Tashkilot yoki korxonaning baxtsiz xodisalar tufayli umumiy iqtisodiy zararini quyidagicha aniqlash mumkin

S21-mehnat sharoiti yaxshilanishiga qadar bom; S11- mehnat sharoiti yaxshilangandan keying maxsulot tannarxi; M1 -umumiy ishlab chiqilgan maxsulot xajmi,solim mehnat sharoitini yaratish natijasida yuzaga kelgan iqtisodiy samara hamda baxtsiz hodisalar tufayli koyicha tadbirlar ishlab chiqilishi lozim.

69. Mehnat qilish jarayonida kishi organizmiga salbiy ta’sir etadigan ishlab chiqarishning nomaqbul omillari natijasida yuzaga keladigan inson sog‘lig‘idagi o‘zgarishlar kasb kasalligi deb ataladi. Ishlab chiqarishda kasb kasalliklari ish joylaridagi havoning changlanishi, gaz, shovqin va tebranishlar ta’siridan hamda havo harorati, bosimi, namligini o‘zgarib turishi natijasida paydo bo‘ladi. Ishlab chiqarishdagi nomaqbul omillarning kishi organizmiga uzoq muddat ta’sir etishi oqibatida ishchi kasb kasalligiga chalinishi, natijada ish qobiliyatini vaqtincha yoki butunlay yo‘qotishi mumkin.
Ishchilarning doimo sog‘lom yurishlari va mehnat qobiliyatlarini уo‘qotmasliklarida shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya qilish katta rol o‘ynaydi. Tana va qo‘lni toza bo‘lishi, ovqatlanishdan oldin qo‘1ni doimo sovunlab yuvish, o‘zini va kiyimlarini ozoda tutish, vaqtida ovqatlanish va ish bilan dam olishni to‘g‘ri tashkil qilish – shaxsiy gigiyenaning asosiy talablari hisoblanadi.

2.1. HAVOALMASHINUVIKARRALILIGINIHISOBLASh

2.1.1. Mashg‘ulotning maqsadi:
Issiqlik, gaz va chang zararli ajralmalari bo‘yicha havo almashinuvi karraliligini aniqlash.
/soat=5·10 , Q_AJR, kj/soat= 1·10 , T⁰, K=9.) olinadi.

2.1.3. Hisoblash uslubi

Ishlab chiqarish binolarida uzluksiz havo almashinuvi imkoniyatini ko‘rib chiqish va xavfli ajralmalardan himoyalash bo‘yicha muxandislik yechimlarini qo‘llash zarur. Ventilyatsiya tabiiy va mexanik turlarga bo‘linadi. Ventilyatsion qurilmalarni ishlash effektivligini nazorat qilishda ishlab chiqarish binolarida havo almashtirish marttaligi nazorat qilinadi, shuningdek, harorat, namlik, havo harakati tezligi o‘lchanadi va ishlab chiqarish binosining gigienik sifati tahlil qilinadi.

1. Haydash zarur bo‘ladigan Q_Is.Aj, issiqlik ajralmasi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:

Q_Is.Aj =Q_P - Q_Ajr, kj/soat, (1.1)

bu yerda,

Q_P– ishlab chiqarish va qurilmalaridan, insonlardan issiqlik ajralishi, quyosh radiatsiyasi va boshqalar natijasida ishlab chiqarish binosiga keladigan issiqlik miqdori, kj/soat;
Q_Ajr–bino devorlari orqali atrof muhitga beriladigan issiqlik miqdori, kj/soat.

2. Issiqlik ajralganda 1 soat mobaynida ishlab chiqarish binosidan haydash zarur bo‘ladigan L havo miqdori quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.

L = Q_Is.Ajr C _np, m /soat, (1.2)

Bu yerda,

C – havoning issiqlik sig‘imi, C1 kj/kg·K;– olib kiriladigan va xaydaladigan havolar haroratlarining farqi, K;_np– olib kiriladigan havoning zichligi _np=1.29 kg/m .

3. Bino havosida zararli gazlar va changlar bo‘lganida, ularni ruhsat etiladigan normalargacha kamaytirish uchun binoga uzatiladigan zarur havo miqdori quyidagi ifoda orqali hisoblanadi:

, m³/soat, (1.3)

bu yerda,

W-keladigan zararli ajralmalar miqdori, g/soat;
C_d-bino havosida ruhsat etiladigan zararli ajralmalar konsentratsiyasi, g/ m³:
-CO uchunC_d= 2·10^-2 g/ m³;
- PbchangiuchunC_d= 1·10^-5 g/ m³;
- Notoksik P changiuchunC_d= 10^-2 g/ m³;
C_n- ishlabchiqarishbinosigakeladiganhavodagizararliaralashmalarkonsentratsiyasi, g/ m³.
Bu topshiriqnibajarishdaC_n0olinadi.

4.Harbirzararliajralmaturiuchunalmashtiriladiganhavo miqdori Lalohidahisoblanadi. Keyinolinganqiymatlarningengkattasiolinadivahavoalmashinuvikarraliligiifodasigaqo‘yiladi:

, 1/soat. (1.4)

Javob