Tashkilotlar tushunchasi va tasnifi Tashkilotning ichki va tashqi muhiti

rasm. Mintaqaviy tashkiliy tuzilma


Mahsulotli tashkiliy tuzilmada qandaydir mahsulotni ishlab chikarish va sotishga rahbarlik qilish bo'yicha vakolatlar bitta rahbarga topshiriladi, u mahsulotning ushbu turi uchun javobgar bo'ladi. Ikkilamchi vazifaviy xizmatlar (ishlab chiqarish, texnik va sotish) rahbarlari boshqaruvchi oldida hisobot berishlari kerak.
Mahsulotli tuzilmaga muvofiq harakat qiluvchi yirik firma aniq maqsulotga unga mahsulotning bir ikki turini ishlab chiqaruvchi firma qaragandek e' tiborni qaratadi. Natijada bu firma yangi mahsulotni ishlab chiqarishda boshqa tashkiliy tuzilmalarga asoslangan firmalarga qaraganda kattaroq muvaffaqiyatlarga erishadi. (5.10 rasm).
Iste'molchiga qaratilgan tashkiliy tuzilmada ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish darajasida vazifalarni mijozlar guruhlari bo'yicha ajralib chiqishi sodir bo'ladi, barcha bo'linmalar, iste'molchilarning faqat bitta guruhiga xizmat ko'rsatuvchi tashkilot kabi, iste'molchilarning ma'lum guruhlari atrofida, ularning talablarini qanoatlantirish uchun guruhlanadilar.

Bu e'tiborni mijozlar yoki bozorlarning ma'lum guruhlari talablariga jamlashga imkon beradi. Bunda mijozda tashkilot faqat uning uchun ishlayotgandek tuyiladi. (rasm).

rasm. Iste'molchiga qaratilgan boshqaruv tizimi
Iste'molchiga qaratilgan tashkiliy tuzilmaning afzalliklari:

• 
  mijozlar va bozorlarga xizmat ko'rsatishning operativligi va sifatini oshishi;
  
• 
  rahbarlikka aniq sohadagi omilkorroq mutaxassislarni jalb qilinishi;
  
• 
  jipslashgan boshqaruv va ishlab chiqarish jamoasini tashkil qilinishi;
  
• 
  norstandart vaziyatlarni hal qilishdagi operativlik;
  
• 
  shaxsiy javobgarlikni oshirish.
  

Bu tuzilmaning kamchiliklari:

• 
  xizmat ko'rsatish hajmini pasayishining katta xavfi;
  
• 
  barcha bo'limlar faoliyatini muvofiklashtirishdagi qiyinchilik.
  

Ushbu tuzilma nashriyot, bank firmalari tomonidan foydalaniladi. Iste'molchiga qaratilgan tashkiliy tuzilmalar ulgurja va chakana (savdo) firmalari uchun xosdir.