Tayanch suzlari: Ammiak, Le-Shatelye prinsipi, siklik kurilma, ammiakni kondensatlash, sirkulyatsiya kompressori, ammiak sintezi katalizatorlari, ammiakni xosil bulish mexanizmi, adsorbsion nazariya, elektron nazariya, katalizator unumdorlishgi, effektiv

dРNН₃ ғ d = К₁*РN2*РН₂ ғ РNH₃ (19)
Bu yerdan ko‘rinadiki, jarayonni boshlanish qismida Р_Н2:Р_N2 nisbati 3 ga teng emas, balki 1,5 ga teng bo‘lishini taqozo etadi.
Bu jarayonni temir katalizatorlari ishtirokidagi hayoliy aktivlanish energiyasi 58,61 kj ғ moldir. Ammiakni hosil bo‘lish reaksiyasi (1) ning issiqlik effekti R oshishi bilan oshib boradi:
R, MPa = 0,1 10 30 60 100
QR, kjғmol = 49,82 52,04 55,77 60,07 68,66
Hisolarga qaraganda 1 % ammiak hosil bo‘lganda harorat 16 K gacha oshar ekan.
Ammiakni sintez qilish tik minorada olib boriladi; uning unumdorligi 1 м³ katalizatoriga nisbatan:
g = 0,771 W d₁G кг NH₃ғм³ kat. (28.20.)
Bu yerdan ko‘rinib turibdiki, ammiak bo‘yicha unumdorlik minoraga kelayotgan gazlar hajmiy tezligi W ga, bu yerda hosil bo‘layotgan ammiakni ulushi 1 ga, reaksiya ketishidan hajm torayishi G ga to‘g‘ri proporsianaldir. Ammiak sintezida, sanoatda, har xil bosimga har xil optimal hajmiy tezlik to‘g‘ri keladi.
Р = 29, 43 МПа 49,03МПа
W =5000 - 30000 соат ^-1 50000 - 60000 соат ^-1

Sanoatda umumiy bosim R emas, balki effektiv bosim Р_эф = Р(1-i) asosiy ahamiyatga egadir, chunki boshlang‘ich N₂ Қ H₂ arlashmasida ma’lum miqdorda inert gazlar: СН₄, Ach...lar bo‘lishi mumkin. i - shunday gazlar ulushidir. Bu inert gazlarni siklik sistemada miqdori oshib ketib, ammiak ishlab chiqarish unumdorligini pasaytirib yuborishi mumkin. Shuning uchun sanoatda, qurilmada siklik aylanib yurgan, N₂ Q H₂ gaz aralashmasini bir qismini (5% - 10%) qurilmadan tashqariga chiqarib, tanlab turiladi, o‘rniga esa yangi N₂ Q H₂ gazi aralashmasi kiritiladi.

Inert gazlarning bir qismi suyuq ammiakda qurilmadagi yuqori bosimlarda fizik erishi mumkin: H₂ ga nisbatan Ach - 2 marta ko‘p, СН₄ - 3,5 marta ko‘p suyuq ammiakda eriydi va bu inertlar suyuq ammiak uzoq vaqt saqlanadigan idishlar (tank) larda to‘planadi. Lekin bu chiqarilayotgan gaz tarkibida H₂, N₂, СН₄, Ач va ammiak ham bo‘ladi. Bu esa: 1) Havoni ifloslantiradi. 2) Ammiakni umumiy tannarxini oshiradi. Kelajakda bu tashlanayotgan tank gazini СаCN₂ ni ToshKTI NMET kafedrasi xodimlari prof. S.A.Sigov, dots. Sh.A.Yakubov va boshkalar topgan karbidsiz usulda olishda ishlatish mumkindir.