Tema: Processorlerdin islew principi, turleri ha’m arxitekturasi

SSD ( solid state drive)

Solay etip SSD dıń tiykarģı elementleri
• PCB- basılģan elektron plata
• Nand flash- Nand flesh yadı.
• Nand kontroller - yad basqarıwshısı ģalabalıq informaciya elementlerı hám sistema arasındaģı vasiytası sıpatında isleydi hám SSD islew ushın juwapker protsessor esaplanadı.
• DRAM kesh - (bárshe SSD modellerinde joq) kishi kólemdegi maģliwmatlar ushın waqtınshalıq saqlaw waziypasın bejeredı hám yad eskiriwin barqararlastıradı, fayllarģa kiriwdi tezlestiriw imkanin beredı.
• Host Interface - jalģaw interfeysi SSD sizdiń sistemańız menen jalģas turi hám protokolı.
Form factorlar

• mSata- bul noutboklarda, planshetlerde hám portlı úskeneler ushın mólshellengen biraz eski profilli plata formatı SATA jalģawshısınan paydalanadı.
• 2.5 dyuym -bul is stolı sistemalarında da hám noutboklarda da qollanatuģın portlı qattı disklerden hámmege tanıs format.
• M.2 - bul M.2 arqalı jalģaniw imkanin beriwshi zamanaģoy plata . SATA PCI-Exspress jalģawshısınan paydalanadı.
• PCI- Express AIC - bul is stol kompyuterlerdı is stanciyaları hám serverler ushın mólshellengen PCI- Express stolları ushın keńeytiriw kartaları.
• U.2 -bul kishi formatlı jalģaģısh jardeminde PCI- Express interfeysi arqalı paydalanıw ushın mólshellengen 2.5 dyuymli disk fornatı.
•Burıngı kompyuterlerge qattı disk ham optik jıynawshılardı jalgaw ushın paydalanatugın interfeys IDE (Integrated Drive Electronics — jıynawshılardın ishki interfeysi) dep ataldı; biraq onı—ATA (AT Attachment) depte atadı.
Paydalanılģan adebiyatlar.
1. "Computational Physics: An Introduction" - Franz J. Vesely (1991)
2. http://studfile.net internet web saytı.
3. http://studfile.net internet web saytı.
Tema: Portlardın funkciyaların analiz qılıw.
Informatsion texnologiyalarda port - bul jiberilip atırǵan hám qabıl qılınıp atırǵan informaciyalar ortasidagi boglanishni quraydı (logikalıq yamasa fizikalıq). Ádetde tómendegiler:
Qurılmalı (apparatlı ) portlar - bul tiykarlanıp kompyuterdiń fizikalıq apparatı bolib ol tiykarlanıp vilka yamasa kabel járdeminde kompyuterge boglanadi. Olarǵa tómendegiler kiredi:
Parallel port, Dawamlı port, USB, PATA/SATA, IEEE 1384 (FireWire), PS/2 Kirgiziw- shıǵarıw portı - mikroprotsessorlarda (mısalı Intel) qurılmalar járdeminde malumotlar almaslaw imkaniyatın beredi. Kirgiziw- shıǵarıw portı programmaǵa malumotlar beriw jáne onı almaslawdı quraydı.
Tarmaqlı port - TCP hám UDP protokol parametrleri bolib ol IP formatındaǵı malumotlar paketi qollanılıwın anıqlaydı.

Hár qanday kopmyuterde sırtqı interfeys bir qansha portlar, atap aytqanda, LPT, PS/2, COM, USB, … sıyaqlılar arqalı ámelgem asıriladı. (1-suwretke qarang). Hár bir porttıń ózine muwapıq wazıypası bar.