Tema. Mu’lk,tovar ha’m pul

Mu’lkke biylik etiw yamasa oni’ basqari’w – mu’lk esaplang`an bayli’q ta`g`dirin o’z betinshe g`a`rezsiz sheshiw, yag`ni’y mu’lkti sati’p jiberiw, ijarag`a beriw, miyras etip qaldi’ri’w, oni’ ko’beytiwden ibarat ha`reketlerdi a`melge asi’ri’wdi’ bildiredi.

Ekonomikali’q sistema bahalang`anda mu’lk kimge tiyisli boli’wi’ni’n’ o’zi jeterli emes, buni’n’ ushi’n menshiktin’ qanday usi’lda ekonomikali’q jaqtan a`melge asi’ri’li’wi’, yag`ni’y mu’lkten qanday jollar menen da`ramat tabi’li’wi’n da esapqa ali’w za`ru’r. Ga`p sonnan ibarat, menshik ma`pti, ma`p bolsa menshik iyesinin’ maqsetin payda etedi, bug`an tu’rli qurallar menen erisiledi. Tu’rli sistemalar olarda qaysi’ menshik formasi’ni’n’ u’stinligi menen de aji’rali’p turadi’. Tariyxi’y jaqtan ja`ma`a`tlik menshik, jeke menshik ha`m ma`mleketlik menshik ha`reket etken, biraq bul menshiklerdin’ ishki du’zilisi bir-birinen parqlang`an, olar tu’rli usi’lda ekonomikali’q jaqtan a`melge asi’ri’lg`an. Mi’sali’, jer jeke menshik bolsa, oni’n’ iyesinin’ bunnan alatug`i’n da`ramati’ oni’ ijarag`a beriwden, sati’wdan yamasa o’zi isletiwden keledi. Jerdi isletiw o’z miyneti esabi’nan, erkin jallang`an o’zgenin’ miyneti esabi’nan yamasa ma`jbu’rlep isletilgen adamlardi’n’ miyneti esabi’nan boladi’. Tu’rli sistemalarda to’mendegi menshik formalari’ ha`reket etedi: 1)