Tema; Maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemaları. Maǵlıwmatlar bazası arasında baylanıs ornatıw Joba: I. Kirisiw

Maģluwmatlar bazasıniń quramı
Maǵlıwmatlar bazası tómendegilerdi óz ishine aladı :
1) Maǵlıwmatlar (maǵlıwmatlar bazasında saqlanatuǵın barlıq haqıyqıy materiallar ). Dúzilisi kerek bolǵan sheki onimler
2) Metadata (sistema katalogınıń quramı ). Kesteler, paydalanıwshı huqıqları, sheklewler hám basqa maǵlıwmatlar bazası ob’ektleri haqqında sıpatlama beriw
3) Proceduralar – sistemanıń zárúrli strukturalıq bólegi. Kárxana sheńberindegi kommerciya, texnologiyalıq hám texnikalıq ilajlardı saqlaw standartların belgilew hám klientler menen óz-ara munasábetler
Fayl maǵlıwmatlar bazaları házir ámelde paydalanilmaydi. Zamanagóy maǵlıwmatlar bazası texnologiyasında maǵlıwmatlar bazasın jaratıw, onı qollap-quwatlaw hám paydalanıwshına kirisiw arnawlı programmalıq támiynat quralları – maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemaları járdeminde oraylastırılǵan.
DBMM klassifikaciyası qabıl etilgen model túri boyınsha :
1) Ierarxik – maǵlıwmatlar bazası ob’ektleri ortasındaǵı munasábetler inverli terek payda etedi, i. E. Ierarxiyaning hár bir tiykarǵı elementi joqarıda jaylasqan bir element menen jalǵanǵan.
2) Tarmaq – maǵlıwmatlar ob’ektleri ortasındaǵı baylanıs hár qanday tártipte ornatılıwı múmkin
3) Jobalıq – maǵlıwmatlar bazasındaǵı hár bir maǵlıwmattıń hár bir bólegi keste atı menen anıqlanadı, anıqlanǵan identifikator hám atız atı
4) Ob’ektke tiyisli maǵlıwmattı óz ishine alǵan ob’ektler yadrosı boylap til keńeytpeleri hám programmalıq támiynat adresi kórinisindegi maǵlıwmatlardı qurıw ushın ob’ektke jóneltirilgen mexanizmler ámeldegi
5) Ob’ektke jóneltirilgen – ush principtiń kombinatsiyası tiykarında : Qısqa model, ob’ektler hám principlerdi xarakteristikalaw standartları
6 ) Ob’ektke jóneltirilgen programmalastırıw
Arxitektura boyınsha :
Jergilikli maǵlıwmatlar bazaları (barlıq maǵlıwmatlar hám db-ms ob’ektler birdey kompyuterde) hám tarqatıw (maǵlıwmatlar hám db -m ob’ektleriniń hár qıylı kompyuterlerde)
Maǵlıwmatlar bazasına kirisiw arqalı :
Film-Server – hár bir klienttiń hár bir kompyuterinde hám maǵlıwmatlarǵa kirisiw jergilikli tarmaq arqalı ámelge asıriladı.
Klient-server – paydalanıwshı hám tarmaq arasındaǵı kirisiw hám mashinalar arasındaǵı paydalanıwdı sáwlelendirilmektesin támiyinlew.
Ornatılǵan – programmalar kitapxanasın ańlatadı. Maǵlıwmatqa kirisiw SQL tilin soraw yamasa qosımsha funkciyaların arzadan shaqırıw arqalı ámelge asıriladı
Qayta islew tezligi boyınsha :
Operatsion (maǵlıwmattı alıw hám sıpatlama beriw hám usınıw ushın joqarı tezlikte) hám maǵlıwmatlar bazaları (kóp waqtın iyeleydi, sebebi júdá kóp maǵlıwmatlar bolǵan tiykarlar )
DBMS tómendegi funkciyalardı atqaradı :
1) Maǵlıwmatlardıń abstraktlari, sózlik menejmenti zárúr maǵlıwmatlar strukturaların qıdırıw hám olardıń DBMS munasábetleri maǵlıwmat sózliginen paydalanadı, hár bir programmada bunday quramalı munasábetlerdi kodlawdı aldın aladı.
2) Maǵlıwmatlardı saqlawdı basqarıw – DBMS maǵlıwmatlardı saqlaw ushın zárúr bolǵan quramalı strukturalar jaratadı, programmistlerdi fizikalıq maǵlıwmatlar qásiyetlerin anıqlaw hám programmalıq támiynattan azat etedi
3) Maǵlıwmatlardıń transformaciyası hám tarifi – DBMS olardı saqlaw ushın qolay bolǵan formaǵa aylandırıw, olardı qáliplestiriw ushın kirgiziw hám olardı qáliplestiriw wazıypasın óz ishine aladı. Maǵlıwmat ǵárezsizligin támiyinlew, DBMS olardıń fizikalıq jaylasıwı hám ekstraksiyaini belgileytuǵın buyrıqlarǵa logikalıq sorawlardı ózgertiredi
4) Qawipsizlikti basqarıw – DBMS maǵlıwmatlar bazasında paydalanıwshılardı qorǵaw hám maǵlıwmatlardı jasırınlıǵın támiyinleytuǵın qawipsizlik sistemasın jaratadı
5) Multiplayer paydalanıwdı basqarıw – DBMS bir waqtıniń ózinde bir neshe paydalanıwshılarǵa kirisiwdi támiyinleytuǵın quramalı strukturalar jaratadı
6 ) Rezervlew hám qayta tiklewdi basqarıw – DBMS olardıń qawipsizligi hám pútinligin támiyinleytuǵın rezerv hám maǵlıwmatlardı qayta tiklew tártibi bar.
7) Maǵlıwmatlar pútinligin basqarıw – DBMS maǵlıwmatlar pútinligin támiyinleytuǵın maǵlıwmatlardı usınıs etedi, bul bolsa maǵlıwmatlardı uzatıw hám olardıń izbe-izligin támiyinlew imkaniyatın beredi
8) Maǵlıwmatqa kirisiw hám shıǵıw programmaların qollap-quwatlaw – DBMS sorawlar tili (nekrotik til, i. E.) járdeminde maǵlıwmatqa kirisiw múmkinshiligin beredi.
9) Maǵlıwmatlar bazası – ámeldegi áwlad menen óz-ara baylanıslar interfeysi, maǵlıwmatlar bazası maǵlıwmatlar bazası tarmaq ortalıǵında atap kórsetiwdi támiyinlewge múmkinshilik beretuǵın arnawlı sheriklik programmaların usınıs etedi