Тема: Философские воззрения в древней Греции и Риме

Zardo‘shtiylik ahloqining negizini ezgu fikr, ezgu so‘z va ezgu amal tashkil etgan

• “Avesto”da baxt g‘oyasi osoyishta hayot, oila, muhabbat, sadoqat, halol mehnat tushunchalari bilan bog‘langan. Oila qurish xudoninng irodasiga bo‘ysunish bilan mos kelishi, lekin nikohsiz muhabbatninng qat'iy taqiqlanishi, ayollar ham erkaklar ham oilasiga hiyonatlari uchun 800 darra bilan jazolanishi alohida ta'kidlanadi. Unda diniy e'tiqod, mehnatsevarlik, adolat fikrdagi, so‘zdagi va amaldagi beg‘arazlik eng oliy ahloqning talablari xisoblangan.

• 3.Arab-musulmon sivilizatsiyasi va islom falsafasining vujudga kelishi. Islom tamaddunida diniy va dunyoviy ilmlarning o‘zaro uyg‘unlikdagi taraqqiyoti (Muso al-Xorazmiy, Ahmad al-Farg‘oniy, Abubakr ar-Roziy, Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu ali Ibn Sinolarning tabiiy-ilmiy, ijtimoiy falsafiy qarashlari)

Yo‘nalishlar (toifalar)	Asosiy oqimlari	Asoschilari yoki mashhur vakillari
Kalom (Mutakallimlar)	а) Mo‘'tazila b) Ash'ariya v) Moturidiya	Vosil ibn Ato (699-748) Abul Hasan al-Ash'ariy (873-935) Abu Mansur Muhammad al Moturidiy as-Samarqandiy (870-944)
Falsafa (Faylasuflar)		Abu Nasr Forobiy (873-950) Abu Ali ibn Sino (980-1037),
Tasavvuf (Sufiylar)		Junayd Bag‘dodiy (vafoti 910 yil) Mansur Xalloj (858-922) Abdulloh Ansoriy (1006-1089), Abusaid Abulxayr (967-1049), Abdulhasan Xaroqoniy (vafoti 1033 yil)

• ISLOM MA’RIFATCHILIGI BOSQICHIDA SHAKLLANGAN BORLIQ HAQIQATINI ANGLAB YETISHNING TURLI YO‘NALISHLARI
• (“Haqiqat izlovchi”larning toifalari):

• VIII asrning boshlarida Markaziy Osiyoga Islom dini kirib kelgan. Islom dinining dunyoqarash sifada keng tarqala borishi bilan birga, asta sekin uning nazariy, falsafiy, huquqqiy, adabiy tomonlarini ishlab chiqishga e’tibor kuchaygan. Qur’on (arabcha qara’a –o’qimoq) musulmonlarning asosiy muqaddas kitobi hisoblanadi. Qur’on 114 ta suradan iborat.