Narxning o’zgarishi bilan taklif etilayotgan tovar miqdorining to’g’ri bog’liqlikdagi o’zgarishi taklif qonuni deyiladi. Narxning o’zgarishi bilan taklif etilayotgan tovar miqdorining to’g’ri bog’liqlikdagi o’zgarishi taklif qonuni deyiladi.
Bozorda taklif qilinadigan tovar hajmiga narxdan tashqari boshqa bir qator omillar ham ta‘sir qiladi:
Resurslarning narxi;
Ishlab chiqarish tehnologiyasi;
Boshqa tovarlarning narxi;
Soliq va subsidiyalar;
Bozordagi sotuvchilarning soni;
Xaridorlarning daromadlari.
Narx o’zgarishining kutilishi;
texnologiyalarni takomillashuvi mahsulot birligini ancha samarali ishlab chiqarishga imkon beradi. Masalan, paxta zararkunandalariga qarshi ancha samarali biologik usullarning yaratilishi paxta tolasining miqdorini va sifatini oshiradi, taklifni ko’payadi.
ko’pchilik soliqlar ishlab chiqarish xarajatlari tarkibiga kiradi. Shu sababli soliqlarning oshishi ishlab chiqarish xarajatlarining oshishi uning taklifini qisqartiradi. Aksincha, davlat qandaydir tovar ishlab chiqarish yoki biror sohaga subsidiya bersa, bu amalda xarajatlarni kamaytiradi va uning taklifini oshiradi.
- resurslarga sarf qilinadigan xarajatlar bilan taklif o’rtasida o’zaro bog’liqlik mavjud. Resurs narxi pasayishi ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytiradi. Natijada taklif qilinadigan tovarlar va xizmatlar ko’payadi va aksincha bo’ladi. Masalan, mineral o’g’itlar narxini oshib borishi g’alla taklifini kamaytiradi.
Narx va taklif miqdori o’rtasidagi bog’liqlik.
1 kg un narxi (so’m)
|
1 oy davomida unning yakka taklifi miqdori
|
1 oy davomida unning bozor taklifi miqdori (tn)
|
350
|
60
|
6.0
|
300
|
50
|
5.0
|
250
|
30
|
3.0
|
200
|
20
|
2.0
|
150
|
10
|
1.0
|
Do'stlaringiz bilan baham: |