Tema: Úsh sharnirli arka sıyaqlı fermalar

M
0
^{Н } _f^c tenglamasi járdeminde aniqlanadi.

Bunnan N dıń tásir sızıǵı balka momenti Ms ni tásir sızıǵınan 1 f ret kishi ekenligi kórinip turıptı. Sol sebepli N tásir sızıǵın qurıwda A súyenishi astına l1 ning ornına l1 ni ólshep qóyamız. Bul muǵdardı V tayans f astındaǵı nol menen tutastirsak, oń tuwrı sızıq kelip shıǵadı. Shep tuwrı sızıqtı ótkeriw ushın C sharnirni oń tuwrı sızıqqa proyeksiyalaymız, tabılǵan noqattı A súyenishi astındaǵı nol menen tutastıramız. Shtrixlanǵan maydan kerishish reaksiya kúshi - yaǵnıy gorizontal reaksiya N dıń tásir sızıǵı bolıp tabıladı (51 - súwret, g). Eger l1 l2 2 bolsa, C sharnir astındaǵı ordinata 4 f boladı.Iyiliwshi moment M dıń tásir sızıǵı.

Arkanıń qálegen kesimindegi iyiliwshi moment Mk Mk H uk formulası járdeminde anıqlanıwın joqarıda kórip óttik. Arkanıń qálegen k kesimindegi iyiliwshi moment Mk nıń ta'sir sızıǵın qurıwda da sol formuladan paydalanamız (52 - súwret, a).
Formulaǵa qaraǵanda, arkanıń tásir sızıǵı ápiwayı balkanıń (52 - súwret, b) k kesimindegi iyiliwshi moment
Mk ning tásir sızıǵı uk marta úlkenlestirilgen kerishish kúshi N dıń tásir sızıqları arasındaǵı farqqa teń boladı. Mk va N uk dıń tásir sızıqları (52-súwret, v, g) de suwretlengen.
52-súwret, d, e - de suwretlangan Mk ta'sir sızıǵında Mk dıń oń sızıǵı
menen H uk dıń shep sızıǵı nol noqatında kesiwedi. Bul noqattıń jaǵdayın
grafik usılda anıqlasa boladı.

Onıń ushın VS hám AK sızıqlarınıń kesushuv noqatı Om ni anıqlaymız (52 - súwret, a). Tásir sızıǵınıń O noqatı áne sol noqatda jatadı. Mk ta'sir sızıǵın tikkeley nol noqatı arqalı qursa da boladı. Bunıń ushın qálegen o'qqa xk noqatı ólshep qóyıladı (52 - súwret, e). Om noqatın o'qqa proyeksilab nol noqatı anıqlanadı. xk dıń úshi 0 menen birlestiriledi hám S sharnirning proeksiyası menen úshrashguncha dawam ettiriledi. Ótkerilgen sızıq I - oń sızıq dep ataladı. II- oń sızıq formada kórestilgandek ótkeriledi. Shep sızıq ádetdegi sıyaqlı ótkeriledi, yaǵnıy nol noqat birlestiriledi.

Shtrixlanǵan maydan Mk dıń tásir sızıǵı dep ataladı.
Úsh sharnirli tartqıshlı arkalar hám ramalardıń esabı tartqıshsız sistemalardıń esabınan azmaz parıq etedi. Bul farqni (55-súwret, a) - de suwretlengen tartqıshlı arka mısaldida kóremiz.
Arakanıń V súyenishi sharnirli qozǵalıwshań bolıp tabıladı. Orta daǵı S sharınıń bar ekenligin inabatqa alsaq, bul sistemaǵa tartqıshtıń zárúrligi óz - ózinden ayan boladı. Sebebi bul sistemanıń geometriyalıq ózgermeytuǵınlıǵın naǵız ózi tartqısh támiyinleydi. Basqasha etip aytqanda sol tartqısh sebepli V tayansh gorizontal jóneliste qo'zg'almaydi.
Sonday eken, tartqıshtı V tayanıshtıń gorizontal sterjeni retinde aytsa da boladı. Bul bolsa esap processinde tartqıshsız arka (55 - súwret, b) ushın berilgen formulalardan biymálel paydalanıw imkánin beradi. Tartqısh daǵı zorıǵıw gorizontal tayansh reaksiyası NB ga teń bolǵanlıǵı sebepli tartqıshlı arka ko'ndalan
Kesimlaridagi zorıǵıwlarǵa teng bo'ladi. Sonıń menen birge, tartqıshlı hám tartqıshsız arkalardıń tásir sızıqlarında da hesh qanday parq bolmaydı. Geyde úsh sharnirli arka hám ramalarda tartqısh tayanshdan joqarıroqqa ornatıladı (56 - súwret, a). Tartqıshnı tastap jiberip, ornına qarama - qarsı jónelgen kúshler NT ni qóyamız (56 - súwret, b). Kúshlerdiń ma`nisi tartqısh daǵı zorıǵıwǵa teń boladı. Bul jerde tiykarǵı másele anashu zorıǵıwdı anıqlawdan ibarat esaplanadi. Ramanıń tayansh reaksiyaları statikanıń teń salmaqlılıq teńlemelerinen tabıladı.
Belgilengenler etemizki, úsh sharnirli arkalarda, ramalarda hám arkasimon fermalarda vA hám vB reaksiyalarınıń vertikal qurawshılarınıń tásir sızıqları balka daǵı RA hám RB tásir sızıqları menen sáykes keledi, sebebi birdey analitik ańlatpalarǵa iye.
Statikalıq usılda úsh sharnirli arka hám ramalarda zorıǵıwlardıń tásir sızıqları, olardıń ishki zorıǵıwların sırtqı júkler tásirinen anıqlaw formulalarına tiykarlanıp qurıladı :

0

0