Termiz iqtisodiyot va servis universiteti bank

to'g'risida» (1819 y.) kitobining nashr qilinishi uning 
shuhratini yanada oshirdi.

---


Sh.Sismondi g'oyalarining shakllanishi, 
sanoat 
to'ntarishi 
davri 
bilan, 
shuningdek 
mayda 
ishlab 
chiqaruvchilarning 
iqtisodiy 
kuchsizlanishi bilan bog'liq bo'lib, bu esa 
o'z navbatida kapitalizmning feodalizm 
ustidan, yirik mashinalashgan ishlab 
chiqarishning mayda ishlab chiqarish 
ustidan g'alabasini anglatar edi.

---


S.Sismondi ijodini o'rganish metodini 
ayrim xususiyatlarini klassik iqtisodiy 
maktab vakillari bilan tenglishtirishimiz 
mumkin. Aynan o'ziga xos uslubiyot 
iqtisodiyot faniga quyidagi yangiliklarni 
olib kirdi.

---

Fransya klassik maktabi-F 
Buagilber nazariyasi 

Birinchidan, Klassiklardan farq qilib, xukumatlar 
boylikni taqsimlash va tartibga solishni boshqarishni 
o'z qo'llariga olishlariga xayrihohlik bildiradi. Unda 
aynan xukumat ishlab chiqarishni kengaytirmasdan 
«uchinchi shaxslar» manfaatlariga mos yo'l ochib 
beradi. 

Ikkinchidan, siyosiy iqtisodda ilmiy abstraksiya 
usulini qabul qilmaslik. S.Sismondi, A.Smit izdoshlarini 
abstraksiyaga berilib insonlarni umuman 
unutganliklarini, natijada fan ularni izlanishlarida turli 
amaliyotlardan ajralib qoldi deb qisqacha xulosalar 
qiladi.

---

Fransya klassik maktabi-F 
Buagilber nazariyasi 

Uchinchidan, A.Smitning «iqtisodiy inson» doktrinasini inkor 
etish. S.Sismondi klasiklarning har bir alohida olingan inson 
manfaatlari umumiy manfaatlarini shakllanishiga sababchi degan 
fikrga umuman qo'shilmaydi. Uning fikricha har qaysi inson 
o'zining shaxsiy manfaatlarini o'zgalar hisobiga amalga oshirish 
bilan mavjud turli imkoniyatlarni ishga solar ekan, bu erda har 
sanoatchining erishgan yutug'i o'z navbatida o'zga sanoatchini 
xonavayron bo'lishiga olib keladi.  
