Демак системанинг температураси dТга ортса, уни ташкил этган зарраларининг кинетик энергияси ҳам ортади, ҳажми dV га катталашганда зарралар орасидаги тутиниш кучлари камайсада, потенциал энергияси ортада. Системада бундай ҳолатнинг пайдо бўлиши унинг ички энергияси dU ни орттиради. Ҳар қандай система ташқи муҳит таъсирида бўлади, у билан таъсирлашади. - Система мувозанат ҳолатига қайтиши учун ташқи муҳитга бирор босим
Р билан таъсир кўрсатиб, ташқи кучларга қарши иш бажаради. - Системага узатилган иссиқлик миқдори шу система ички энергиясининг ўзгаришига ва ташқи кучларга қарши бажарилган фойдали ишга сарфланади.
- Термодинамиканинг I-қонунининг математик ифодасини қуйидагича ёзиш мумкин:
- Термодинамиканинг I-қонунига асосан системага узатилган иссиқлик миқдори шу система ички энергиясининг ўзгаришига ва ташқи кучларга қарши бажарилган фойдали ишга сарфланади.
- Системада ўтаётган термодинамик жараён турига қараб, қонуннинг математик ифодасидаги учала ҳадларнинг қийматлари мусбат ва манфий ишорали ҳамда нолга тенг бўлиши мумкин.
3.Идеал газнинг холат тенгламаси. - Иссиқлик техникасида жисмлар устида иш бажарилганда оралиқ модда ишчи жисм иштирок этади. Иссиклик техникасида ишчи жисм тариқасида газлардан фойдаланилади. Маълумки табиатда икки хил газлар: реал ва идеал газлар мавжуд.
- Идеал газ деб малекулалари орасида ўзаро тасир кучи мавжуд бўлмаган газларга айтилади.
- Темодинамик системанинг холатини белгиловчи параметрлар жуда кўп бўлиб улардан асосийларини белгилаб оламиз. Булар ситеманинг Р-босими,
V- хажми ва Т- температураси хисобланади. Шулардан хеч бўлмаганда биттасининг ўзгариши системанинг холатини ўзгартиради. - Ушбу асосий параметрларнинг боғлиқлигини ўрганган икки олим бир вақтнинг ўзида, яъни 1834 – йилда бир- биридан бехабар холатда идеал газлар учун холат тенгламасини яратганлар. Шунинг учун ушбу формула олимлар номи билан идеал газлар учун холат тенгламаси Менделеев-Клайпейрон тенгламаси деб юритилади.Ушбу тенглама қуйидаги кўринишга эга:
Do'stlaringiz bilan baham: |
