.
Uslubiy ko`rsatmalar:SQL tilida shart ifodalarini tuzish uchun solishtirish va mantiqiy operatorlardan tashqari yana bir qator maxsus operatorlar qo‗llaniladi. Bu operatorlar dasturlash tillarida mavjud emas. Bu operatolar:
SELECT id_st, mark
FROM mark_st 26
WHERE mark IN (2,3)
BETWEEN amali maydon qiymatini berilgan intervalga kirganligini tekshirish uchun ishlatiladi.
Yuqoridagi natijani BETWEEN operatoridan foydalanib olish mumkin:
SELECT id_st, mark
FROM mark_st WHERE mark
BETWEEN 2 AND 3 Birorta xam 2,
3 olmagan talaba haqidagi ma‘lumotlar olish uchun NOT IN yoki NOT
BETWEEN ishlatiladi. Misol: Familiyalari A xarfi bilan boshlanuvchi talabalar ro‘yxatini tanlab olish. Bunday xolatda LIKE operatoridan foydalanish qulay hisoblanadi.
LIKE operatori faqat simvolli maydonlar uchun qo‗llaniladi va maydon qiymati operatorda ko‗rsatilgan namunaga mosligini tekshirish imkonini yaratadi.
Namuna quyidagi maxsus simvollardan tashkil topadi: _ (tagiga chizish belgisi) bitta ixtiyoriy simvolni bildiradi; % (foiz belgisi) – ixtiyoriy miqdordagi simvollar ketma – ketligini bildiradi.
SELECT id_st, surname FROM student
WHERE surname LIKE 'A%'
O’tgan darsda yaratgan database va jadvalimizni bir nechta xossalarni qo’llash
orqali chaqirib olamiz, quyidagi rasmda ko’rishimiz mumkin.


1.7-rasm.Dastlabki jadvalimiz ko’rinishi.

Endi esa unga yangi “maosh” deb nomlangan ustun qo’shib olamiz va son qiymatlar berib chiqamiz.