Ташкилотларнинг фаолияти режа: Ақш ва Буюк британияда миллий профессионал бухгалтерлар ва аудит ташкилотлари фаолияти

3-МАЪРУЗА. БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ ВА АУДИТНИ ТАРТИБГА СОЛУВЧИ МИЛЛИЙ ВА ХАЛҚАРО ПРОФЕССИОНАЛ
ТАШКИЛОТЛАРНИНГ ФАОЛИЯТИ
Режа:
1. Ақш ва Буюк британияда миллий профессионал бухгалтерлар ва аудит ташкилотлари фаолияти
2. Франция, Германия ва Японияда миллий ҳисоб тизимларининг ўзига хос хусусиятлари.
3. Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари бўйича Кенгаш, Бухгалтерларнинг халқаро федерацияси ва бошқа халқаро ташкилотлар фаолияти


1 Ақш ва Буюк британияда миллий профессионал бухгалтерлар ва аудит ташкилотлари фаолияти
Халқаро Бухгалтерия Стандартлари Қўмитаси (ХБСҚ) мустақил хусусий ташкилотдир. Унинг мақсади бутун дунё бўйлаб тижорат ва бошқа ташкилотлар томонидан молиявий ҳисобот учун қўлланиладиган бухгалтерия қоидаларини бирлаштиришдир. ХБСҚ 1973 йилда Австралия, Канада, Франция, Германия, Япония, Мексика, Голландия ва Америка Қўшма Штатлари профессионал бухгалтерия ташкилотлари келишуви асосида ташкил этилган. 1983 йилдан бошлаб Халқаро бухгалтерлар федерациясига аъзо бўлган барча профессионал бухгалтерия ташкилотлари ХБСҚга аъзо бўлишди. Ҳозирги вақтда ХБСҚ 101 мамлакатда 140 та бухгалтерия ташкилотига эга (шу жумладан 5 та мухбир аъзо ва 4 та филиал). Аъзо компаниялар дунё бўйлаб икки миллиондан ортиқ бухгалтерларга эга. Шунингдек, бутун дунё бўйлаб корпоратив молиявий ҳисобот шаклларини такомиллаштиришдан манфаатдор бўлган ХБСҚ аъзоси бўлмаган бошқа ташкилотлар билан ҳамкорлик қилишга катта эътибор қаратилмоқда. ХБСҚ стандартлари нафақат ХБСҚга аъзо мамлакатларда, балки қўмита аъзоси бўлмаган мамлакатларда ҳам фаол қўлланилади. Бухгалтерия ҳисоби қоидалари ХБСҚ кенгаши томонидан қабул қилинади ва Халқаро бухгалтерия стандартлари шаклида чиқарилади. ХБСҚ бошқарув кенгаши аъзолари Халқаро бухгалтерлар федерацияси томонидан ХБСҚ билан келишилган ҳолда тайинланади. Қўмита ҳайъати таркибига бухгалтерия ҳисоби амалиёти вакиллари, ишбилармонлар, халқаро бизнес ҳамжамиятлари вакиллари, молиявий таҳлилчилар, илмий доиралар вакиллари, халқаро стандартларни ишлаб чиқувчилар киради. Кенгашда стандартларни муҳокама қилишда қатнашадиган, лекин овоз бериш ҳуқуқига эга бўлмаган учта кузатувчи ҳам мавжуд. Қўмита белгиланган тартибларга мувофиқ халқаро стандартларни тайёрлайди. Ижроия қўмитаси ҳар бир стандарт бўйича кенгашга маслаҳат бериш учун жавобгардир. Бундай лойиҳалар муҳокама қилинаётган стандартга қўйиладиган талабларнинг максимал рўйхати ва уларнинг ҳар биридан кейин ёқлаб ва қарши бўлган далиллардан иборат. Кейинчалик ҳайъат очиқ муҳокамага қўйиш учун лойиҳанинг якуний (оммавий) версиясини эълон қилади. Муҳокама натижалари таҳлил қилинади ва Стандартнинг якуний версиясини шакллантиришда фойдаланилади. Лойиҳанинг оммавий версияси фақат унинг ёқлаб учдан икки қисми овоз берган тақдирдагина оммага э’лон қилиниши мумкин, стандартнинг якуний версияси эса кенгаш а’золарининг тўртдан уч қисми овоз берган тақдирдагина э’лон қилинади.