ThemeGallery PowerTemplate


Pul aylanmasi va To‘lov aylanmasi


Download 0.86 Mb.
bet2/4
Sana22.10.2023
Hajmi0.86 Mb.
#1716442
1   2   3   4
Bog'liq
4-mavzu. Pul aylanmasi va uning tarkibi А.Rahimov

2
1
2

Pul aylanmasi va To‘lov aylanmasi

Pul aylanmasi

  • Bu-naqd va naqdsiz shakllarda pul belgilarining uzluksiz harakatlanishi jarayonini o’zida namoyon qiladi

To’lov aylanmasi

  • Pul mablag’lari va pul bozori instrumentlari harakatlarining yig’indisidir

Pul bozori instrumentlari

  • Obligatsiya;
  • Veksellar;
  • Depozit sertifikati;
  • Jamg’arma sertifikati

Obligatsiyalar- o‘z egasiga qat’iy belgilangan foiz ko‘rinishida daromad keltiruvchi qimmatli qog‘oz.

  • Obligatsiyalar- o‘z egasiga qat’iy belgilangan foiz ko‘rinishida daromad keltiruvchi qimmatli qog‘oz.
  • Depozit sertifikatlar- tijorat banklari tomonidan korxonalar ixtiyoridagi vaqtinchalik bo‘sh pul mablag‘larni jalb qilish maqsadida chiqariladigan qimmatli qog‘oz.
  • Jamg‘arma sertifikatlari- jismoniy shaxslar ixtiyoridagi vaqtinchalik bo‘sh pul mablag‘larni banklarga jalb qilish maqsadida chiqariladigan qimmatli qog‘oz.

Tijorat veksellari – tovarlar kreditga sotilganda yoziladi. Vekselni mol etkazib beruvchi to‘ldiradi. Sotib oluvchi esa vekselga mas’ul shaxsning imzosi va muxr qo‘yadi. Ana shundan keyin veksel sotib oluvchining mol etkazib beruvchi oldidagi qarz majburiyatini tasdiqlovchi hujjatga aylanadi. Vekselni indassament orqali boshqa shaxslarga uzatish mumkin.

  • Tijorat veksellari – tovarlar kreditga sotilganda yoziladi. Vekselni mol etkazib beruvchi to‘ldiradi. Sotib oluvchi esa vekselga mas’ul shaxsning imzosi va muxr qo‘yadi. Ana shundan keyin veksel sotib oluvchining mol etkazib beruvchi oldidagi qarz majburiyatini tasdiqlovchi hujjatga aylanadi. Vekselni indassament orqali boshqa shaxslarga uzatish mumkin.
  • Indossament- vekselni boshqa shaxsga uzatish huquqini beruvchi maxsus yozuv. Vekselni boshqa shaxsga uzatgan shaxs Indossant deyiladi. Vekselni qabul qilib olgan shaxs Indossat deyiladi.
  • Cheklar – unda ko‘rsatilgan summani to‘lash to‘g‘risidagi topshiriqdir. Amaliyotda pullik cheklar va hisob kitob cheklari qo‘llaniladi. Fredirik Mishkenning fikriga ko‘ra cheklarning jiddiy kamchiligi ularni chiqarish bilan bog‘liq xarajatlarning katta ekanligidir. AQSh da har yili chekni muomalaga chiqarish uchun 40 mlrd $ xarajat qilinadi.

Download 0.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling