Termiz inovvatsion rivojlanish va agrotexnologiyalar intituti sirtqi fakulteti, “Qishloq xo‘jalik mahsulotlarini saqlash va dastlabki qayta ishlash” yo‘nalishi


Download 127.6 Kb.
bet3/5
Sana29.01.2023
Hajmi127.6 Kb.
#1137772
1   2   3   4   5
Bog'liq
chetdan kirgan atama va soha so\'zlarining boyib borishi

Turli tizimga oid atamalar mutanosiblik darajasini aniqlashda olmon tili atamalariga asoslangan holda yuqoridagi guruhlarni ramziy tarzda quyidagicha ifodalash mumkin. M: to’liq mutanosib atamalar ramziy tarzda olmon tili NL1, rus tili RL2 o’zbek tilida O’L3 deb hisoblasak

  • Schal m- s –e shol ro'mol
  • Chevrette –f - shevret shevret
  • a) A (L1)- A(L2) – A(L3)
  • Seide f - , -n – ipak
  • Faser f-, -n –tola
  • Satin m-, -s- s- satin
  • b) AB (1) - AB (2) - AB(3)

To’qimachilik sohasiga atamalarning semantic strukturasiga ko’ra tillar aro atamalar tarjimasining ayrim muammolarini bayon qilishga harakat qildik. Atamalar semantic jihatdan izohlar orqali ifodalanuvchi ma’noga ega, emotsional ekspressiv bo’yoqdorlikdan holi neyrtal so’z bo’lib ular malum kasb-hunar yoki sohaning asosiy birligi shaklida talqin qilinadi. Va ularning tillararo mutanosiblik darsjasi lug’atshunos va tilshunoslarning vazifasiga kiradi. Har bir til shu tilga munosib xalqning moddiy va ma’naviy dunyosini butun borligicha o`zida aks etiruvchi yorqin ko`zgu bo`lib,insoning mexnat va ijtimoiy faoliyati bilan uzviy bog`liqdir. Shu bois jamiyatda sodir bo`lgan har qanday voqiallar yoki o`zgarish, birinchi navbatda iqtisodiy taraqiyyot davomida davomida tilning lug`t tarkibi tadrijiy ravishda doimiy rivojlanib, boyib boradi. Bu boyish jamiyat rivojlanish natijasida paydo b`olgan yangi tushunchalarni ifodolovchi yangi so`zlar, nomlarining vujuhdga kelish xisobida sodir bo`ladi. Tilning lug`at tarkibi, uning leksik- semantik sistemasi doimo o`zgarib boradi, ayni zamonda jamiyat uchun keraksiz holga tushuncha yoki predmet nomlarini ifodalab kelgan so`zlar arxaik soz sifatida iste’moldan chiqib uning o`rnini yangi so`zlar egalaydi. Lug`at birliklarining iste’moldan chiqishi lingvistik va ekstorolingvistik taomillari asosida, tilning tabiati, tilning taraqqiyoti qonuniyatlari asosida ro`y beradi9 Bunda ikki asosiy hodisa kuzatiladi:

  • To’qimachilik sohasiga atamalarning semantic strukturasiga ko’ra tillar aro atamalar tarjimasining ayrim muammolarini bayon qilishga harakat qildik. Atamalar semantic jihatdan izohlar orqali ifodalanuvchi ma’noga ega, emotsional ekspressiv bo’yoqdorlikdan holi neyrtal so’z bo’lib ular malum kasb-hunar yoki sohaning asosiy birligi shaklida talqin qilinadi. Va ularning tillararo mutanosiblik darsjasi lug’atshunos va tilshunoslarning vazifasiga kiradi. Har bir til shu tilga munosib xalqning moddiy va ma’naviy dunyosini butun borligicha o`zida aks etiruvchi yorqin ko`zgu bo`lib,insoning mexnat va ijtimoiy faoliyati bilan uzviy bog`liqdir. Shu bois jamiyatda sodir bo`lgan har qanday voqiallar yoki o`zgarish, birinchi navbatda iqtisodiy taraqiyyot davomida davomida tilning lug`t tarkibi tadrijiy ravishda doimiy rivojlanib, boyib boradi. Bu boyish jamiyat rivojlanish natijasida paydo b`olgan yangi tushunchalarni ifodolovchi yangi so`zlar, nomlarining vujuhdga kelish xisobida sodir bo`ladi. Tilning lug`at tarkibi, uning leksik- semantik sistemasi doimo o`zgarib boradi, ayni zamonda jamiyat uchun keraksiz holga tushuncha yoki predmet nomlarini ifodalab kelgan so`zlar arxaik soz sifatida iste’moldan chiqib uning o`rnini yangi so`zlar egalaydi. Lug`at birliklarining iste’moldan chiqishi lingvistik va ekstorolingvistik taomillari asosida, tilning tabiati, tilning taraqqiyoti qonuniyatlari asosida ro`y beradi9 Bunda ikki asosiy hodisa kuzatiladi:

Jamiyat
Tilning

Download 127.6 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling