Termiz davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti "moliya" kafedrasi

 

                                  5. Xarajatlarni guruhlash tamoyillari. 

Ushbu  barcha  mablag‘lar  tannarxi  hisoblanayotganda  korxonani  xo‘jalik  barcha 

jarayonlaridagi – ta’minot, ishlab chiqarish, sotishdagi xarajatlari hisobga olinadi. 

Ushbu Nizomda barcha xarajatlar qo‘yidagilarga guruhlangan: 

1. 

Mahsulotning ishlab chiqarish tannarxiga kiritiladigan xarajatlar. 

A) bevosita va bilvosita moddiy xarajatlar. 

B) bevosita va bilvosita mehnat xarajatlari. 

V)  boshqa  bevosita  va  bilvosita  xarajatlar  shu  jumladan,  ishlab  chiqarish  xususiyatlariga 

ega bo‘lgan ustama xarajatlar. 

2  Ishlab  chiqarish  tannarxiga  kiritilmaydigan,  ammo  asosiy  faoliyatdan  olingan  foydada 

hisobga olinadigan davr xarajatlariga kiritiladigan xarajatlar. 

A) sotish xarajatlari: 

B) boshqarish xarajatlari (ma’muriy sarf-xarajatlar): 

V) boshqa operatsion xarajatlar va zararlar. 

3. 

Xo‘jalik  yurituvchi  sub’ektning  umum  xo‘jalik  faoliyatidan  olingan  foyda  va 

zararlarni  hisoblab  chiqishda  hisobga  olinadigan  xo‘jalik  yurituvchi  sub’ektning  moliyaviy 

faoliyati bo‘yicha xarajatlari: 

A) foizlar bo‘yicha xarajatlar: 

B) xorijiy valyuta bilan operatsiya bo‘yicha salbiy kurs tafovutlari: 

V) kimmatli qog‘ozlarga qo‘yilgan mablag‘larni qayta baholash: 

G) moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa xarajatlar: 

YUqorida mahsulot tannarxiga kiritiladigan va kiritilmaydigan xarajatlar keltirib o‘tildi.