Tekshirdi: ubaydullayeva vazira pachchaxanovna

TOSHKENT TIBBIYOT AKADEMIYASI

STOMATOLOGIYA FAKULTETI

103B GURUH TALABASI
ABDUG'ANIYEV TEMURNING BIOFIZIKA
FANIDAN TAYYORLAGAN
MUSTAQIL ISHI

TEKSHIRDI: UBAYDULLAYEVA VAZIRA PACHCHAXANOVNA

Mavzu: Yumshoq muskul to'qimasining mexanik xossalari Biofizika va radiobiologiya biologik hodisalar asosida yotuvchi eng oddiy 
va fundamental o’zaro ta’sirlar haqidagi fandir. Biofizika va radiobiologiya jadal 
rivojlanib, hozirgi kunda tirik dunyo tuzilishining molekulyar asoslarini tashkil 
etuvchi elementar qatlamiga kirib bormoqda. Hozirgi davrda biofizikaviy 
tadqiqotlarning biologiya, ekologiya, nazariy va amaliy tibbiyot qishloq xo’jaligida 
keng tadbiq etilayotgani ushbu soha mutaxassislari uchun bu fanni o’rganish 
zarurligini ko’rsatmoqda.
Biofizika va radiobiologiya fanining hozirgi kundagi asosiy bo’limlari – 
biologik jarayonlar kinetikasi, termodinamikasi, biopolimerlar tuzilishi va 
xossalari, hujayra jarayonlari biofizikasi, fotobiologik jarayonlar biofizikasi, 
radiasion biofizika, radiasiyaning tirik organizmga tasiri va hokazolardir.
Biofizika va radiobiologiya turli biologik hodisalarning molekulyar 
asoslarini tashkil etuvchi hodisalar: ionlar transporti, biologik membranalar 
fizikaviy - kimyoviy holatining o’zgarishlari, bioelektrogenez, mexanik -
kimyoviy jarayonlar, energiya o’zgarishlari va elektronlar ko’chishi, fotobiologik 
jarayonlar, tirik organizmlarning elektromagnit maydonlar va ionlashtiruvchi 
hamda optik nurlanishlarga birlamchi reaksiyalarini o’rganadi. Biofizika 
fundamental masalalarni hal etish bilan birgalikda biologiya, tibbiyot, qishloq 
xo’jaligi uchun katta ahamiyatga ega bo’lgan amaliy masalalarni ham yechmoqda.
Fanni o’qitish maqsadi – talabalarga asosiy biofizikaviy hodisalar va 
g’oyalarni o’rganish, fizikaviy qonunlarni tirik organizmlarga tadbiq qilish, 
biofizika fani yutuqlarini qishloq xo’jaligiga, xususan chorvachilik va veterinariya 
sohalariga tadbiq etish bilan tanishtirishdan iborat. 

Biofizika fani fizik va fizik-kimyoviy jarayonlarni, biologik tizimlar 

ultrastrukturasini tashkil qilishning hamma sohalarida submolekulyar va 
molekulalardan to to’qima va to’liq organizmgacha o’rganadi. Tirik organizmda sodir bo’ladigan turli jarayonlarning murakkabligiga va o’zaro bog’liqligiga qaramasdan, ular ichidan fizik jarayonga yaqinlarini ajratib olish mumkin. 
Masalan: qon aylanishi, bu jarayon suyuqlikning oqimi (gidrodinamika), tomirlar 
bo’ylab elastik to’lqinlarning tarqalishi (akustika), yurakning ishi va quvvati 
(mexanika), biopotensiallar generasiyasi (elektr), nafas olishda gaz harakati 
(aerodinamika), issiqlik uzatish (termodinamika), bug’lanish (fazoviy o’tishlar) va 
hokozo bo’limlarda o’rganiladi.