Mineral o'g'itlarning tasnifiй - Mineral o'g'itlarning tasnifiй
- I. Agrokimyoviy maqsadlarda:
- to'g'ridan-to'g'ri - ozuqa moddalarini o'z ichiga oladi;
- bilvosita - tuproq xususiyatlarini yaxshilash uchun- tarkibi bo'yicha:
- II. Tarkibi bo’yicha:
- Oddiy (bir tomonlama) - azot, fosfor, kaliy;
- Kompleks - aralashgan; murakkab;
- Mikroo'g'itlar:
–yig‘ilish holati bo‘yicha: 1. qattiq; 2. suyuqlik (NH3 · H2O, suspenziyalar, suvli eritmalar). – olish usuliga ko‘ra: 1. granullangan; 2. kristalli. – kimyoviy xossalari bilan: 1. fiziologik kislotali; 2. fiziologik ishqoriy; 3. neytral. Azotli o‘g‘itlar - nitrat – KNO3;
- amid – СО(NH2)2;
- ammoniy – (NH4)2SO4, NH3·H2O, NH4NO3 – 35% N.
- Kamchilik: gigroskopiklik, pishiriq
- NH3 + HNO3 NH4NO3
- H = -144,9 кДж/моль
Ishlab chiqarish NH4NO3 - Afzalliklari:
- yuqori azot miqdori – 35%;
- suvda eruvchanligi
- Kamchiliklari:
- gigroskopiklik, pishiqlik,
- Shunung uchun – granulyatsiya (sirt maydoni), (NH4)2SO4, KCl, Mg(NO3)2 bilan sintez
- NH3 + HNO3 NH4NO3
- H = -144,9 кДж/моль
- Cheklovchi bosqich - ammiakning suyuqlikka tarqalishidir, shuning uchun intensiv aralashtirish qo'llaniladi - qabariq
Схема агрегата АС-72 (1360 т/сут) NIF qurilmasi (neytrallash issiqligidan foydalanish) - 1 – reaktor – neytrallagich qismi qobig’i;
- 2 – reaktsiya stakani;
- 3 – ammiak purkagich;
- 4 – nitrat kislotasi purkagich;
- 5 – gidroblagich;
- 6 – separator qobig’i;
- 7 – qalpoqli tarelka;
- 8 – turli tomchi qaytargich.
- 1 – HNO3 isitgichi 70 – 80℃ gacha 2 dan sharbat bug‘i bilan;
- 2 - parallel joylashgan ikkita NIF qurilmasi;
- 3 - neytrallashtiruvchi (ortiqcha (2-5 g/l) HNO3 neytrallash uchun);
- 4 – eritma ishlab chiqarish uchun bug’latuvchi apparat 99,7 - 99,8% NH4NO3, t = 175℃;
- 5 – filtr, 175 0C;
- 6 – bosimli bak;
- 7 – granulyatsiya minorasi, 90 – 110 0C, h = 50 – 55 м;
- 8 – sovutish (suyuqlangan qatlam apparati);
- 9 – sirt faol moddasi (SFM)ni qayta ishlash;
- 10 – qadoqlash;
- 11 – NH3 isitgichi 120 – 130 0C gacha
- Karbamid (mochevina) ishlab chiqarish - CO(NH2)2
- Karbamid 1773 yilda I.Ruel tomonidan siydikda topilgan.1818 yilda V.Prout tomonidan aniqlangan, F.Vyoler (1828) tomonidan NH4CNO dan sintez qilingan. Sintezning 50 dan ortiq tayyorgarlik usullari:NH3 + COCl2 →
- NH3 + COS →
- NH3 + CO →
- NH3 + C2H2 →
- NH3 + C6H6 →
- KCN + KMnO4 →
- KCN + NaClO →
- Pb(CN)2 + H2O →
- Karbamiddan foydalanish
- (106 million tonna / yil - 1984 yil; 15,9 - 1995 barcha azot)
- o'g’it;
- ozuqa qo'shimchalari;
- gerbitsidlar sintezi;
- organik sintez (melanin, siyanurik kislota, karbamid qatronlari);
- noorganik sintez (NaCN, KCN, N2H4);
- farmatsevtik kimyo(veronal, luminal, bromural);
- neft sanoati (moylarni dewakslash uchun);
- Karbamidning afzalliklari:
- yuqori azot miqdori - 46,6%,
- gigroskopiklik,
- tuproqdan yuvilishi tufayli kichik yo'qotishlar
- Bazarovning reaktsiyasi bo'yicha olingan, umumiy reaktsiya:
- 2NH3 + CO2 CO(NH2)2 + H2O
- H = – 110,1 кДж/моль
- 1 bosqich: 2NH3(Г) + CO2(Г) NH2СOONH4(Ж),
- H = – 125,6 кДж/моль
- 2 bosqich: NH2СOONH4(Ж) CO(NH2)2(Ж) + H2O(Ж)
- H = 15,5 кДж/моль
- Sharoitlar:
- 1 bosqich: R> 15-20 MPa (reaktsiya hajmining pasayishi bilan davom etadi), t = 150-190 ° C (tezlikni oshirish uchun muvozanat siljishining salbiy ta'siri bosimning oshishi bilan qoplanadi)
- 2 bosqich: t > 98oС –CO(NH2)2-H2COONH4 ning evtektik nuqtasi, aks holda - kristallanish
- Maksimal konversiya t=220o C va ortiqcha NH3 (ammiak - reaksiya mahsulotini bog'lash uchun – H2O).
- Sharoitlar :
- Shunday qilib:
- t = 180-230oC, P = 12-25 MPa, lekin konvertatsiya tugallanmagan, aralashmada karbamid, karbamat, NH3 va CO2 mavjud, shuning uchun:
- ochiq tutashuv;
- qayta ishlash
Do'stlaringiz bilan baham: |