Tema -9 : Informaciya processlerin algoritmlaw hám programmalastırıw. Ámeliy programmalıq paketlarlar sistemasında ma'liumotlarni qayta islew

1. 3-súwret. Esaplawlarda paydalanıwshı funksiyasın dúziw.

Diskret ózgeriwshiler hám sanlardı formatlaw. MATHCADda diskret ózgeriwshiler degende cikl operatorın túsiniw kerek. Bunday ózgeriwshiler málim qádem menen o'suvchi yamasa kamayuvchi sanlardı izbe-iz qabıl etedi. Mısalı :
x:=0..5. Bul sonı ańlatadıki bul ózgeriwshi ma`nisi qatar bir neshe bahalar bolıp tabıladı, yaǵnıy x=0, 1, 2, 3, 4, 5.
x:=1, 1. 1..5. Bunda 1 - birinshi sannı, 1, 1 - ekinshi sannı, 5 - aqırǵı sannı ańlatadı.
x:=A, A+B..B. Bunda A - birinshi, A+B - ekinshi, B - aqırǵı sannı ańlatadı.
Túsindirme! Ózgeriwshi diapazonın kórsetiwde eki noqat ornına klaviaturadan (;) noqat útir kiritiledi yamasa Matrix (Dızbek) panelinen Range variable (Diskret ózgeriwshi) tuymesi basıladı. Esaplanǵan bahanı shıǵarıw ushın bolsa ózgeriwshi hám teńlik belgisin kirgiziw jetkilikli. Nátiyjede ózgeriwshi ma`nisi izbe-iz kestede shıǵadı. Mısalı, x:=0..5 dep jazıp, keyin x= kirgiziw kerek.
Paydalanıwshı funksiyanıń onıń argumentiga uyqas bahaların esaplab shıǵarıw jáne bul bahalardı keste yamasa grafik kóriniste súwretlewde diskret ózgeriwshilerden paydalanıw qolaylıqtı keltiredi. Mısalı, f (x) =sin (x)-Cos (x) funksiya bahaların x dıń 0 den 5 ke shekem bolǵan bahalarında esaplaw kerek bolsa, ol halda tómendegi kirgiziwdi ámelge asırıw kerek: f (x) =sin (x)-Cos (x) x:=0..5 f (x) =javob.[9, 10, 11, 13]
Sanlardı formatlaw. Ádetde MATHCAD 20 belgi anıqlıǵına shekem matematikalıq ańlatpalardı esaplaydı. Esaplaw nátiyjelerin kerekli formatqa ózgertiw ushın tıshqansha kórsetkishin sanlı esap shıǵıs jayǵa keltirip, eki ret tez-tez basıw kerek. Nátiyjede sanlardı formatlaw nátiyjesi Result Format áynegi payda boladı. Sanlardı formatlaw tómendegiler bolıp tabıladı:

• General (Tiykarǵı ) - óz jaǵdayında qabıllaw. San eksponensial kóriniste tasvilanadi.

• Decimal (Onlıq ) - onlıq qo'zg'aluvchan noqat kóriniste suwretleniwshi san (mısalı, 12. 5564).
• Scientific (Ilimiy) - san tek dárejede suwretlenedi (mısalı, 1. 22*105).
• Engeneering (injenerlik) - sannıń dárejesi tek 3 ke márteli etilip suwretlenedi (mısalı, 1. 22*106 ).