Termiz Davlat Universiteti Axborot Texnologiyalari fakulteti Amaliy Matematika ta’lim yo’nalishi 201-guruh talabasi Ashurov Avazbekning Algoritmik tillar va

(4)

Jismning burilgan momentdagi burchak tezligini topish uchun (2) formuladan ni nolga intilganda limit olamiz;

yoki = (5)

(5) formuladandan ko`ramizki, jismning burchak tezlanishi burchak tezligidan vaqt bo`yicha olingan birinchi yoki burilish burchagidan olingan ikkinchi tartibli hosilaga teng.

Jism burchak tezlanishining o`lchov birligi rad/s2 yoki 1/s2 bo`ladi. Jism aylanma harakatining xususiy hollari quyidagilardan iborat:

•  

Ba’zi bir masalalarda ixtiyoriy t1 vaqtdagi aylanish sonini topish talab etiladi. Bu holda aylanish soni N bilan belgilanib, u quyidagi formula yordamida aniqlanadi:

Ba’zi bir masalalarda ixtiyoriy t1 vaqtdagi aylanish sonini topish talab etiladi. Bu holda aylanish soni N bilan belgilanib, u quyidagi formula yordamida aniqlanadi:

(6)

Agar burchak tezlanishi (ε=const) o`zgarmas bo`lsa, jism harakati tekis o`zgaruvchan harakatdan iborat bo`ladi. Bu holda:

bundan (7)

kelib chiqadi. (7) ning ikkinchi tenglamasi tekis o`zgaruvchan aylanma harakat qonunini ifodalaydi.

• Agar harakat tekis tezlanuvchan bo`lsa, masalani hal etishda oldidagi ishora musbat;
• tekis sekinlanuvchan bo`lsa, oldidagi ishora manfiy deb olinadi .

Jism harakati tekis tezlanuvchan bo`lganda burchak tezligi va burchak tezlanishining ishorasi bir xil bo`ladi .

•  

• 2.Teorema. Qo’zg’almas nuqtaga ega bo’lgan qattiq jismning bir holatdan ikkinchi holatg har qanday ko’chishi qo’zg’almas nuqtadan o’tuvchi o’q atrofida bir aylantirish bilan amalga oshirish mumkin.
• OE o’q chekli aylanish o’qi deyiladi, = burcha esa chekli aylanish burchagi deyiladi

•  

3. Qattiq jismning qo’zg’almas nuqta atrofidagi xarakatini ketma-ket uzluksiz elementar ko’chishlardan tashkil topgan deb qrash mumkin. Eyler dalamber teoremasiga ko’ra , bunday har bir elementar ko’chishni aylanish oniy o’qi atrofidagi oniy aylanma xarakat tarzida amalga oshirish mumkin.

• 3. Qattiq jismning qo’zg’almas nuqta atrofidagi xarakatini ketma-ket uzluksiz elementar ko’chishlardan tashkil topgan deb qrash mumkin. Eyler dalamber teoremasiga ko’ra , bunday har bir elementar ko’chishni aylanish oniy o’qi atrofidagi oniy aylanma xarakat tarzida amalga oshirish mumkin.
• Jismning harakati tekshirilayotgan qo’zg’almas koordinatlar sistemasiga nisbatan aylanish oniy o’qlarining geometric o’rni QO’ZG’ALMAS AKSOID deyiladi.Qo’zg’almas aksoid uchi qo’zg’almas nuqtada yotuvchi konus sirtidan iborat bo’ladi.
• Aylanish oniy o’qlarining jismga biriktirilgan va Y bilan birgalikda xarakatlanuvchi qo’zgaluvchi koordinatalar sistemasiga nisbatan geometric o’rni konus sirtida iborat bo’lib QO’ZG’ALUVCHI AKSOID deyiladi

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT