Tema: Byudjet mekemelerde buxgalteriya esabinin’ esap betler rejesi Reje

Esap betler rejesi
Qa’rejetlerdi esapqa alatuǵın tranzit sshotlar aktiv sshotlarga tiyisli bolıp kóbeyiwi debetinde, azayıwı bolsa kreditinde sáwlelendiriledi. Dáramatlardı esapqa alatuǵın sshotlar passiv sshotlarga tiyisli bolıp, paydanıń kóbeyiwi kreditinde, azayıwı bolsa debetinde sáwlelendiriledi.
Sshotlarinin’ joqarıdaǵı gruppalanıwınan kórinip turıptı, olda jańa sshotlar rejesinde aktiv - passiv sshotlar joq. Sshotlarinin’ barlıǵı yamasa aktiv - kóbeyiwi debetinde, azayıwı kreditinde sáwlelendiriledi, yamasa passiv - kóbeyiwi kreditide, azayıwı debetinde sáwlelendiriledi (minnetlemelerdiń payda bolıwı hám olardı tólew waqıtları bir esap registrida sızıqlı jazıw usılında birlestirilmeydi).
Eski sshotlar rejesindegi aktiv - passiv sshotlar: basqa depitor hám kreditorlar, esapdar shaxslar menen esap - kitaplar, ónim satıw hám soǵan uqsaǵan qatar sshotlar házirgi ámeldegi sshotlar rejesinde biykar etilgen. Túrli depitor hám kreditorlar menen alıp barılatuǵın esap - kitaplar hár bir depitor hám kreditorlik qarızları boyınsha bólek aktiv yamasa passiv sshotlarda esapqa alınadı :
a) Jan’a sshotlar rejesiniń 4-«Alınatuǵın sshotlar - ámeldegi bólegi» bólimi (4000-4900 sshotlar) de ónim satıw hám basqa operatsiyalar nátiyjesinde payda bolatuǵın depitorlar esapqa alınadı.
b) Jan’a sshotlar rejesiniń 6 - «Ámeldegi minnetlemeler» bólimi (6000 -6900 sshotlar) de buyım satıp alıw hám basqa operatsiyalar nátiyjesinde payda bolatuǵın kreditorlar esapqa alınadı.
Mısal ushın sapar qa’rejetleri boyınsha esapdar shaxslar menen bolatuǵın esap-kitaplardı alayıq. Xızmet saparı ushın xojalıq xızmetkerlerinen birine naq pul berilsa, 4220 «Xızmet saparları ushın berilgen avanslar» aktiv sshoti depetlanip, 5010 «Milliy valyuta daǵı pul qarjiları» sshoti kreditlenedi.
Esapdar shaxslar alǵan avans summasınan artıqsha qa’rejet etken bolsa, hújjetler menen rásmiylestirilgen artıqsha etilgen qa’rejetler summasına 4220-sshoti kreditlanmaydi, sebebi ol aktiv sshot, bálki 6970 - «Esapdar shaxslardan qarız» passiv sshoti kreditlenedi.
Artıqsha etilgen sapar qa’rejetler summası kassadan tolıqlang’anda 6970 sshoti depetlanip 5010 sshoti kreditlenedi. Ónim satıw sshoti (eski 46 - «Ónim satıw» aktiv - passiv sshoti) da sonday.
Eski sshotlar jobası boyınsha ónim satıwdan túsken tu’sim 46 -sshoti kreditinde, satilg’an ónimdiń islep shıǵarıw ózine túser bahası sol sshottin’ debetinde esapqa alınǵan.