- Grammatik qurilish
- gap turi(inkor, ot, oddiy, kundalik ishlatiluvchi, oddiy umumiy, birikma, murakkab, bir xillik bilan, to ‘ldiruvchi va ergash gaplar bilan murakkablashgan, topshiriqqa mos keladigan har xil turdagi takliflardan foydalanadi);
- Topshiriqni kengaytirish (o'rtacha, keng doirada);
- Agrammatizmning mavjudligi : darajasi (grammatik shakllarning etishmasligi, alohida grammatik shakllardan foydalanish (nima?), qo’pol, qo’pol bo’lmagan, alohida, turg’un bo’lmagan xatolar); namoyon bo'lish darajasi(So’z o’zgartirish, so'z shakllanishi, sintaksis).
Lug’at boyligi - Bog’langan nutqini tahlil qilish mezonlari
- Lug’at boyligi
- yoshiga nisbatan mos keladi ; yoshiga nisbatan past; kundalik so'z boyligi bilan cheklangan,
- passiv va faol so'zlarning nisbati;
- Lug'atni faollashtirishdagi qiyinchilik - so'zlarni qiyinchilik bilan topadi, tovush tarkibiga o'xshash so'zlarni aralashtirib yuboradi;
- turli morfologik toifalar lug'atida ifodalanishi– otlar, fe'llar, sifatlar, qo'shimchalar (asosan o'ziga xos kundalik so'zlar taqdim etiladi, asosan og'zaki so'z birikmalaridan foydalanadi, kam miqdordagi sifatlar, qo'shimchalar va boshqalar..); monoton so'z birikmalaridan foydalanadi.
Nutqning tovush tomoni - Bog’langan nutqini tahlil qilish mezonlari
- Nutqning tovush tomoni
- Tovushlar talaffuzi shakllangan (shakllanmagan);
- So’z- bo’g’in tuzilishi holati
- (qanday bo’g’inlarda uchraydi: ko’pbo’g’inli so’zlarda, ko’p undoshli so’zlarda , notanish so’zlarda), xatolarning xususiyatlari
Paralingvistik vositalar - Bog’langan nutqini tahlil qilish mezonlari
- Paralingvistik vositalar
- Ekspressiv nutq; intonatsion ohangdorligi, monoton, so'roq intonatsiyasidan foydalanish qiyin,, pauzalar;
- Urg’u noto’g’ri berilgan so’zlarning mavjudligi .
- Ovoz hususiyatlari
- Ovoz hususiyatlari (hirqiroq, baland , pasayib boruvchi, xira, kam modulyatsiyalangan, xususiyatlarsiz);
- Ovozning qo’yilishi (yumshoq, qattiq, nafas olish bilan);
- Nutqiy nafas: xususiyatlarsiz, yuzaki, qisqa nutqiy nafas chiqarish, qisqa tortishishli nafas olish, nafas olishdagi nutq .
- Temp:
- “hijjalangan” nutq , tempi tezlashgan, sekinlashgan, hususiyatlarsiz. So’zlarda urg’uni bo’g’inga notog’ri qo’llashning mavjudligi. Davomli to’xtalishlar va pauzalarning mavjudligi , duduqlanishning namoyon bo’lishi
Do'stlaringiz bilan baham: |
